Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (Psychopharmacology) (ยาคลายกังวล…
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (Psychopharmacology)
ยารักษาโรคจิต
(Antipsychotic drugs)
ยาที่ใช้
Typical /Dopamine Antagonists (DA)
กลุ่ม Aliphatic Phenothiazine มีฤทธิ์ Senative สูง ทำให้BP ต่ำมาก
Chlorpromazine (Largactil)
กลุ่ม Piperazine Phenothiazine มีฤทธิ์ Senative ปานกลาง
Thioridazine (Melleril, Tidazine, Thiomed)
กลุ่ม Piperazine Phenothiazine มีฤทธิ์ Senative ต่ำ ลดความคิดหลงผิดและประสาทหลอนได้ดี
Perphenazing (Trilafon, pernazine, pernamed)
Trifluoperazing (Stelazing, Triflazing, psyrazing)
Fluphenazing (Fendec, phenezing, prolixin)
กลุ่ม Thiozanthenes
Zuclopenthixol Acetate (Clopixok Acuphase)
Flupenthixol Decanoate (Fluanxol Depot)
กลุ่ม Butyrophenone มี Potency สูง Sedative น้อย ใช้ควบคุมอาการวุ่นวาย ก้าวร้าว ประสาทหลอน หลงผิดและ mania
Haloperidol
Bromperidol
Atypical /Serotonin-Dopamine Antagonists (SDA)
Clozapine (Clozaril, Clopaze)
Risperidone (Risperdal)
Olanzapine (Zyprexa)
Quetiapine (Seroquel)
Ziprasidon (Geodon)
ผลข้างเคียง
(Side effect)
Extrapyrmidal symptoms (EPS) ทำให้เกิดความผิดปกติทางการเคลื่อนไหว
Pakinson (mask face, akinesia, rigidity, tremor)
acute dystonia
akathisia
tardive dyskinesia
Neuroleptic malignant syndrome(NMS) กล้ามเนื้อแข็งแกร่งอย่างรุนแรง ปัสสาวะออกน้อย
Anticholinergic side effect มีผลต่อระบบประสาทอัตโนมัติ ปากแห้ง ตาพร่า ปัสสาวะมาก ท้องผูก
Adrenergic side effect ทำให้ BP ต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ เวียนศีรษะหน้ามืดง่าย
Endocrine effect
ผู้หญิงมี H.Prolactin เพิ่ม ทำให้คัดเต้านม หลัางน้ำนม ประจำเดือนผิดปกติ
ผู้ชาย เต้านมโตขึ้น หลั่งอสุจิลดลง
Skin reaction ผิวหนังไวต่อแสงแดด
Hepatologic effect ทำให้เกิดดีซ่าน ตัวเหลือง ตาเหลือง
Hematologic effect ทำให้เม็ดเลือดขาวลดลง ติดเชื้อง่าย เจ็บคอ มีไข้
Effect on seizure threshold ผูู้ป่วยจะมีอาการชักง่ายขึ้น
Ocular effect ผลต่อตา มีการเปลี่ยนสีที่เลนส์ลูกตาและRetina ทำให้ตาพร่ามัว
ยารักษาอาการซึมเศร้า
(Antidepressant drugs)
ยาที่ใช้
กลุ่ม Tricyclic Antidepressants (TCAs)
Imipramine (Tofranil)
Amitriptyline (Tryptanol)
Nortriptyline (Aventyl, Nortrilen, Pamelor)
Clomipramine (Anafranil)
Doxepin (Sinequan)
Maprotiline (Ludiomil)
กลุ่ม Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOLs)
Aurorix (Moclobemide)
Phenelzine (Nardil)
Tranylcypromine (Parnate)
Isocarboxazid (Marplan)
กลุ่ม Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs)
Floxetine (Prozac)
Fluvoxamine (Faverin, Luvox)
Paroxetine (Paxil, Seroxat)
Sertraline ((Zoloft)
Citalopram (Celexa, Cipram)
กลุ่ม New Generation
Mianserin (Tolvon, Tolimed)
Trazodone (Desirel)
Tianeptine (Stablon)
Bupropion (Quomen)
Venlafaxian (Efexor-XR)
Mirtazapine (Remeron)
Maprotiline (Ludiomil)
ผลข้างเคียง (Side effect)
ผลที่เกิดได้กับทุกกลุ่ม
ปากแห้ง (Dry mouth)
ง่วงซึม (Sedation)
โดยเฉพาะยา AmitriptylineและMianserin
คลื่นไส้ (Nausia)
ผลที่เกิดกับยากลุ่ม TCAs
ตาพร่า
ท้องผูก
ปัสสาวะลำบาก
ความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ (Orthostatic hypotension)
รายที่เป็นโรคลมชัก มีโอกาสชักได้ง่าย
น้ำหนักเพิ่ม โดยเฉพาะยา Amitriptyline
ผลที่เกิดกับยากลุ่ม SSRIs
นอนไม่หลับ
ปวดศีรษะ
น้ำหนักลด
ความต้องการทางเพศลดลง
Serotonin syndrome
คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย ปวดท้อง สับสนกระวนกระวาย หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตไม่สม่ำเสมอ
