Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant drugs),…
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช
ยารักษาโรคจิต
Dopamine Antagonist s (DA)
Aliphatic Phenotniazine มีฤทธิ์ Sedative สูง (ทำให้ความดันโลหิตต่ำกว่ายาอื่น) ได้แก่ Chlorpromazine 25 mg., 50 mg., 100mg.,200 mg.
Piperzine Phenothiazine มีฤทธิ์ Sedative ปานกลาง มี ES น้อย ผลข้างเคียงมี Anticholinergic สูงกว่ายาอื่น เช่น Thioridezine (Melleril, Tidezine, Thiomed)
Piperazine Phenothiazine มีฤทธิ์ Sedative ต่ำ แต่ES สูง ลดความหลงผิด ประสาทหลอนได้ดี ได้แก่ Perphenazine, Trifluoperazine, Fluphenazine
Thiozanthenes ได้แก่ Zuclopenthixol Acetate (Clopixol Acuphase) Flupenthixol Decanoate (FluanxolDepot)
Butyrophenone มี potency สูง มีฤทธิ์ Sedative น้อย มีES สูง ใช้ในการควบคุมอาการ วุ่นวาย ประสาทหลอน หลงผิดและ Mania ได้แก่ Haloperidol, Brompetidol
Serotonin Dopamine Antagonists (SDA)
Clozapine (Clozaril, Clopaze)
Risperidone (Risperdal)
Olanzapine (Zyprexa)
Ouetiapine (Seroquel)
Ziprasidon (Geodon)
Side Effects มี 2 กลุ่มอาการ
EPS ได้แก่ Parkinsonism like syndrome, mask face, rigidity, tremor, Acute dystonia, Akathisia, Tardive dyskinesia
NMS ได้แก่ Fever, Encephalopathy, Vital sign unstable, Enzyne elevated, Rigidity elevated, Rigidty of muscle
ต่อระบบต่างๆ เช่น ปากแห้ง ตาพร่า ปัสสาวะลำบาก ท้องผูก หิวบ่อย กินจุ น้ำหนักเพิ่ม ผู้หญิง จะนมคัด หลั่งน้ำนม ประจำเดือนลด ความต้องการมางเพศลดลง ผู้ชาย นมคัด หลั่งอสุจิลดลง
อวัยต่างๆ เช่น ผิวหนัง จะเกิดลมพิษ ผิวหนังอักเสบ ตับจะเป็นดีซ่าน ตาพร่ามัว
ผลข้างเคียงของยาและการพยาบาล
Extrapyrmidal Symptoms (EPS) เกิดความผิดปกติทางการเคลื่อนไหว
Pseudoparkinsonism มีอาการเหมือนกับคนโรค Parkinson เช่น เคลื่อนไหวช้า เดินขาลาก สั่น และอื่นๆ
Acute Dystonia มีอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ คอบิดไปข้างใดข้างหนึ่งหรือลำตัวบิดไปข้าง
Akathisia เป็นความรู้สึกกระวนกระวาย กระสับกระส่าย อยู่นิ่งไม่ได้
Tardive dyskinesia มีการเคลื่อนไหวซ้ำๆ ของกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้าลิ้นและลำคอ
คอยสังเกตอาการ ให้อาหารที่มีแคลอรี่สูง อาการอ่อน พักผ่อนใก้เพียงพอ แนะนำให้พูดช้าๆ
Neuroleptic malignant syndrome (NMS) มีกล้ามเนื้อแข็งเกร็งอย่างรุนแรง
คอยสังเกตถ้าพบรายงานแพทย์เพือให้การช่วยเหลือ
Anticholinergic side effect มีผลต่อระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น ปากแห้ง ตาพร่า
ให้อมน้ำแข็ง จิบน้ำบ่อยๆ แนะนำรับประทานอาหารที่มีกากใยมากๆ
Adrenergic side effects มีความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบท
แนะนำให้ลุกขึ้นอย่างช้าๆจากท่านอนเป็นท่านั่ง หรือท่านั่งเป็นท่ายืน วัดBP ท่านั่งและท่ายืนเปรียบเทียบกัน
ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant drugs)
Tricyclics Antidepressants (TCAs)
lmipramine , Amitriptyline, Amitriptyline, Nortriptyline, Clomipramine, Doxepin, Maprotiline
ผลข้างเคียง : ตาพร่า แนะนำผู้ป่วยว่าอาการจะหายไปหลังทานยาได้2-3 Wk. แนะนำอย่าขับรถ ท้องผูก แนะนำรับประทานอาหารที่มีกากใยมาก ปัสสาวะลำบาก แนะนำปรึกษาแพทย์ ความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนท่า แนะนะให้ลุกอย่างช้าๆ
Monoamine Oxidase lnhibitors (MAOIs)
Aurorix(Moclobemide), Phenalzine(Nardil), Tranylcypromine(Parnate), Isocarboxazid(Marplan)
ผลข้างเคียง : ความดันโลหิตสูงอย่างเฉียบพลัน มีอาการความดันสูงร่วมกับอาการปวดศีรษะ ใจสั่น คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ เจ็บหน้าอก แนะนำให้หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีสาร Tyramine หยุดยาและรายงานแพทย์
Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs
Fluoxetine, Fluvoxamine, Paroxetine, Sertraline, Citalopram
ผลข้างเคียง : นอนไม่หลับ แนะนำทานยาตอนเช้า หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีกาเฟอีน ปวดศีรษะ รายงานแพทย์ให้ทราบ น้ำหนักลด แนะนำให้รับประทานให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ความรู้สึกทางเพศลดลง ให้ผู้ป่วยพูดถึงความรู้สึกและรายงานแพทย์ Serotonin Syndromes ต้องรายงานแพทย์
New Generation
Mianserin, Trazodone, Tianeptine, Bupropion, Venlafaxian, Mirtazapine, Maprotiline
ผลข้างเคียงและการพยาบาล
ปากแห้งแนะนำอมก้อนน้ำแข็งและจิบน้ำบ่อยๆ
ง่วงซึม (Sedation) แนะนำอย่าให้ขับรถหรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรที่อาจเกิดอันตรายจากการง่วงซึม
คลื่นไส้ แนะนำให้รับประทานยาพร้อมอาหารเพื่อลดการระคายเคืองของกระเพาะอาหาร