Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
DEVRİMLER VE DEĞİŞİM (XIX. Yüzyıl Sosyal Muhalefet Hareketleri (1830…
DEVRİMLER VE DEĞİŞİM
XIX. Yüzyıl Sosyal Muhalefet Hareketleri
1830 İHTİLALİ NEDENİ
Ekonomik hayatın gelişmesinin ancak siyasal alandaki liberalizm ile gerçekleşeceğine inanılması,
– Avrupa halkında özgürlük akımının gittikçe gelişmesi,
– 1815 Viyana Kongresi‟nden sonra Metternich Sistemi ile kralların özgürlük düşüncesini benimseyen Avrupa halkının üzerinde hakları kısıtlayıcı politika uygulaması,
– 1815-1830 yılları arasında ülkelerin anayasal düzene geçmeleri ve kralların anayasayı kaldırmak istemesi,
– Başka devletlerin egemenliği altındaki halklarda milliyetçilik akımının güçlenmesi,
– Almanya‟da bilim ve felsefenin ilerlemesiyle Avrupa‟ya liberalizmin yerleşmesi,
– Fransız ihtilalinin getirdiği değişime karşı mutlakiyet idaresinin dayatması ve buna karşı halkın harekete geçmesi
– Napolyon‟un kendini imparator ilan etmesine gösterilen tepkiler.
Sonuç:
1830 İhtilalleri, ilk olarak Fransa‟da başladı,
– İhtilal başarılı olunca Almanya, İtalya, Polonya, İngiltere ve İspanya‟da da etkilerini hissettirdi. Fransa, Belçika ve İspanya‟da liberalizm hareketi başarıyla sonuçlandı
– Liberalizm akımı sayesinde İsviçre bağımsızlığını kazandı,
– Hükümdarların kutsal hakları yerine, milletlerin egemenliği hâkim olmaya başladı,
– 1830 İhtilallerinde Batı Avrupa‟da aristokrat sınıf burjuvazi sınıfı karşısında yenilgi aldı,
– 15 Ekim 1833‟te gizli bir antlaşma ile monarşiyi savunan Avusturya, Rusya ve Prusya aralarında Doğu Bloku‟nu, Nisan 1834‟te Londra‟da yapılan antlaşma ile de İngiltere, Fransa, İspanya ve Portekiz liberalizmi savunan Batı Bloku‟nu oluşturdu.
1848 İHTİLALİ NEDENİ
Avrupa‟da sanayi geliştikçe ve üretim arttıkça, ulaşım sorununun ortaya çıkması,
– Ulaşım araçlarının gelişmesiyle demiryolu önem kazanması, mesafelerin kısalması,
– Toplumlararası etkileşimin hızlanması,
– Liberalizmin güç kazanması,
– Sanayi Devrimi, şehirlerin nüfusunun artması.
– İşçi sınıfının haklarını korumak için harekete geçildi.
– Sanayileşme ile hızlanan işçi sayısı sosyalizmin etkisini artırdı.
SONUÇ
Sicilya‟da başlayan 1848 İhtilalleri Fransa‟da güç kazanarak diğer ulusları da etkiledi,
– 1848 İhtilallerinde Fransa‟daki liberaller ve sosyalistler geçici bir başarı elde ettiler,
– Almanya, İtalya ve Macaristan‟daki ihtilal hareketleri, milliyetçilik açısından başarısızlıkla sonuçlandı,
– Belçika, Hollanda, Danimarka, Sardunya ve İsviçre ihtilalleri ise özgürlüklerin güçlenmesini sağladı,
– Avrupa‟da yeni bir barış dönemine girilerek Avrupa uygarlığını geliştirecek yeni adımlar atıldı,
– Hükûmetler, ideoloji veya inançlar üzerinden değil güç ve gerçeklik üzerinden siyaset yapmaya başladılar,
– Devletler doğal düşman veya müttefik gibi davranışları sergilemek yerine kendi çıkarlarını gözettiler,
– 1848 İhtilallerine karşı çıkan Avusturya ve Rusya zayıfladı, İtalya ve Almanya siyasi birliklerini oluşturdu.
Fransız ihtilali'nin imparatorluklara etkisi
Fransız İhtilali beraberinde ulus, milliyetçilik, millî egemenlik, demokrasi, laiklik, adalet gibi kavramları ortaya çıkardı.
– İhtilal öncelikle çok uluslu devletleri (Avusturya Macaristan İmparatorluğu, Rusya ve Osmanlı Devleti) etkiledi.
– Avusturya-Macaristan İmparatorluğu‟ndaki milletlerin bağımsızlıklarına kavuşmaları imparatorluğun dağılması anlamına geliyordu
– Fransız İhtilali‟nin yaygınlaştırdığı liberalizm ve nasyonalizm (milliyetçilik) akımları Rusya‟yı da etkiledi.
Fransız İhtilali önceleri Osmanlı Devleti‟ni olumsuz etkilemedi. Çünkü Osmanlı Devleti‟nde Avrupa‟daki gibi ayrıcalıklı bir sınıf bulunmaması , islam ülkesi olması, Avrupa hukukuna tabi olmaması gibi Osmanlı devleti ihtilal sırasında tarafsızlığını korudu
– Fransa‟daki rejim meselesinin Avrupa‟nın bir iç sorunu olduğunu düşünüldü.
sonrasında tüm dünyası bu akım etkisi altına aldı
– Balkan Savaşları sonuna kadar etkisini artırarak sürdürdü.
– Balkan ülkelerinin bağımsızlıklarını kazanmalarına sebep oldu.
– İhtilalin yaydığı fikir akımları, Osmanlı Devleti‟ndeki subay ve teknik okullarda ders veren yabancı öğretmenler tarafından yayıldı
– Tanzimat Fermanı‟nın yayınlanması, Islahat Fermanı, I. Meşrutiyet ve II. Meşrutiyet yıllarında fikir akımları etkili oldu.
– Türkçülük akımı hızla Osmanlı coğrafyasında yayılmaya başladı.
Osmanlı devletinde bağımsızlık hareketleri
Osmanlı Devleti‟nde Fransız İhtilali ile gelişen milliyetçilik akımının etkisiyle birçok isyan meydana geldi.
– Hristiyan topluluklara yönelik yapılan bu çalışmalar bağımsızlık düşüncesinin hızla yayılmasına ve Osmanlı devletinin başına yeni sorunlar oluşmasına yol açtı
– Metternich Politikası ile Fransız İhtilali‟nin getirmiş olduğu milliyetçilik akımına karşı birlikte hareket etme kararı alan devletler Osmanlı Devletinin karşılaştığı sorunlar olunca kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettiler.
– 1828-1829 Osmanlı-Rus savaşında Osmanlı Devleti yenilince yapılan Edirne Antlaşması‟ndan sonra Yunanistan bağımsızlığını ilan ett.
– Sırplar Berlin Antlaşmasıyla 1878 yılında bağımsız oldular.
– Milliyetçilik ayaklanmaları Osmanlı topraklarında hız kesmeden devam etti.