BAROK

FILOZOFIA

Spirytualizm, Mistycyzm

prawdziwa rzeczywistość jest niematerialna, jest przejawem duchowych wartości

ekstatyczny kontakt z JCH

dusza --> Bóg

powrót do życia zakonnego (kontemplacja, asceza i pokuta)

Kartezjanizm

myślę, więc jestem ~Kartezjusz

poznanie przez umysł

wątpienie = podstawa rozważań

otaczający nas świat może być snem, nasz umysł też może ulec złudzeniom

Sceptyzm

Blaise Pascal

człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą

wobec ułomności umysłu, wiara najprawdopodobniejszą drogą do zbawienia

człowiek zakładający istnienie Boga jest w korzystniejszej sytuacji niż ten, który tego nie robi (tzw. zakład Pascala)

SZTUKA

Inny kanon piękna

zaburzenie proporcji, przesada

dysharmonia, zaburzenie, kontrasty

zaburzenie regularności, zmienność rytmów, światłocień --> tajemniczość

metafizyka, wyobraźnia, kreacjonizm, deformacja

Architektura

nieregularne kształty

przepych

ogrody królewskie, magnackie

ozdobne, zróżnicowane, dynamiczne, wieloelementowe fasady

LITERATURA

Popularne motywy

życie szlacheckie, żołnierskie, dworskie

vanitas

Bóg

miłość dworska

patriotyzm

Molier Skąpiec

Pięniądze

miłość

obyczaje w tamtych czasach (zależność od woli ojca)

ludzkie wady

mieszczański system wartości

relacja rodzice - dzieci

click to edit

Jan Andrzej Morsztyn

marinizm

Do trupa

dominacja miłości dworskiej

Daniel Naborowski

Krótkość żywota

poeta doctus

Mikołaj Sęp Szarzyński

Sonety (I O krótkości i niepewności na świecie żywota ludzkiego)

Cechy barokowe

egzystencjonalna, refleksyjna

konceptualna

zróżnicowana, pełna przeciwieństw

wyrafinowana (rozwój środków stylistycznych)

manieryzm

marinizm

efektowna forma utworu

nadużywanie metafor

różnorodne chwyty stylistyczne

zaskoczyć, zaszokować odbiorcę niezwykłym pomysłem w dziedzinie tematu lub formy

konceptualizm

formalna doskonałość oraz idealna harmonia dzieła

Jan Chryzostom Pasek

Pamiętniki

źródło wiedzy o polskich szlachcicach sarmatach

na ich podstawie powstał Potop