Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (Psychopharmacology) (ยาลดอาการข้างเคียงของยา…
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (Psychopharmacology)
ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant Drugs)
กลุ่ม Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOIs)
Phenelzine (Nardil) 15 mg
Tranylcypromine (Parnate) 10 mg
Aurorix (Moclobemide)
Isocarboxazid (Marplan) 10 mg
กลุ่ม New Generation
Bupropion (Quomen)
Venlafaxian (Efexor-XR)
Tianeptine (Stablon)
Mirtazapine (Remeron)
Trazodone (Desirel)
Maprotiline (Ludiomil)
Mianserin (Tolvon, Tolimed)
กลุ่ม Tricyclic Antidepressants (TCAs)
Nortriptyline (Aventyl, Nortrilen, Pamelor)
Clomipramine (Anafranil)
Amitriptyline (Tryptanol) 10 mg, 25 mg, 50 mg
Doxepin (Sinequan) 25 mg
Imipramine (Tofranil) 10 mg, 25 mg, 50 mg
Maprotiline (Ludiomil) 10 mg, 25 mg
ผลข้างเคียงของยาและการพยาบาล
คลื่นไส้ (Nausia) รับประทานยาพร้อมอาหารเพื่อลดอาการระคายเคืองของกระเพาะอาหาร
ปัสสาวะลำบาก แนะนำรายงานแพทย์เมื่อปัสสาวะลำบาก จดบันทึกน้ำดื่มและปัสสาวะเพื่อดูความสมดุลของน้ำ
ง่วงซึม (Sedation) แนะนำอย่าขับรถหรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรที่อาจเกิดอันตราย
นอนไม่หลับ แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาในตอนเช้า
ปากแห้ง (Dry mouth) แนะนำให้ผู้ป่วยอมก้อนน้ำแข็งหรือจิบน้าบ่อยๆ
น้ำหนักลด ให้รับประทานอาหารให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
กลุ่ม Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs)
Floxetine (Prozac) 20 mg
Fluvoxamine (Faverin, Luvox)
Paroxetine (Paxil, Seroxat)
Sertraline (Zoloft)
Citalopram (Celexa, Cipram)
ยารักษาโรคจิต (Antipsychotic Drugs/Major Tranquillizers)
การพยาบาล (Nursing Intervention)
อธิบายให้ผู้ป่วยทราบว่าอาการเหล่านี้จะเกิดได้ในระยะแรกที่ได้รับยา
ระวังการเกิดอุบัติเหตุ และการรบกวนผู้อื่น คอยดูแลการรับประทานอาหาร
คอยสังเกตอาการ ถ้าพบควรให้อาหารที่มีแคลลอรี่สูง อาหารอ่อน
คอยสังเกตการ ถ้าพบรีบรายงานแพทย์ทราบเพื่อให้การช่วยเหลือ
ให้อมน้ำแข็งหรือจิบน้าบ่อยๆ โดยมีอาการ ปากแห้ง ตาพร่า
ให้ความมั่นใจว่าอาการจะหายไปได้
จดบันทึกน้ำดื่มและปัสสาวะเพื่อดูความสมดุลของน้ำที่ได้รับและการขับถ่ายออกไป
แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารที่มีกากใยมากๆ
Side effect
EPS
Acute dystonia
Akathisia
Parkinsonial like syndrome
akinesia
rigidity
mask face
tremor
Tardive dyskinesia
NMS
Encephalopathy
Vital sign unstable
Fever
Enzyne elevated
Rigidity of muscle
Atypical antipsychotic drugs หรือ Serotonin-Dopamine Antagonists (SDA)
Olanzapine (Zyprexa)
Quetiapine (Seroquel)
Risperidone (Risperdal)
Ziprasidon (Geodon)
Clozapine (Clozaril, Clopaze)
Typical antipsychotic drugs หรือ Dopamine Antagonists (DA)
Piperazine Phenothiazine
Trifluoperazine (Stelazine, Triflazine, Psyrazine)
Fluphenazine (Fendec, Phenezine, Prolixin)
Perphenazine (Trilafon, pernazine, Pernamed)
