Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ที่มีความผิดปกติทางด้านบุคลิกภาพ (Personality disorder)…
การพยาบาลผู้ที่มีความผิดปกติทางด้านบุคลิกภาพ
(Personality disorder)
หมายถึง แบบแผนของพฤติกรรมและการดำเนินชีวิต ที่เบี่ยงเบนไปจากวัฒนธรรมของบุคคลนั้นๆ และเป็นไปอย่างถาวร
สาเหตุ (Etiology)
Psychosocial / Environment stressors
การเลี้ยงดูของพ่อแม่
อิทธิพลของคนใกล้ชิด
การขาดที่พึ่ง
ความยากจน
การถูกกดขี่ หรือทารุณกรรมทางด้านจิตใจ
Psychoanalytic factors
ความไม่เหมาะสมของพัฒนาการในระยะต่างๆตามทฤษฎี Psychosexual development ของ Freud (oral, anal, phallic stages)
โครงสร้างทางจิต ( Psychic structure: id, ego, superego) บกพร่อง
Biological factors
Genetic / familial factors
Neurotransmitter dysregulation
Categories ตาม DSM-V ออกเป็น 3 กลุ่ม
Cluster A : Eccentric
A1
Paranoid personality disorder
มีเกณฑ์การวินิจฉัยจะต้องมีอย่างน้อย4อาการ
1.หวาดระแวงว่าผู้อื่นจะทำร้ายหรือหลอกลวง
2.หมกมุ่นครุ่นคิดว่าเพื่อนหรือผู้ร่วมงานไม่ซื่อสัตย์
3.ไม่ไว้ใจผู้อื่น
4.แปลเจตนาผู้อื่นในทางร้าย
5.มีความเคืองแค้นฝังแน่นในใจ
6.มีความรู้สึกว่าผู้อื่นจะมาทำร้ายหรือทำลายชื่อเสียง
7.มีความระแวงว่าคู่ครองจะนอกใจ
A2
Schizoid personality disorder
ต้องมีอาการ4 ข้อขึ้นไป
1.หลีกเลี่ยงการมีมนุษยสัมพันธ์กับผู้อื่น
2.ชอบทำงานตามลำพังคนเดียว
3.ไม่ชอบการมีเพศสัมพันธ์
4.มีกิจกรรมที่ให้ความสุขน้อยมาก
5.ไม่มีเพื่อนสนิท
6.กดเก็บความรู้สึกไม่ค่อยแสดงออก
7.มีอารมณ์เย็นชา
A3
Schizotypal personality disorder
ต้องมีอาการอย่างน้อย 5 อย่าง
1.คิดว่าผู้อื่นพูดถึงหรือนินทาเรื่องของตน
2.มีความคิดแปลก ๆ เช่น ตาทิพย์หูทิพย์
3.มีการแปลสิ่งเร้าผิด (illusion)
4.มีการพูดที่แปลก ๆฟังไม่เข้าใจ
5.มีความหวาดระแวงสงสัย
6.ไม่ค่อยแสดงอารมณ์
7.มีพฤติกรรมแปลกๆ
8.ไม่มีเพื่อนสนิท
9.มีความกังวลอย่างมากเมื่ออยู่กับคนแปลกหน้า
Cluster B : Dramatic - emotional
B1
Antisocial personality disorder
มีความอาการอย่างน้อย 5 อย่าง
3.หุนหันพลันแล่น
4.มีอารมณ์หงุดหงิดและก้าวร้าว
5.ไม่ให้ความสนใจต่อตนเองและผู้อื่น
1.ไม่เคารพกฎระเบียบของสังคม
6.ขาดความรับผิดชอบในหน้าที่การงาน
2.พฤติกรรมหลอกลวง
7.ไม่รู้สึกเสียใจต่อความผิดที่ได้กระทำลงไป
ฺB2
Borderline Personality Disorder_BPD
มีอาการอย่างน้อย 5 อย่างขึ้นไป
1.พยายามหลีกเลี่ยงการถูกทอดทิ้ง
2.มีมนุษยสัมพันธ์ไม่ดีอย่างมาก
3.มีความสับสนเกี่ยวกับเอกลักษณ์ของตน
4.มีอาการขาดการควบคุมอารมณ์
5.มีความคิดหรือพฤติกรรมซึ่งแสดงว่าไม่อยากมีชีวิตอยู่บ่อยๆ
6.อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย
7.มีความรู้สึกเงียบเหงาอยู่เสมอ
8.มีอารมณ์หงุดหงิดโกรธง่ายอยู่เป็นประจำ
9.มีความคิดหวาดระแวงหรืออาการดีสโซซิเอชั่นเมื่อมีความเครียด
B3
Histrionic personality disorder
มีอาการ5 ข้อขึ้นไป
