Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Các kĩ thuật trong DHKHTN (Thẻ bậc thang (Cách tiến hành (Học sinh mỗi…
Các kĩ thuật trong DHKHTN
Khăn trải bàn
Khái niệm
Là hình thức tổ chức hđ mang tính hợp tác kết hợp giữa hđ cá nhân và hđ nhóm
Tác dụng
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS
Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS
Cách tiến hành
Hoạt động theo nhóm (4 người / nhóm) (có thể nhiều người hơn)
Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa
Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,...)
Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút
Kết thúc thời gian làm việc cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận và thống nhất các câu trả lời
Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn (giấy A0)
Ưu điểm
Thuận lợi cho việc hđ nhóm
Dễ tiến hành với 1 chủ đề nhỏ trong tiết học hoặc toàn bộ hs cùng nghiên cứu 1 chủ đề
Nhược điểm
Có thể xảy ra xích mích giữ HS với HS khi thảo luận vấn đề
Một số học sinh rụt rè không dám đưa ra ý kiến của mình
Làm việc nhóm nên rất dễ gây mất trật tự trong lớp
Động não
Khái niệm
Động não (công não) là một kỹ thuật nhằm huy động những tư tưởng mới mẻ, độc đáo về một chủ đề của các thành viên trong thảo luận. Các thành viên được cổ vũ tham gia một cách tích cực, không hạn chế các ý tưởng (nhằm tạo ra "cơn lốc” các ý tưởng). Kỹ thuật động não do Alex Osborn (Mỹ) phát triển, dựa trên một kỹ thuật truyền thống từ Ấn độ.
Cách tiến hành
Người điều phối dẫn nhập vào chủ đề và xác định rõ một vấn đề;
Các thành viên đưa ra những ý kiến của mình: trong khi thu thập ý kiến, không đánh giá, nhận xét. Mục đích là huy động nhiều ý kiến tiếp nối nhau;
Kết thúc việc đưa ra ý kiến;
Đánh giá:
Lưu ý
Không đánh giá và phê phán trong quá trình thu thập ý tưởng của các thành viên;
Liên hệ với những ý tưởng đã được trình bày;
Khuyến khích số lượng các ý tưởng;
Cho phép sự tưởng tượng và liên tưởng.
Ưu điểm
Dễ thực hiện;
Không tốn kém;
Sử dụng được hiệu ứng cộng hưởng, huy động tối đa trí tuệ của tập thể;
Huy động được nhiều ý kiến;
Tạo cơ hội cho tất cả thành viên tham gia.
Nhược điểm
Có thể đi lạc đề, tản mạn;
Có thể mất thời gian nhiều trong việc chọn các ý kiến thích hợp;
Có thể có một số HS "quá tích cực", số khác thụ động. Kỹ thuật động não được áp dụng phổ biến và nguời ta xây dựng nhiều kỹ thuật khác dựa trên kỹ thuật này, có thể coi là các dạng khác nhau của kỹ thuật động não.
Mảnh ghép
Khái niệm
Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm:
Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp (có nhiều chủ đề)
Kích thích sự tham gia tích cực của HS:
Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác (Không chỉ hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt lại kết quả vòng 1 và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2).
Cách tiến hành
Vòng 1: Nhóm chuyên gia
Hoạt động theo nhóm 3 đến 8 người
Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ
Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, chủ đề và ghi lại những ý kiến của mình
Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao và trở thành “chuyên gia” của lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 2.
Vòng 2: Nhóm mảnh ghép
Hình thành nhóm 3 đến 6 người mới (1 – 2 người từ nhóm 1, 1 – 2 người từ nhóm 2, 1 – 2 người từ nhóm 3…)
Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau
Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu được tất cả nội dung ở vòng 1 thì nhiệm vụ mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết
Các nhóm mới thực hiện nhiệm vụ, trình bày và chia sẻ kết quả
Lược đồ tư duy
Khái niệm
Là một sơ đồ nhằm trình bày một cách rõ ràng những ý tưởng mang tính kế hoạch hay kết quả làm việc của cá nhân hay nhóm về một chủ đề. Lược đồ tư duy có thể được viết trên giấy, trên bản trong, trên bảng hay thực hiện trên máy tính.
Cách tiến hành
Viết tên chủ đề ở trung tâm, hay vẽ một hình ảnh phản ánh chủ đề.
