Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
วรรณคดีสมัยอยุธยา (1.มหาชาติคำหลวง (รูปแบบคำประพันธ์ : แต่งด้วยวิธีการยกเอ…
วรรณคดีสมัยอยุธยา
1.มหาชาติคำหลวง
รูปแบบคำประพันธ์ : แต่งด้วยวิธีการยกเอาตัวอย่างคาถาภาษาบาลีตั้งขึ้นบทหนึ่งแล้วแปลเป็นภาษาไทยวรรคหนึ่งสลับกัน โดยใช่โครง กาพย์ ร่าย ฉันท์ ในการแต่ง
เนื้อเรื่องโดยสังเขป : แบ่งออกเป็น 13 กัณฑ์
1.กัณฑ์ทศพร
2.กัณฑ์หิมพานต์
3.กัณฑ์ทานกัณฑ์
4.กัณ์วนประเวศน์
5.กัณฑ์ชูชก
6.กัณฑ์จุลพน
7.กัณฑ์มหาพน
8.กัณฑ์กุมาร
9.กัณฑ์มัทรี
10.กัณฑ์สักกบรรพ
11.กัณฑ์มหาราช
12.กัณฑ์ฉกษัตริย์
13.กัณฑ์นครกัณฑ์
จุดมุ่งหมายในการแต่ง : ใช้สำหรับสวดให้อุบาสกอุบาสิกาฟังเวลาไปบำเพ็ญกุศลที่วัด เช่น เข้าพรรษา ออกพรรษา เป็นต้น
ผู้แต่ง : สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถโปรดเกล้าให้ประชุมนักปราชญ์ราชบัณฑิตช่วยกันแต่งและพระองค์ก็ทรงพระราชนิพนธ์ด้วย
สมัยที่แต่ง : สมัยอยุธยา
คุณค่าเรื่องมหาชาติคำหลวง
1.ด้านศาสนา : เป็นวรรณคดีที่ได้รับความนิยมในสมัยสุโขทัย
ซึ่งการฟังเทศน์มหาชาตินอกจากจะได้รับความนิยมในราชสำนักสุโขทัย ประชาชนยังมีความนิยมในการฟังเทศมหาชาติด้วย
2.ด้านสังคม : เทศน์มหาชาติเป็นขนบนิยมอย่างหนึ่งของสุโขทัยที่แต่เดิมไม่ปรากฏในกรุงศรีอยุธยาแต่เมื่อถูกผนวกเป็นส่วนหนึ่งของกรุงศรีอยุธยาจึงได้ถ่ายทอดขนบนิยมนี้ให้กับกรุงศรีอยุธยาในเวลาต่อมา
4.กำสรวลสมุทรโครงดั้น
-
รูปแบบคำประพันธ์ : แต่งเป็นโครงดั้นบาทกุญชร และ แทรกด้วยโครงดั้นวิวิธมาลี เริ่มเรื่องด้วยร่าย มีสัมผะสต่อเนื่องกันระหว่างโครง
-
เนื้อเรื่องโดยสังเขป : ในช่วงแรกเป็นการเฉลิมพระเกียรติ และ พรรรณนาความงามของกรุงศรีอยุธยา จากนั้นจึงกล่าวถึงการต้องพลัดพรากจากนางอันเป็นที่รัก และการเดินทางมีการพรรณนาถึงชื่อสถานที่ต่างๆที่เดินทางผ่านไป เช่น เกาะเรียน เกาะขอม ขนอน บางตะนาวศรี บางขดาน ย่านขวาง เป็นต้น
คุณค่า กำสรวลสมุทรโครงดั้น
1.ด้านสังคม ประเพณี ทำให้ทราบสภาพความเป็นอยู่ของคนในสมัยนี้ เช่น การแต่งกายอาหาร
2.ด้านวรรณคดี : วรรณคดีเรื่องนี้มีการอ้างอิงถึงวรรณคดีเรื่องอื่นๆ เช่น รามเกียรติ์ สมุทรโฆษคำฉันท์ เป็นต้น
3.ด้านอิทธิพลต่อกวีรุ่นหลังวรรณคดีเรื่องนี้ถือว่าเป็นต้นแบบของโครงนิราศเรื่องอื่นๆ กวีรุ่นหลังได้แต่งโครงนิราศโดยใช้โครงกำสรวลสมุทรเป็นต้นแบบไว้หลายบท เช่น นิราศนรินทรื ของนายนรินทรธิเบศร์ โครงนิราศพระยาตรัง ของพระยาตรัง เป็นต้น
2.ยวนพ่ายโครงดั้น
จุดมุ่งหมายในการแต่ง เพื่อเป็นการยอพระเกียรติสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถในการที่ทรงสามารถตีเมืองเชียงชื่นหรือเมืองเชลียงคืนจากพระเจ้าติโลกราชแห่งอาณาจักรล้านนาได้สำเร็จ
รูปแบบคำประพันธ์ : ประพันธ์ เป็นร่ายดั้นประกอบกับโครงดั้นบาทกุญชรร่ายดั้นใช้ตอนบทนำและร่ายสั้นๆแทรกมาทีหลังคำโครงหนึ่งบทตอนท้ายเรื่อง
-
เนื้อเรื่องโดยสังเขป
ตอนที่1 บทยอพระเกียรติสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
ตอนที่2.สูตรสถานี
ตอนที่3.กล่าวขยายความสงครามเชลียง - เชียงชื่น
คุณค่าเรื่องยวนพ่ายโครงดั้น
1.ด้านประวัติศาสตร์ ให้รายละเอียด พระราชประวัติสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถและการทำสงคราม
2.ด้านวิถีชีวิต : แสดงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนในสมัยอยุธยาและความจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์
3.ด้านภาษาเป็นวรรณคดียอพระเกียรติเล่มแรกที่เป็นบทกวี
3.ทวาทศมาสโครงดั้น
-
-
ผู้แต่ง : สันิษฐานว่า สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 ขุนพรหม ขุนศรีกวีราช และ ขุนสารประเสริฐ เป็นผู้แต่ง
สมัยที่แต่ง : สมัยอยุธยา
เนื้อเรื่องโดยสังเขป : เป็นการพรรณนาถึงความรักของกสีที่มีต่อนางผู้เป็นที่รักรวมทั้งพระราชพิธีต่างๆที่เกิดขึ้นในแต่ละเดือนมาพรรณนา
คุณค่า ทวาทศมาสโครงดั้น
1.ด้านวรรณศิลป์วรรณคดีเรื่องนี้ได้รับการยกย่องว่าเป็นวรรณคดีที่มีความไพเราะมีการใช้คำงดงาม
2.ด้านขนบธรรมเนียมประเพณี : เป็นวรรณคดีที่บันทึกขนบธรรมเนียมประเพณีทั้ง 12 เดือนของสมัยอยุธยาตอนต้นไว้ด้วย
3.ด้านสังคม แสดงให้เห็นวิถีความเป็นอยู่ของผู้คนในสมัยนั้น