Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยารักษาจิตเวช High Alert Drug (Serious ADR : NMS …
ยารักษาจิตเวช
High Alert Drug
Narrow therapeutic range
Lithium carbonate
อาการพิษ
GI complaints, tremor, confusion, somnolence, seizures, death
การดูแล
การล้างท้องและรักษาตามอาการ เนื่องจากไม่มียาแก้ พิษที่เจาะจง (activated charcoal ใช้ ไม่ได้ ผลเนื่องจากไม่จับกับlithium)
การติดตาม
ระดับความเป็นพิษ
ระดับเป็นพิษปานกลาง (Serum Lithium 1.5-2.0 mEq/L)
ให้การดูแลหรือปฏิบัติเหมือนระดับเฝ้าระวัง
ปวดท้อง ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ปากแห้ง มึนศีรษะ กล้ามเนื้ออ่อนแรง พูดไม่ชัด ผิดปกติในการเคลื่อนไหว เดินเซ ตาพร่ามัว และหูอื้อ
ระดับเฝ้าระวัง (Serum Lithium 1.2-1.5 mEq/L)
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาต่อไป ให้ข้อมูลกับผู้ป่วยว่าเป็นผลข้างเคียงของยาที่พบได้ในระยะ 1-2 สัปดาห์แรกที่ได้รับยาติดตามประเมิน Serum Lithium เป็นระยะ
มือสั่น ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ ท้องเสีย ปวดท้องและอ่อนเพลีย ซึ่งอาจจะไม่รุนแรง
ระดับอันตราย (Serum Lithium > 2.5 mEq/L)
ปฏิบัติเหมือนระดับเป็นพิษรุนแรง และเตรียมทำ Hemodialysis
การทำงานของหัวใจล้มเหลว ความดันโลหิตต่ำมาก ไข้สูง ไม่รู้สึกตัว มีอาการชัก ปัสสาวะออกน้อย และการทำงานของไตล้มเหลว
ระดับเป็นพิษรุนแรง (Serum Lithium 2.0-2.5 mEq/L)
หยุดยาทันที ถ้าผู้ป่วยยังรู้สึกตัวให้ยาแก้อาเจียน และทำ Gastric lavage
ท้องเสีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ และอาเจียนตลอด แขนขากระตุกเป็นระยะ จนถึงแสดงอาการชัก สับสนมาก การทำงานของหัวใจผิดปกติ เป็นลม หมดสติ
Carbamazepine
การดูแล
Supportive care and activated charcoal
อาการพิษ
Dizziness, ataxia, drowsiness, nausea, vomiting, tremor, agitation, nystagmus, urinary retention, coma, seizures, respiratory depression
การติดตาม
CBC with platelet count, LFT, serum carbamazepine levels, excessive sedation
Phenytoin [Dilantin®]
การดูแล
รักษาแบบประคับประคอง
อาการพิษ
เดินเซ, พูดไม่ชัด, สับสน, ความดันโลหิตต่ำ , respiratory depression, coma
การติดตาม
Plasma phenytoin level, blood pressure, vital sign, LFT, CBC
Phenobarbital
การดูแล
ให้สารน้ำทาง IV, repeat oral dose of activated charcoal (0.1-1gm/kg ทุก4- 6 ชั่วโมง นาน3-4 วัน)
อาการพิษ
เดินเซ, พูดไม่ชัด, สับสน, ความดันโลหิตต่ำ, respiratory depression, coma
การติดตาม
Phenobarbital serum concentration, mental status, CBC, LFT, seizure activity
Sodium valproate (Depakine®)
การดูแล
supportive treatment or hemodialysis
อาการพิษ
Coma, deep sleep, motor restlessness, visual hallucination
การติดตาม
Liver enzymes, CBC with platelets
Serious ADR : NMS
(Neuroleptic malignant syndrome)
ตัวอย่างยา
Haloperidol
chorpromazine
Fluphenazine
พบ < 1% แต่อาจท่าให้ผู้ป่วยเสียชีวิต จากอาการแทรกซ้อน เช่นหัวใจเต้น ผิดจังหวะ ระบบไหลเวียนเลือดล้มเหลว หรือไตวาย
อาการ
กล้ามเนื้อแข็งเกร็งอย่างมาก (EPS)
ไข้สูง (hyperthermia), altered consciousness
Autonomic instability เช่น ความดันชีพจรขึ้นๆลงๆ (tachycardia, unstable BP)
เกิดได้ตั้งแต่สัปดาห์แรกของการรักษาหรือเมื่อไรก็ได้ในระหว่างการรักษา หรือหลังเพิ่มขนาดยา โดยอาจเกิดกับยารักษาโรคจิตชนิดใดก็ได้
การตรวจเลือดจะพบ Creatine phosphokinase (CPK) ขึ้นสูงมาก
Treatment
NMS จะต้องหยุดใช้ยารักษาโรคจิตทันที
ถ้าผู้ป่วยใช้ lithium หรือ anticholinergic agents ก็ควรหยุด
ถ้าผู้ป่วยใช้ยากลุ่ม dopamine agonist เช่น amantadine ก็ให้ใช้ต่อได้
ภายหลังจากเกิด NMS ควรเว้นระยะอย่างน้อย 2 สัปดาห์ก่อนจะเริ่มให้ยา รักษาโรคจิต
ถ้าเป็น long-acting อาจจะเว้นระยะห่างนานกว่า 2 สัปดาห์
ยาที่มีอาการไม่พึงประสงค์รุนแรง
Clozapine [Clopaze®] : ภาวะ Agranulocytosis
อาการพิษ
Alteration of consciousness, tachycardia, hypotension, hypersalivation, respiratory depression
การดูแล
หยุดใช้ยาทันที หรือปรับลดขนาดยาให้เหมาะสม และรักษาตามอาการ
การติดตาม
ในช่วง1 เดือนแรกหลังเริ่มยา ให้ ตรวจ CBC ทุก1-2 สัปดาห์ เดือนที่2-6 ให้ ตรวจ CBC ทุก2 เดือน หลังจากครบ6 เดือน ให้ ตรวจCBC อย่างน้อยทุก6 เดือน ยกเว้น ผู้ป่วยที่จ่านวนเม็ดเลือดขาวมีแนวโน้มลดลง ให้ตรวจเลือดถี่ขึ้นเป็นทุกสัปดาห์
ติดตามการเกิดความดันโลหิตต่่า, ง่วงนอน หกล้มง่าย
ติดตามอาการทางจิตและภาวะCholinergic rebound (ปวดศีรษะ, คลื่นไส้, อาเจียน, ท้องเสีย)
จัดทำโดย นางสาวศุภามาศ ประมูลศิลป์
ชั้นปีที่ 3 รุ่นที่ 24 ห้อง B เลขที่ 56