Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Metodologia etyk stosowanych (Etyka stosowana uprawiana "Z góry"…
Metodologia etyk stosowanych
Etyka stosowana uprawiana "Z góry"
Kierunek z góry na dół jest typowy dla uprawiania etyki stosowanej na podstawie uzawanej teorii etycznej. Uznawanych teorii jest wiele, więc niekoniecznie musi mieć zgodność co do norm (sądy imperatywne) i ocen (sądy oceniające)
Teoria jest abstrakcyjną strukturą, która określa warunki słuszności działania, z użyciem norm moralności.
Cele
Teoretyczne- rozumienie natury dobra i zła/ słuszności i niesłuszności czynu
Praktyczne- odnalezienie metody orzekania, kiedy działanie jest słuszne, kiedy nie, czyli procedury decyzyjnej, której używamy w moralnym myśleniu i rozstrzyganiu moralnych konfliktów.
Teorie
Konsekwencjalne
Bilans skutków
Deontologiczne
Natura czynu
Etyka stosowana uprawiana "Z dołu"
Podstawą tej etyki są konkretne przypadki, które nazywamy kazusami. Tak budowana etyka może, ale nie musi nawiązywać do teorii.
Zwolennicy partykularyzmu i antyteoretyzmu niejako z definicji nie będa się odwoływać do teorii, tzn. będa podejmowali próby racjonalnego uzasadnienia przyjętych rozwiązań, lecz nie będą ich szukać w żadnej ze znanych teorii.
Partykularyzm
Analiza poszczególnych sytuacji, odkrywanie ich nowości i niepowtarzalności, omijanie schematów i brak z góry narzuconych rozwiązań.
Ujęcie takie promuje daleko idący indywidualizm w ocenie słuszności działania, zalecając zarazem podejmowanie takich decyzji, które skutkować będą przewagą korzyści nad ewentualnymi stratami.
Nawołują do rezygnacji z etyki jako teorii i ograniczenia się w refleksji moralnej jedynie do analizy konkretnych przypadków.
Antyteoretyzm
Wykluczają możliwość zbudowania teorii etycznej na podstawie której można formułować normy szczegółowe.
Moralne reguły sprawiają, że stajemy się nawzajem dla siebie przewidywalni.
Zarzut względem współczesnych teorii etycznych, że są niespójne.
Szukając rozwiązania konkretnego problemu nie znajdziemy wśród moralnych zasad takiej, która będzie wprost odnosiła się do naszego problemu, ale nasza refleksja będzie znacznie uproszczona.
3 zasady, dla których należy zrezygnować z odwoływania się do teorii:
Formalistyczne teorie moralne przyjmują, że zasady moralne powinny być na tyle jasno i ściśle określone by mogły odegrać właściwą rolę w procesie moralnego wnioskowania. Jest to sprzeczne z naturą norm- nabywają one znaczenia w praktyce moralnej.
Poprawnie zbudowana teoria powinna wykluczać istnienie moralnych dylematów, a jednak wiemy, że one istnieją
W charakterystycznym dla teorii etycznej podporządkowaniu moralnej powinności działania regułom nie mieści się wiele cech moralnego działania, w szczególności niedowartościowane są cnoty rozumiane jako wewnętrzne nastawienia, z jakimi działania podejmujemy.
etyka sytuacyjna- nalezy każdorazowo uzalezniać ocenu moralne od okoliczności. Naczelną zasadą moralnego postępowania jest MILOŚĆ BLIŹNIEGO. Prowadzi to w praktyce do rozwiązań relatywistycznych i subiektywnych.
Koherentyzm
Wedle tego modelu ani odwołanie się do reguł, ani ropatrywanie szczególnych okoliczności nie stanowi podstawy do wyciągania wiarygodnych wniosków, a analiza powinna być prowadzona w świetle zasad.
Zaproponowane prze J. Rawlsa "refleksyjnej równowagi". Refleksję etyczną należy rozpocząć od rozważnych sądów ( z sytuacji pierwotnej). Sądy powinny być bezstronne i słuszne. Rozważanie przypadków prowadzi do zmodyfikowania opisu sytuacji lub zrewidowania poglądów. Poszukując na drodze prób i błędów właściwego rozwiązania, powinniśmy w końcu znaleźć taki model sytuacji wyjściowej, który spełniałby racjonalne warunki i jednocześnie prowadził do zasad zgodnych z naszymi przekonaniami.