2.ยั่วยวนทางเพศเกินควรหรือมีพฤติกรรมกระตุ้นความรู้สึกทางเพศ
3.อารมณ์ที่แสดงออกเปลี่ยนแปลงเร็วและไม่ลึกซึ้ง
1.รู้สึกอึดอัดเวลาที่ไม่ได้เป็นจุดสนใจ
4.มีการใช้รูปร่างหน้าตาเพื่อดึงดูดให้ผู้อื่นหันมาสนใจตนเองอยู่เสมอๆ
5.ลักษณะการพูดจะเน้นเรื่องของอารมณ์ความรู้สึกมากเกิน และไม่มีเนื้อหาสาระ
6.การแสดงออกเหมือนเล่นละคร แสดงสีหน้าท่าทางมาก และมีการแสดงออกของอารมณ์มากเกินไป
7.ถูกชักจูงง่าย กล่าวคือ ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของผู้อื่นหรือสถานการณ์ต่างๆ ได้ง่าย
8.เห็นความสัมพันธ์ที่มีกับผู้อื่นเป็นแบบใกล้ชิดกว่าที่เป็นจริง
B4
Narcissistic personality disorder
มีอาการ 5 อย่างขึ้นไป
1.มีความคิดว่าตนเองเป็นคนสำคัญเหนือคนอื่น
2.หมกมุ่นกับความสำเร็จ ความฉลาดหลักแหลม ความสวยงามของตนเอง
3.มีความเชื่อว่าตนเองควรจะอยู่ในกลุ่มคนที่มีสถานภาพ
ทางสังคมสูง หรือตำแหน่งใหญ่โต
4.ต้องการการยกย่องชมเชยจากผู้อื่นอย่างมาก
5.คิดว่าตัวเองเป็นผู้มีสิทธิพิเศษกว่าคนอื่น
6.เห็นแก่ตัวและเอาเปรียบ โดยไม่คำนึงถึงความรู้สึกของผู้อื่น
7.ขาดความเข้าในและเห็นใจ ไม่รับรู้ความต้องการของผู้อื่น
8.มีความคิดว่าผู้อื่นอิจฉาตนเอง
9.หยิ่งยโส รสนิยมสูง
Cluster C : Fearful – anxious
C1
Avoidant personality disorder
มีอาการอย่างน้อย 4 อย่างขึ้นไป
3.มีข้อจำกัดในเรื่องการสร้างความสัมพันธ์
4.หมกมุ่นกับความคิดที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ หรือถูกปฏิเสธ
5.รู้สึกว่าตนเองไม่มีความสามารถ ไม่สามารถเรียนรู้กิจกรรมใหม่ ๆ ได้
2.ไม่ยอมร่วมกิจกรรมกับผู้อื่น นอกจากคนในกลุ่มที่คุ้นเคย
6.มองว่าตนเองเข้าสังคมไม่เป็น บุคลิกไม่ดี และมีข้อด้อยมากกว่าข้อดี
1.หลีกเลี่ยงการเข้าสังคมหรือการทำงานร่วมกับผู้อื่น เนื่องจากกลัวผู้อื่นปฏิเสธ ทั้ง ๆ ที่ตัวเองต้องการเพื่อน
7.มีความลังเลในเรื่องที่จะต้องเสี่ยง หรือการทำกิจกรรมกับผู้อื่น
C2
Dependent personality disorder
มีอาการ 5 ข้อขึ้นไป
7.รีบหาสัมพันธภาพใหม่เมื่อความสัมพันธ์ที่มีอยู่เดิมสิ้นสุดลง
6.รู้สึกไม่สบายใจอย่างมากถ้าต้องอยู่ตามลำพัง
5.ยอมรับผู้อื่นแทบทุกเรื่อง
4.หลีกเลี่ยงการทำงานที่ต้องตัดสินใจ
3.ไม่กล้าที่จะไม่เห็นด้วยกับผู้อื่น
2.ให้ผู้อื่นตัดสินใจเกี่ยวกับเรื่องสำคัญๆ
1.ต้องพึ่งพาผู้อื่นอยู่เสมอ
8.ครุ่นคิดและกังวลว่าตนจะถูกทอดทิ้ง
C3
Obsessive-compulsive personality disorder
มีอาการ 4 อย่างขึ้นไป
8.ไม่ยึดหยุ่นผ่อนปรนและดื้อรั้น
7.เป็นคนตระหนี่ใจคอคับแคบ
6.ไม่ยอมมอบหน้าที่ของตนให้ผู้อื่นทำแทนเพราะไม่ไว้ใจ
5.มักจะเก็บของต่างๆไว้แม้เป็นของไม่มีค่า
4.มีคุณธรรมสูง
3.ทำงานจริงจังพักผ่อนไม่เป็นและทะเยอทะยาน
2.ถือตามกฎเกณฑ์อย่างเคร่งคัด
1.เป็นคนเจ้าระเบียบละเอียดถี่ถ้วน
การบำบัดรักษา
1.Psychopharmacology
Anti-anxiety,Anti-depressant,Anti-psychotic
2.Psychotherapy
3.Behavioral therapy
4.Milieu therapy