Từ chủ đề trung tâm, vẽ các nhánh chính. Trên mỗi nhánh chính viết một khái niệm, phản ánh một nội dung lớn của chủ đề, viết bằng CHỮ IN HOA. Nhánh và chữ viết trên đó được vẽ và viết cùng một màu. Nhánh chính đó được nối với chủ đề trung tâm. Chỉ sử dụng các thuật ngữ quan trọng để viết trên các nhánh.
Từ mỗi nhánh chính vẽ tiếp các nhánh phụ để viết tiếp những nội dung thuộc nhánh chính đó. Các chữ trên nhánh phụ được viết bằng chữ in thường.
Tiếp tục như vậy ở các tầng phụ tiếp theo.
Ứng dụng
Lược đồ tư duy có thể ứng dụng trong nhiều tình huống khác nhau như:
Tóm tắt nội dung, ôn tập một chủ đề;
Trình bày tổng quan một chủ đề;
Chuẩn bị ý tưởng cho một báo cáo hay buổi nói chuyện, bài giảng;
Thu thập, sắp xếp các ý tưởng;
Ghi chép khi nghe bài giảng.
Kĩ thuật 3.3.3
Khái niệm
là một kỹ thuật lấy thông tin phản hồi nhằm huy động sự tham gia tích cực của HS.
Cách tiến hành
HS được yêu cầu cho ý kiến phản hồi về một vấn đề nào đó (nội dung buổi thảo luận, phương pháp tiến hành thảo luận...).
Mỗi người cần viết ra: - 3 điều tốt; - 3 điều chưa tốt; - 3 đề nghị cải tiến.
Sau khi thu thập ý kiến thì xử lý và thảo luận về các ý kiến phản hồi.
Ưu điểm
Sử dụng kỹ thuật này, giáo viên có thể kiểm soát được các hoạt động của buổi báo cáo, tránh trường hợp mất trật tự, thiếu tập trung của học sinh. Đồng thời rèn luyện cho học sinh kĩ năng lắng nghe, góp ý tích cực.
Sơ đồ xương cá
Khái niệm
・Đây là một biểu kỹ thuật đồ họa, có hình dạng giống xương cá, lấy cơ sở là lý thuyết thống kê, thu thập các dữ liệu theo mục đích đã định, phân tích các dữ liệu để giải quyết hoặc cải tiến vấn đề.
Tác dụng
Đưa ra một cấu trúc, định hướng cho việc xác định nguyên nhân. -> Giúp cho việc xác định nguyên nhân nhanh chóng và hiệu quả.
Khi áp dụng biểu đồ này, người dùng sẽ có khả năng tìm ra các nguyên nhân tiềm tàng và nguyên nhân cốt lõi gây nên vấn đề.
Nhìn vào biểu đồ xương cá này, người đọc sẽ cóhình dung đầy đủ nguyên nhân của một vấn đề . Việc lập biểu đồ sẽ chỉ rõ từng nguyên nhân, từ đó có thể đưa ra hướng giải pháp cụ thể cho từng nguyên nhân một.
Cách tiến hành
Bước 1: Xác định vấn đề. Vấn đề này chính là hệ quả của nguyên nhân sẽ xác định.
Bước 2: Động não, suy nghĩ tỷ mỉ kỹ lưỡng để tìm ra tất cả các nguyên nhân có thể có của vấn đề. Ở bước này chưa phân biệt nguyên nhân chính và nguyên nhân phụ.
Bước 3: Sắp xếp, tổ chức lại tất cả những kết quả đã động não được. Nhóm các nguyên nhân phụ lại vào trong 1 nguyên nhân chính.
