Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหา ด้านการรับประทานอาหาร (เกณฑ์การวินิจฉัย Bulimia…
การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหา ด้านการรับประทานอาหาร
สาเหตุ (Etiology)
Biological factors
พันธุกรรม
ขนาดของventricles ใหญ่กว่าปกติ ปริมาณของสารสื่อประสาทในน้ำไขสันหลังผิดปกติ
Psychosocial factors
พัฒนาการทางด้านจิตใจ
มีบุคลิกลักษณะแบบย้ำคิด (obsessiveness) และเป็นคนที่สมบูรณ์แบบ (perfectionism)
สื่อมวลชนและแฟชั่น
เกณฑ์การวินิจฉัย Anorexia nervosa ตามเกณฑ์ DSM-V
A. การจำกัดปริมาณพลังงานที่สัมพันธ์กับความต้องการ นำไปสู่น้ำหนักตัวที่ต่ำอย่างมีนัยสำคัญในบริบทของ อายุ เพศวิถี การพัฒนาการตามวัยและสุขภาพร่างกาย น้ำหนักต่ำอย่างมีนัยสำคัญถูกกำหนดให้เป็นน้ำหนักที่น้อยกว่าปกติเล็กน้อยหรือสำหรับเด็กและวัยรุ่นน้อยกว่าที่คาดไว้เล็กน้อย
B. ความกลัวที่เพิ่มขึ้นของการเพิ่มน้ำหนักหรือกลายเป็นไขมันหรือพฤติกรรมถาวรที่รบกวนการเพิ่มน้ำหนักแม้ว่าจะมีน้ำหนักต่ำอย่างมีนัยสำคัญ
C. การรบกวนในลักษณะที่น้ำหนักหรือรูปร่างของร่างกายเป็นประสบการณ์มีอิทธิพลต่อน้ำหนักตัวหรือรูปร่างที่ไม่เหมาะสมต่อการประเมินตนเองหรือการขาดการรับรู้ถึงความร้ายแรงของน้ำหนักตัวต่ำในปัจจุบัน
ชนิด
Restricting type : ในช่วงที่เป็น Anorexia Nervosa บุคคลผู้นั้นไม่มีการรับประทานครั้งละมากๆ หรือมีการขับอาหารออกจากร่างกาย
Binge eating/purging type: ในช่วงที่เป็น Anorexia Nervosa บุคคลผู้นั้นจะมีพฤติกรรมการรับประทานครั้งละมากๆ หรือขับอาหารออกจากร่างกาย (binge eating or purging behavior)
เกณฑ์การวินิจฉัย Bulimia nervosa ตามเกณฑ์ DSM V
A ในช่วงที่มีการรับประทานอาหารมากขึ้น มีลักษณะ 2 อย่างดังนี้
การรับประทานในระยะเวลาที่ไม่ต่อเนื่อง (เช่น: ภายในระยะเวลา 2 ชั่วโมง) จำนวนอาหารที่มีปริมาณมากกว่าสิ่งที่คนส่วนใหญ่จะกินในระยะเวลาเดียวกันภายใต้สถานการณ์ที่คล้ายคลึงกัน
ความรู้สึกขาดการควบคุมการกินในแต่ละช่วง
B. พฤติกรรมการชดเชยที่ไม่เหมาะสมเกิดขึ้นซ้ำ ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นเช่นการอาเจียนด้วยตนเอง การใช้ยาระบาย ยาขับปัสสาวะหรือยาในทางที่ผิด การอดอาหาร หรือออกกำลังกายมากเกินไป
C. การกินและพฤติกรรมการชดเชยที่ไม่เหมาะสมทั้งคู่ เกิดขึ้นโดยเฉลี่ยอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้งเป็นเวลาสามเดือน
E. ความผิดปกติไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในช่วงที่มีอาการAnorexia Nervosa
D. การประเมินตนเองนั้นได้รับอิทธิพลจากรูปร่างและน้ำหนักอย่างไม่เหมาะสม
ชนิด
Purging type: ในช่วงที่เป็น Bulimia Nervosa บุคคลผู้นั้นจะทำให้ตนเองอาเจียน ใช้ยาระบาย ยาขับปัสสาวะ
Nonpurging type : ในช่วงที่เป็น Bulimia Nervosa บุคคลผู้นั้นจะมีพฤติกรรมเพื่อชดเชยการกินมากที่ไม่เหมาะสม เช่น การอดอาหาร หรือออกกำลังกายอย่างหักโหม แต่ไม่มีการทำให้ตนเองอาเจียน ใช้ยาระบาย ยาขับปัสสาวะ ยาสวนถ่าย
การบำบัดรักษา