ผลที่เกิดกับยากลุ่ม MAOIs
ภาวะความดันโลหิตสูงอย่างเฉียบพลัน (Hypertensive crisis)
BP สูงร่วมกับปวดศีรษะ ใจสั่น คลื่นไส้อาเจียน มีไข้ เจ็บหน้าอก
ผลต่อการทำหน้าที่ของตับ
คลื่นไส้ บ่นเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร ตาเหลืองตัวเหลิอง
ผลข้างเคียงอื่นๆที่พบได้
Withdrawal Symptoms
นานเกิน3เดือนหลังหยุดยาเกิดอาการวิตกกังวล กระวนกระวาย นอนไม่หลับ ปั่นป่วนในท้อง ภายใน 48 ชั่วโมง
ยาคลายกังวล (Antianxiety drugs)
ยากลุ่ม Benzodiazepines
Long Acting > 24 ชั่วโมง
Chlordiazepoxide (Librium)
Dipotassium Cloazepate (Tranxene, Trancon)
Diazepam (Valium)
Intermediate Acting ประมาณ 10-20 ชั่วโมง
Alprazolam (Xanax)
Lorazepam (Ativan, Loramed)
Short Acting ออกฤทธิ์เร็วมาก
ส่วนใหญ่เป็นยานอนหลับ
Trizolam (Halcion)
Midazolam (Dormicum)
ผลข้างเคียง (Side effect)
ง่วงนอน เดินเซ
หลงลืมเหตุการณ์ช่วงใกล้ๆ แต่จำอดีตได้
เกิดอาการติดยาและดื้อยา
อาการทางพฤติกรรม
Disinhibition syndrome กล้าแสดงพฤติกรรมในสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน
Paradoxical Excitement วุ่นวาย อาละวาด ก้าววร้าว
ยาควบคุมอารมณ์
(Mood-Stabilizing drugs)
ยาที่ใช้
Lithium carbonate (Eskalith, Lithane, Lithonate)
Lithium citrate (Cibalith-s)
ผลข้างเคียง (Side effect)
Early Side Effects อาการที่เกิดขึ้นช่วงแรก
ระบบทางเดินอาหารถูกรบกวน
คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร ปวดท้อง ท้องเสีย
กล้ามเนื้ออ่อนแรงและอ่อนเพลีย
มือสั่น โดยเฉพาะเวลาอ่านหนังสือ
ปากแห้ง กระหายน้ำ
Late Side Effects
อาการเกิดเมื่อใช้ยาเป็นเวลานาน
อาการมือสั่น
กระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อยมาก
บวมและน้ำหนักตัวเพิ่มมากขึ้น
อาจมีภาวะแทรกซ้อนจากHypothyroidism/Goiter
Leukocytosis
หัวใจเต้นผิดจังหวะ
ระดับความรุนแรงของลิเทียมและการช่วยเหลือ
ระดับเฝ้าระวัง (Serum lithium 1.2-1.5mEq/L)
มือสั่น ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ ปวดท้อลและอ่อนเพลีย
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาต่อไป ติดตาม Serum Lithium เป็นระยะ
ระดับเป็นพิษปานกลาง(Serum lithium 1.5-2.0mEq/L)
ปวดท้องท้องเสีย คลื่นไส้อาเจียน ปากแห้ง กล้ามเนื้ออ่อนแรง พูดไม่ชัด ผิดปกติในการเคลื่อนไหว เดินเซ ตาพร่ามัวและหูอื้อ
ระดับเป็นพิษรุนแรง(Serum lithium 2.0-2.5mEq/L)
ท้องเสีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียนตลอด แขนขากระตุก เป็นระยะจนชัก สับสนมาก หัวใจทำงานผิดปกติ เป็นลมหมดสติ
หยุดยาทันที ถ้าผู้ป่วยรู้สึกตัวให้ยาแก้อาเจียนและทำ Gastric lavage
ระดับอันตราย(Serum lithium >2.5mEq/L)
การทำงานของหัวใจล้มเหลว BPต่ำ ไข้สูง ไม่รู้สึกตัว ชัก ปัสสาวะออกน้อย การทำงานของไตล้มเหลว
หยุดยาทันที ถ้าผู้ป่วยรู้สึกตัวให้ยาแก้อาเจียนและเตรียมทำ Hemodialysis
ยาลดอาการข้างเคียงของยาทางจิตเวช (Anticholinergic drugs)
ยาที่ใช้
Trihexyphenidyl
(Aca, Artane, Benzhexol)
Benztropine (Cogentin)
Dipenhydramine (Benadryl)
Biperidan (Akineton)
ผลข้างเคียง
(Side effect)
Anticholinergic effect
ปากแห้ง ตาพร่า ท้องผูก
คลื่นไส้ ปั่นป่วนในท้อง
Sedative, Drowsiness, Dizziness
ความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ
Anticholinergic delirium
สับสน ไม่รู้วัน เวลา สถานที่หรืออาการทางจิต
ยารักษาอาการชัก
(Anticonvulsant drugs)
ยาที่ใช้
Valproic acid (Depakene)
Phenytoin (Dilantin)
Clonazepam (Klonopin)
Primidone (Mysoline)
Carbamazepine (Tegretol)
ผลข้างเคียง (Side effect)
มีอาการเหงือกบวม คลื่นไส้
ง่วง มึนงง ซึม ตาพร่ามัว กล้ามเนื้ออ่อนแรง
นางสาวจุฑามาศ รัตนวงค์ เลขที่ 80 ห้องA รุ่นที่ 24