Bước 4
Xây dựng một biểu đồ xương cá, hiển thị chính xác mối quan hệ giữa các data trong mỗi category như các bước dưới đây
+Vẽ 1 ô vuông ở ngoài cùng bên tay phải của tờ giấy
+Vẽ 1 mũi tên nằm ngang , hướng đầu mũi tên về phía ô vuông ở trên
+Bên trong ô vuông trên, viết mô tả vấn đề đang cố gắng giải quyết
+Từ trục chính nằm ngang này, vẽ các nhánh chính và viết tên của các category ở phía trên và phía dưới của đường mũi tên nằm ngang trên (Đây như là các cành to của một thân cây chính)
Từ các nhánh chính này, vẽ các nhánh phụ và viết nguyên nhân chi tiết cho mỗi category (Đây như là các cành nhỏ và các nhánh con)
Tạo nhóm
Khái niệm
Là kĩ thuật dạy học tích cực trong đó giáo viên tổ chức cho học sinh thành các nhóm nhỏ và hướng dẫn mỗi nhóm cùng hợp tác trao đổi ý kiến nhằm giải quyết các nhiệm vụ dạy học
Cách tiến hành
Bước 1: Tạo nhóm
Bước 2: Giao nhiệm vụ
Bước 3: Tổ chức hoạt động nhóm
Bước 4: Báo cáo kết quả hoạt động nhóm
Bước 5: Nhận xét, đánh giá, kết luận
Ưu điểm
Học sinh ghi nhớ bài dễ hơn
Học sinh chủ động, tích cực trong giờ học
Nhược điểm
Gây ồn ào trong lớp, khó kiểm soát
Một vài thành viên sẽ không hoạt động, ỷ lại vào nhóm
Sẽ có hs không thích học tập theo nhóm
Phòng tranh
Cách tiến hành
Kĩ thuật này có thể sử dụng cho hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm.
GV nêu câu hỏi/ vấn đề cho cả lớp hoặc cho các nhóm.
Mỗi thành viên (hoạt động cá nhân) hoặc các nhóm (hoạt động nhóm) phác hoạ những ý tưởng về cách giải quyết vấn đề trên một tờ bìa và dán lên tường xung quanh lớp học như một triển lãm tranh.
HS cả lớp đi xem "triển lãm" và có thể có ý kiến bình luận hoặc bổ sung.
Cuối cùng, tất cả các ph¬ương án giải quyết được tập hợp lại và tìm ph¬ương án tối ưu.
Là kĩ thuật dạy học tích cực trong đó GV tổ chức và hướng dẫn HS hoạt động theo cá nhân hoặc theo nhóm trình bày ý tưởng giải quyết của mình trên tấm bìa hoặc giấy rồi dán lên tường, để từ đó rút ra kết luậ khoa học hoặc các pp giải quyết hiệu quả
Thẻ bậc thang
Khái niệm
Là kĩ thuật dạy học tích cực mà ở đó HS sẽ được xác định thứ tự ưu tiên của ý tưởng học tập và phát triển kĩ năng hợp tác, tư duy, phê phán, ra quyết định
Vai trò
Giúp HS xác định thứ tự ưu tiên của các ý tưởng hoặc những thông tin về vấn đề học tập( hay vấn đề khác)
Tạo cơ hội để học sinh thảo luận cho những lựa chọn ưu tiên mình xác định.
Cách tiến hành
Học sinh mỗi nhóm được nhất một số thẻ.
Học sinh xếp các thẻ theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần của hình bậc thang.
Học sinh mỗi nhóm so sánh sự khác nhau giữa các nhóm
Mỗi nhóm có quyền đặt tất cả 5 câu hỏi cho các nhóm trong lớp về sự khác nhau giữa nhóm mình và các nhóm khác
Ưu điểm
Nhiệm vụ theo nhóm nên tất cả các học sinh được tham gia vào làm việc
Tạo cơ hội cho học sinh được gần bỏ thảo luận với nhau
Nhược điểm
Giáo viên không tổ chức hợp lý sẽ gây mất thời gian.
Học sinh thảo luận nhiều có thể gây tranh cãi
Học sinh chưa biết cách để đưa ra các câu hỏi trong tâm cho các nhóm khác
Ví dụ minh hoạ: Bài 26: Các trò hơi nguy hiểm (Lớp 3) !
Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm bốn đến năm bạn , Mỗi nhóm nhận được năm thẻ sau:
Thẻ 1: Chơi đá cầu
Thẻ 2: Chơi ô ăn quan
Thẻ 3: Chơi đuổi nhau
Thẻ 4: Chơi nhảy dây
Thẻ 5: Chơi bắn bi
Thẻ 6: Chơi đâ bóng
Thẻ 7: Đọc sách
Học sinh sắp xếp các thể có trò chơi nguy hiểm theo thứ tự tăng dần trong thời gian 2 phút
Các nhóm đưa ra kết quả của mình và so sánh với kết quả của các nhóm khác
Đặt được 5 câu hỏi cho cả lớp về sự khác nhau giữa nhóm mình và các nhóm khác
Nhóm tớ khác nhau bạn như thế nào ?
Nhóm bạn hãy giải thích tại sao nhóm tớ lại cho 3 thẻ này là nguy hiểm nhất
.........
