Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบาดวิทยา (ลักษณะการเกิดโรคในชุมชนมี4 ลักษณะดังนี้ (Epidemic…
ระบาดวิทยา
ลักษณะการเกิดโรคในชุมชนมี4 ลักษณะดังนี้
Epidemic
ปรากฏการณ์การเพิ่มขึ้นของโรคอย่างผิดปกติในชุมชนและไม่ได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้า ในสถานที่หนึ่งและในช่วงเวลาหนึ่ง
ไข้เลือดออก
ไข้ทรพิษ
Sporadic
ลักษณะของโรคที่เกิดขึ้นกระจัดกระจายไม่เฉพาะที่ เกิดขึ้นประปรายและมักจะเกิดทีละราย เกิดเป็นบางครั้งคราว
โรคพิษสุนัขบ้า
โรคคอตีบ
โรคไอกรน
โรคบาดทะยัก
Pandemic
ลักษณะของโรคที่เกิดขึ้นในวงกว้าง เช่น เกิดทั่วประเทศระหว่างประเทศ ทวีปหรือทั่วโลก
เอดส์
โรคอหิวาตกโรค
ไข้หวัดใหญ่
Endemic disease
โรคเกิดประจำท้องถิ่น การเกิดโรคที่พบอยู่ได้บ่อยๆ ในพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งหรือประชากรกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งที่มีอัตราป่วยสูง เมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่หรือประชากรกลุ่มอื่นๆ
เช่นมาลาเรียเป็นโรคเกิดประจำท้องถิ่นของจังหวัดกาญจนบุรี
เครื่องมือทางระบาดวิทยา
1.1 อัตราอุบัติการณ์ (Incidence Rate)
ความสำคัญ
ทำให้ทราบถึงโอกาสหรือความเสี่ยงของคนในชุมชนที่จะเกิดโรคในช่วงเวลาหนึ่ง
ใช้ศึกษาหาสาเหตุของโรค
ใช้เป็นเครื่องบ่งชี้ถึงมาตรการที่จะใช้ป้องกันและควบคุมโรค
ใช้ประเมินผลการดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรค
1.2 อัตราความชุกของโรค
ความสำคัญ
1.ทำให้ทราบปัญหาโรคภัยในขณะนั้น
2.ทำให้ทราบความชุกของโรค
3.ทำให้ทราบแนวทางการจัดบริการสาธารณสุข
1.3 อัตราป่วยตาย (Case fatality rate)
ความสำคัญ
ใช้บ่งชี้ถึงความรุนแรงของโรค
ใช้บ่งชี้ถึงคุณภาพของบริการทางการแพทย์
1.4 อัตราตาย(Mortality Rate)
อัตราตายแบบหยาบ
อัตราตายเฉพาะ ( Specific Death Rate )
ปัจจัยก่อโรคทางระบาดวิทยา (Epidemiologic)
1.สิ่งที่ทำให้เกิดโรค (Agent)
จะศึกษาด้านชีวภาพ ด้านสารเคมี ด้านกายภาพด้านจิตใจและสังคม การขาดสารบางชนิด
2.โฮทส์หรือมนุษย์ (Host)
เป็นการศึกษาประชากรกลุ่มเป้าหมายในด้านอายุ เพศพันธุกรรมและเชื้อชาติปัจจัยทางสรีระวิทยา ปัจจัยทางด้านจิตใจการที่มีภูมิคุ้มกันของโรคมาก่อน
3.สิ่งแวดล้อม (Environment)
เน้นศึกษาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมทางด้านกายภาพสิ่งแวดล้อมทางด้านชีวภาพ สิ่งแวดล้อมทางด้านสารเคมีรวมทั้งสิ่งแวดล้อมทางด้านเศรษฐกิจและสังคม
การเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา (Epidemiologicalsurveillance)
การติดตามสังเกตและพินิจพิจารณาอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง เพื่อให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง (Dynamicprocess) โดยประกอบด้วยขั้นตอน
การบันทึก
รวบรวม
นำเสนอ
วิเคราะห์
แปรผลการกระจายข้อมูลในสภาวะปกติและผิดปกติ
เรียบเรียง
บทบาทหน้าที่รับผิดชอบในการเฝ้าระวังทางการระบาดวิทยา ดังนี้
พยาบาลและทีมสุขภาพร่วมมือกันจัดและดำเนินการเฝ้าระวังโรคเชิงรุกเฝ้าระวังเฉพาะปัญหาสำคัญของชุมชนที่รับผิดชอบ
3.ติดตามข้อมูลข่าวสารและนำความรู้จากรายงานการเฝ้าระวังทางวิทยาการระบาดพยาบาล
ร่วมกับทีมสุขภาพในการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาบันทึกและรายงานการเกิดโรคที่ต้องเฝ้าระวังแก่เครือข่ายงาน
ความหมาย
การศึกษาเกี่ยวกับการกระจายของโรคและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกระจายของโรคในมนุษย์
การกระจายของโรค (Distribution)
การกระจายของโรคตามบุคคล สถานที่ และเวลา (Person Place Time) เป็นการอธิบายการเกิดโรคภัยไข้ว่าโรคเกิดมากกับใคร เกิดที่ใด เกิดห้วงเวลาใด
จอห์น กอร์ดอน (John Gordon) ค.ศ.1855
เป็นผู้คิดเปรียบเทียบความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งที่ทำให้เกิดโรค โฮสท์ และสิ่งแวดล้อม โดยเปรียบเทียบปัจจัยทั้งสามเหมือนกับการเล่นไม้กระดก แบ่งได้เป็นสองแบบ คือ
1.ในภาวะที่มีความสมดุลระหว่างปัจจัยก่อโรคทาง ระบาดวิทยา จะไม่มีการเกิดโรคในชุมชน
ในภาวะที่ไม่มีความสมดุลระหว่างปัจจัยก่อโรคทางระบาดวิทยาจะมีโรคเกิดขึ้นในชุมชนภาวะ
2.1 สิ่งที่ทำให้เกิดโรค (Agent)เปลี่ยนแปลงไป
โดยมีความสามารถในการแพร่กระจายโรคและทำให้เกิดโรคมากขึ้น เช่นเชื้อไวรัสของไข้หวัดใหญ่
2.2 คน (Host) มีการเปลี่ยนแปลงไป
สัดส่วนของคนที่มีความไวในการติดโรคเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะทารกและคนชรา
2.3 สิ่งแวดล้อมเปลี่ยนแปลงไป 2 แบบ คือ
2.3.1 สิ่งแวดล้อมสนับสนุนสิ่งที่ทำให้เกิดโรคให้มีการเปลี่ยนแปลงไป
ฝนตกชุก ยุงชุมไข้มาลาเรียชุก
2.3.2 สิ่งแวดล้อมสนับสนุน คนหรือชุมชนที่ทำให้เกิดโรคให้มีการเปลี่ยนแปลงไป
โรคอ้วน
จัดทำโดย นางสาวกุลสตรี ตุระพันธ์ เลขที่6 ปี3 ห้องB