การรักษาด้วยยา (Psychopharmacology) ยารักษาอาการเศร้า ชนิด Tricyclics และ SSRIs ใช้ได้ดีทั้งผู้ป่วยที่มีหรือไม่มีอาการซึมเศร้า
การรักษาด้วยสิ่งแวดล้อม (Milieu therapy) สิ่งแวดล้อมต้องคำนึงถึงความปลอดภัย สนับสนุนให้ผู้ป่วยเข้าร่วมกิจกรรมบำบัด
จิตบำบัด (Psychotherapy) มุ่งให้ผู้ป่วยรู้ถึงความสัมพันธ์ทางจิตใจกับปัญหาการกินที่ผิดปกติ
ครอบครัวบำบัด (Family therapy) ช่วยให้เกิดสัมพันธภาพที่ดี มีการส่งเสริมให้กำลังใจซึ่งกันและกัน และร่วมกันวางแผนการดำเนินชีวิตที่เหมาะสมในครอบครัว
พฤติกรรมบำบัด (Behavior therapy) เป็นการปรับพฤติกรรมการกินอาหารของผู้ป่วยให้เป็นไปตามปกติ ให้ผู้ป่วยรับรู้ความก้าวหน้าของการเพิ่มของน้ำหนักตัว และสภาพความแข็งแรงของร่างกาย ตลอดจนการให้แรงเสริมทางบวกเมื่อผู้ป่วยกินอาหารได้อย่างเหมาะสม เพื่อเกิดการเรียนรู้ที่ถูกต้อง
กระบวนการพยาบาล
การประเมินสุขภาพตาม 11 แบบแผนสุขภาพของกอร์ดอน
Cognitive-perceptual-communication pattern ผู้ที่มีความผิดปกติทางการกินจะมีความคิดหมกมุ่นอยู่กับรูปร่าง ทำให้การตัดสินใจไม่เหมาะสม และขาดความรู้เกี่ยวกับภาวะสุขภาพที่ถูกต้อง ส่วนความจำ สมาธิ การรับรู้ และการสื่อสารควรพิจารณาในแต่ละรายไป
Dx. ขาดความรู้เกี่ยวกับภาวะสุขภาพที่ถูกต้อง Dx. การตัดสินใจไม่เหมาะสม
7.Self perception - self concept – emotional status pattern ผู้ที่มีความผิดปกติทางการกิน จะมองภาพลักษณ์ของตนเองว่าอ้วน กลัวอ้วนหรือกลัวน้ำหนักขึ้นอย่างมาก และสภาพอารมณ์ มีวิตกกังวล หรือ ซึมเศร้าได้ Dx.ภาพลักษณ์แปรปรวน Dx.เสี่ยงต่อการทำร้ายตนเอง
Sleep-rest pattern ในรายที่มีความเครียดหรือซึมเศร้า จะมีนอนไม่หลับได้
Dx. แบบแผนการนอนหลับเปลี่ยนแปลง
Role-relationship patternในรายที่ซึมเศร้า คิดว่าตนไม่มีคุณค่า จะกลัวเกี่ยวกับกิจกรรมทางสังคม ขาดการมีสัมพันธภาพกับบุคคลอื่น และจากสภาพร่างกายหรือโรคแทรกซ้อน ทำให้การทำหน้าที่ตามบทบาทไม่เป็นไปตามปกติ
Dx.การทำหน้าที่ในครอบครัวบกพร่อง Dx.การมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมบกพร่อง
Activity-exercise pattern ในรายผู้ป่วย Bulimia Nervosa จะมีการออกกำลังแบบหักโหม
Dx. ความสามารถในการทำกิจกรรมลดลง Dx. การออกกำลังกายมากเกินไป
Sexuality-reproductive pattern จากน้ำหนักตัวที่น้อย หรือการเจ็บป่วยทางกาย ทำให้ความต้องการทางเพศเปลี่ยนแปลงไป ควรพิจารณาในแต่ละรายไป Dx.การแสดงความต้องการทางเพศเปลี่ยนแปลง
Elimination pattern ส่วนใหญ่ผู้ป่วย Anorexia Nervosa จะท้องผูก และผู้ป่วย Bulimia Nervosa
มักจะใช้ยาระบายหรือการสวนถ่าย Dx. มีภาวะท้องผูก
10.Coping-stress-tolerance pattern ผู้ที่มีความผิดปกติทางการกิน มักมีความเครียด และการแก้ปัญหาจะมุ่งอยู่ที่เรื่องการกิน การควบคุมรูปร่าง และน้ำหนักตัว โดยไม่ได้ตระหนักถึงความไม่สบายใจหรือการหาทางแก้ไขความขัดแย้งในใจเรื่องอื่นๆเลย Dx.การเผชิญปัญหาไม่มีประสิทธิภาพ
