Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช (2. ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant…
การบำบัดรักษาด้วยยาทางจิตเวช
1. ยารักษาโรคจิต (Antipsychotic Drugs/Major Tranquillizers)
ยาที่ใช้
Typical antipsychotic drugs
1.1 กลุ่ม Aliphatic Phenothiazine
Chlorpromazine
1.2 กลุ่ม Piperazine Phenothiazine
Thioridazine
1.3 กลุ่ม Piperazine Phenothiazine
Perphenazine , Trifluoperazine , Fluphenazine
1.4 กลุ่ม Thiozanthenes
Zuclopenthixol Acetate ,
Flupenthixol Decanoate
1.5 กลุ่ม Butyrophenone
Haloperidol , Bromperidol
Atypical antipsychotic drugs
Clozapine
Risperidone
Olanzapine
Quetiapine
Ziprasidon
กลุ่มอาการ
1.EPS
Parkinsonial like syndrome
akinesia
rigidity
tremor
mask face
Acute dystonia
Akathisia
Tardive dyskinesia
2.NMS
Encephalopathy
Enzyne elevated
Rigidity of muscle
Vital sign unstable
Fever
การพยาบาล
ระวังการเกิดอุบัติเหตุ และการรบกวนผู้อื่น คอยดูแลการรับประทานอาหาร
คอยสังเกตอาการ ถ้าพบควรให้อาหารที่มีแคลลอรี่สูง อาหารอ่อน ให้ผู้ป่วยพักผ่อนให้เพียงพอแนะนำผู้ป่วยให้พูดช้าๆ ให้ผู้ป่วยพูดถึงความรู้สึกเขาออกมา
ปากแห้ง ให้อมน้ำแข็งหรือจิบน้าบ่อยๆ
ตาพร่า ให้ความมั่นใจว่าอาการจะหายไปได้ ไม่ควรขับรถจนกว่าอาการตาพร่า
ปัสสาวะลำบาก จดบันทึกน้ำดื่มและปัสสาวะ ดูความสมดุลน้ำที่ได้รับและการขับถ่าย
ท้องผูก แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารที่มีกากใยมากๆ
สังเกตอาการดีซ่าน เช่น ตัวเหลือง ตาเหลือง
สังเกตอาการของผู้ป่วย เช่น เจ็บคอ มีไข้ รายงานให้แพทย์ทราบ
คอยสังเกตอาการชักของผู้ป่วยที่อาจจะเกิดขึ้นได้
2. ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant Drugs)
กลุ่ม Tricyclic Antidepressants (TCAs)
Imipramine,Amitriptyline,Nortriptyline,Clomipramine,Doxepin,Maprotiline
การพยาบาล
ตาพร่า ให้ความมั่นใจกับผู้ป่วยว่าอาการจะหายไปหลังจากได้รับยา 2-3 สัปดาห์
ท้องผูก แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีกากใย ดื่มน้ำเพิ่มขึ้นถ้าไม่มีข้อห้าม และกระตุ้นให้ผู้ป่วยออกกำลังกาย
แนะนำให้ผู้ป่วยรายงานแพทย์เมื่อปัสสาวะลำบาก
แนะนำผู้ป่วยให้ลุกขึ้นอย่างช้าๆจากท่านอนเป็นท่านั่ง หรือท่านั่งเป็นท่ายืน
สังเกตผู้ป่วยรายที่มีประวัตโรคลมชักอย่างใกล้ชิด
กลุ่ม Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOIs)
Aurorix,Phenelzine,Tranylcypromine,Isocarboxazid
การพยาบาล
แนะนำผู้ป่วยหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีสาร Tyramine วัดความดันโลหิตตามเวลาเพื่อประเมินอาการและระวังการเกิดความดันโลหิตสูงอย่างเฉียบพลัน
กลุ่ม Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs)
Floxetine,Fluvoxamine,Paroxetine,Sertraline,Citalopram
การพยาบาล
ให้รับประทานอาหารให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาในตอนเช้า หลีกเลี่ยงอาหาร และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
กลุ่ม New Generation
Mianserin,Trazodone,Tianeptine,Bupropion,Venlafaxian,Mirtazapine,Maprotiline
3.ยาคลายกังวล (Antianxiety Drugs)
Long Acting >24 ชั่วโมง
Chlordiazepoxide ,Dipotassium Clorazepate ,Diazepam
Intermediate Acting ประมาณ 10-20 ชั่วโมง
Alprazolam,Lorazepam
Short Acting
Trizolam,Midazolam
การพยาบาล
ง่วงนอน เดินเซ แนะนำผู้ป่วยไม่ให้ขับรถในระยะที่ใช้ยานี้ หรือผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกลต้องระมัด ระวัง
ให้ข้อมูลกับผู้ป่วยว่าอาจมีหลงลืมได้บ้าง
แนะนาผู้ป่วยว่าควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
4.ยาควบคุมอารมณ์ (Mood-Stabilizing Drugs
ยาที่ใช้
Lithium Carbonate (Eskalith, Lithane, Lithonate) ,Lithium Citrate (Cibalith-s)
ระดับความเป็นพิษของลิเทียมและการช่วยเหลือ
ระดับเฝ้าระวัง (Serum Lithium 1.2-1.5 mEq/L)
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาต่อไป ให้ข้อมูลกับผู้ป่วยว่าเป็นผลข้างเคียงของยาที่พบได้ในระยะ 1-2 สัปดาห์แรกที่ได้รับยาติดตามประเมิน Serum Lithium เป็นระยะ
ระดับเป็นพิษปานกลาง (Serum Lithium 1.5-2.0 mEq/L
อาจจะปฏิบัติเหมือนข้อ 1 หรือข้อ 3 อยู่ที่ความรุนแรงของอาการ
ระดับเป็นพิษรุนแรง (Serum Lithium 2.0-2.5 mEq/L)
หยุดยาทันที ถ้าผู้ป่วยยังรู้สึกตัวให้ยาแก้อาเจียน และทำ Gastric lavage
ระดับอันตราย (Serum Lithium > 2.5 mEq/L)
ปฏิบัติเหมือนข้อ 3 และเตรียมทา Hemodialysis
5.ยาลดาการข้างเคียงของยาทางจิตเวช (Anticholinergic Drugs/Antiparkinson Drugs)
ยาที่ใช้
Trihexyphenidyl,Benztropine,Dipenhydramine,Biperidan
การพยาบาล
อธิบายคุณสมบัติของยาและวิธีรับประทานยา
ควรให้รับประทานยาหลังอาหารทันทีเพื่อป้องกันการรบกวนกระเพาะอาหาร
ควรสังเกตอาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากการใช้ยา
ระมัดระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้จากาการ ตามัว เดินเซ เดินไม่ตรงทาง เป็นต้น
สังเกตและประเมินผลหลังให้ยา เพื่อจะได้ช่วยเหลือทันทีที่มีปัญหา
6.ยารักษาอาการชัก (Anticonvulsant Drugs)
ยาที่ใช้
Valproic acid , Phenytoin , Clonazepam , Primidone Carbamazepine
อาการข้างเคียง
อาจมีอาการเหงือกบวม คลื่นไส้ ผื่นแดง ง่วง มึนงง ซึม ตาพร่า กล้ามเนื้ออ่อนแรง