Thiozanthenes
Zuclopenthixol Acetate (Clopixol Acuphase) 50 mg/ml, 200 mg/ml
Flupenthixol Decanoate (Fluanxol Depot) 20 mg/ml, 40 mg/ml
Piperazine Phenothiazine
Thioridazine (Melleril, Tidazine, Thiomed) 10 mg, 25 mg, 50 mg, 100 mg
Butyrophenone
Haloperidol (Haldol, Halop, Haridol)
Bromperidol (Impromen)
Aliphatic Phenothiazine
Chlorpromazine (Largactil) 25 mg, 50 mg, 100 mg, 200 mg
ยาคลายกังวล (Antianxiety Drugs/Anxiolytic Drugs/Minor Tranquillizers)
Long Acting >24 ชั่วโมง
Chlordiazepoxide (Librium)
Dipotassium Clorazepate (Tranxene, Trancon)
Diazepam (Valium)
Intermediate Acting ประมาณ 10-20 ชั่วโมง
Alprazolam (Xanax)
Lorazepam (Ativan, Loramed)
Short Acting
Trizolam (Halcion)
Midazolam (Dormicum)
ผลข้างเคียงของยาและการพยาบาล
ง่วงนอน หลงลืมเหตุการณ์ช่วงใกล้ๆ
เดินเซ
แนะนำผู้ป่วยไม่ให้ขับรถในระยะที่ใช้ยา
ให้ข้อมูลกับผู้ป่วยว่าอาจมีหลงลืมได้บ้าง
คอยสังเกตอาการและใช้การช่วยเหลือผู้ป่วย
ยาควบคุมอารมณ์ (Mood Stabilizing Drugs/Antimanic Drugs)
ระดับความรุนแรงและการช่วยเหลือ
ระดับเป็นพิษปานกลาง
Serum Lithium 1.5-2.0 mEq/L
ให้ข้อมูลผลข้างเคียงของยา
ประเมิน Serum Lithium เป็นระยะ
ระดับเป็นพิษรุนแรง
Serum Lithium 2.0-2.5 mEq/L
หยุดยาทันที ถ้าผู้ป่วยยังรู้สึกตัวให้ยาแก้อาเจียน
ทำ Gastric lavage
ระดับเฝ้าระวัง
Serum Lithium 1.2-1.5 mEq/L
ให้ข้อมูลผลข้างเคียงของยาที่พบได้ในระยะ 1-2 สัปดาห์แรก
ประเมิน Serum Lithium เป็นระยะ
ระดับอันตราย
Serum Lithium > 2.5 mEq/L
ปฏิบัติเหมือนข้อ 3
เตรียมทำ Hemodialysis
ผลข้างเคียงของยา
Early Side Effects
คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ปวดท้อง ท้องเสีย
กล้ามเนื้ออ่อนแรงและอ่อนเพลีย
มือสั่น โดยเฉพาะเวลาเขียนหนังสือ
ปากแห้ง กระหายน้ำ
Late Side Effects
บวมและมีน้ำหนักตัวเพิ่มมากขึ้น
Hypothyroidism หรือ Goiter
Leukocytosis
ระหายน้ำและปัสสาวะบ่อยมากกว่าระยะแรก
หัวใจเต้นผิดจังหวะ
อาการมือสั่น
ยาที่ใช้
Lithium Carbonate (Eskalith, Lithane, Lithonate)
Lithium Citrate (Cibalith-s)
ยาลดอาการข้างเคียงของยาทางจิตเวช (Anticholinergic Drugs/Antiparkinson Drugs)
Biperidan (Akineton)
ผลข้างเคียงของยา
Sedation, Drowsiness และ Dizziness
คลื่นไส้ ปั่นป่วนในท้อง
Orthostatic Hypotension
Anticholinergic Delirium
Anticholinergic effect
Dipenhydramine (Benadryl)
การพยาบาล
ระมัดระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น
ควรสังเกตอาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากการใช้ยา
สังเกตและประเมินผลหลังให้ยา
รายงานแพทย์ทันที่พบปัญหาที่เกิดขึ้นหลังจากได้รับยา
ควรให้รับประทานยาหลังอาหารทันที
อธิบายคุณสมบัติของยาและวิธีรับประทานยา
. Benztropine (Cogentin)
Trihexyphenidyl (Aca, Artane, Benzhexol)
ยารักษาอาการชัก (Anticonvulsant Drug)
Carbamazepine (Tegretol)
ผลข้างเคียงของยา
คลื่นไส้
ผื่นแดง
อาการเหงือกบวม
ง่วง มึนงง ซึม ตาพร่า
กล้ามเนื้ออ่อนแรง
Primidone (Mysoline)
Clonazepam (Klonopin)
Phenytoin (Dilantin)
Valproic Acid (Depakene)