2.Nutritional-metabolic pattern) ผู้ป่วยจะมีการอดอาหาร หรือกินน้อย และในผู้ป่วย Bulimia Nervosa จะมีการรับประทานครั้งละมากๆ และจะขับอาหารออกจากร่างกาย รวมทั้งผู้ป่วย Anorexia Nervosa ชนิด binge eating/purging type Dx. มีภาวะขาดสารอาหาร
Dx.การได้รับสารอาหารไม่สมดุล โดยได้รับน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย
11.Value-belief-spiritual pattern ผู้ที่มีความผิดปกติทางการกิน มักจะมีความทุกข์ในการดำเนินชีวิต อันเนื่องมาจากความไม่สมบูรณ์แข็งแรงของร่างกายและการเจ็บป่วยจากโรคแทรกซ้อน
Dx.มีความทุกข์ทางจิตวิญญาณ
Health perception-health management pattern ผู้ป่วยมักไม่รู้ถึงความผิดปกติของตนเอง จนกว่าจะเจ็บป่วย หรือมีโรคแทรกซ้อนทางกาย Dx. เสี่ยงต่อการไม่ปฏิบัติตามแผนการรักษา
การปฏิบัติทางการพยาบาล สำหรับผู้ที่มีความผิดปกติทางการกิน พยาบาลจะต้องกระทำทั้งการหยุดยั้งพฤติกรรมการกินที่ผิดปกติ การดูแลด้านจิตใจ และการปรับตัวในการอยู่ร่วมกับผู้อื่น ซึ่งกิจกรรมการพยาบาลที่สำคัญ
สร้างสัมพันธภาพให้ผู้ป่วยเกิดความเชื่อถือและไว้วางใจ
ประเมินความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย โดยการเปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้พูดระบายความรู้สึก
ควบคุมปริมาณแคลลอรี่ โดยในระยะแรกไม่ควรให้ผู้ป่วยเพิ่มน้ำหนักอย่างรวดเร็ว
เพื่อป้องกันการขยายตัวของกระเพาะ การบวม และอาจมีหัวใจล้มเหลว
สังเกตพฤติกรรมการกิน และการชดเชยการกินที่เพิ่มมากขึ้น เช่น การออกกำลังกาย
ควบคุมดูแลการทำกิจกรรม และส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีการทำกิจกรรมที่เหมาะสม
ประสานงานกับนักโภชนากร ผู้ป่วยและครอบครัวในการวางแผนการจัดอาหาร
เพื่อให้ผู้ป่วยมีน้าหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 2 ½ กิโลกรัม ต่อสัปดาห์
ส่งเสริมและให้กำลังใจผู้ป่วยในเข้าร่วมการบำบัดรักษา และป้องกันการกลับเป็นซ้ำ
ส่งเสริมให้ผู้ป่วยได้พูดแสดงความคิดความรู้สึกเกี่ยวกับภาพลักษณ์ของตนเอง เพื่อได้เห็นความเชื่อมโยงของความขัดแย้งในใจกับพฤติกรรมการกิน และช่วยให้ผู้ป่วยได้เข้าใจการมองภาพลักษณ์ที่เบี่ยงเบนไปจากความจริง
ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเห็นคุณค่าในตนเอง และมองภาพลักษณ์ของตนในทางบวก
เสริมสร้างให้ผู้ป่วยมีความมั่นใจในการตัดสินใจ และแสวงหาการแก้ปัญหา
ให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและครอบครัวในการดูแลสุขภาพและการปรับตัวต่อการอยู่ร่วมกัน
การประเมินผล พฤติกรรมเป้าหมายของผู้ที่มี
ความผิดปกติทางการกิน ภายหลังการให้การพยาบาล
ร่วมมือในเข้าร่วมรับการบำบัดตามแผนการรักษา
ไม่มีท่าทีหรือบอกว่าไม่มีความคิดฆ่าตัวตายแล้ว
รับประทานอาหารเหมาะสมและเพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
น้ำหนักตัวปกติ เหมาะสมตาม เพศ วัย และส่วนสูง
พูดแสดงความตระหนักรู้และเข้าใจถึงความสัมพันธ์เกี่ยวโยงกันระหว่างปัญหาทางจิตใจกับพฤติกรรมการกินที่ผิดปกติ
บอกว่ายอมรับในรูปร่างและน้ำหนักที่เป็นปกติ
ปรับตัวเข้ากับเพื่อนและสมาชิกในครอบครัวได้