Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TIÊU BẢN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ…
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TIÊU BẢN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TIÊU BẢN
KHÁI NIỆM; Là pp sd các mẫu vật còn bảo tồn nguyên dạng dùng để nghiên cứu các đặc tính của loài đó. Đó có thể là mẫu vật của thực vật, động vật
TÁC DỤNG :
Học sinh có cơ hội thực hành trên mẫu vật thật, phát triển tư duy, tinh thần tự giác của hs
Hs dễ quan sát mẫu vật
Hs có thể quan sát một cách rõ ràng nhất các đặc điểm cấu tạo của mẫu vật như các bộ phận trên mẫu vật: gân lá, rễ, chân, cành , lông
Phát huy tính tích cực, chủ động của hs trong học tập
CÁCH TIẾN HÀNH
B1: Chuẩn bị mẫu vật
Vật mẫu phải thể hiện rõ ND bài học
Vật mẫu phải là vật thật
Vật mẫu là vật lành, không sâu bệnh, hình dạng rõ ràng
B2: Ép và phơi sấy
Phơi mẫu vật nơi nhiều ánh sáng, khô ráo , thoáng đãng
Sây khô, không làm thay đổi hình dạng mẫu vật
B3: Đính mẫu vật lên bóng kính. giấy ép giữ
B4: Bảo quản
Ưu điểm, nhược điểm
Ưu điểm: Rèn luyện tính khéo léo, tính cẩn thận, kiên trì của hs. Kích thích tính hứng thú học tập, giúp các em biết cách giữ gìn ,bảo quản TV, Đv khô, côn trùng.
Nhược điểm: HS còn lúng túng, làm sai quy trình. Tốn thời gian. Khó sưu tầm được một số loài TV, Đv
LƯU Ý
Căn cứ vào ND chủ đề bài học để lựa chọn tiêu bản phù hợp
GV cần xác định khi nào sẽ sd pp tiêu bản vào dạy học, từ đó giao nhiệm ngay cho hs để có thời gian chuẩn bị
Trong quá trình làm tiêu bản cần hết sức tỉ mỉ, khéo léo, cẩn thận, kiên trì không được nóng vội
Cần nắm được cách làm tiêu bản từng loại, làm đúng, cẩn thâ, để tiêu bản được nguyên vẹn không bị đứt hoặc đứt một số bộ phận như cánh, đuôi, chân; hay nhị, cành hoa, nhụy,...
Cần bảo quản tiêu bản hợp lí, đúng cách và có thể phân loại theo từng nhóm
Sau khi hoàn thành tiêu bản dán lên tập sam, trình bày, chú ý cần ghi đầy đủ và đúng các bộ phận của tiêu bản để dễ dáng nhận biết.
VÍ DỤ; Tìm hiểu TN lớp 3- Bài 45 : Lá cây :
B1: Lấy mẫu tiêu bản: Yêu cầu hs cb đầy đủ các bộ phận như rễ, thân, lá,hoa , quả,.. hoặc cành có đủ lá hoa quả. Mẫu vật khô ráo, không bị sâu đục,rách hay héo
B2: Ép và phơi sấy: Yêu cầu hs cbi 1 khung ép bằng gỗ hoặc tre, có nhiều lỗ thoáng để hơi nước bốc đi dễ dàng
Đặt khung éo lên chỗ phẳng,trên đó có một vài tờ giấy báo hoặc giấy báo để hút nước các mẫu vật
Đặt mẫu vật vào một tờ giấy khác ( gấp đôi, rửa sửa lại cho ngay ngắn mẫu cây vào 1 tờ giấy khác cố gắng giữ nguyên hình dáng của cây, không để các bộ phận của cây chồng, đè lên nhau
B3: Đính mẫu cây lên giấy: Khi mẫu cây đã khô kiệt, đính mẫu cây lên giấy cứng hoặc ép plastic. Nhãn dán bên phía dưới cây có ghi: tên cây, bộ phận, công dụng,..
B4: Bảo quản: Để trong hòm kín, khô, để bên cạnh hạt hút ẩm,...
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
KHÁI NIỆM: Là ppdh GV hoặc hs tọ ra nhiều tình huống có vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo để giải quyết vấn đề. Thông qua đó nắm được kiến thức mới lẫn phương pháp đi tới kiến thức đó, đồng thời phát triển năng lực tư duy sáng tạo và hình thành thế giới quan khoa hoc
ĐIỀU KIỆN ĐỂ PPDH GIẢI QUYẾT CÓ VẤN ĐỀ có thể được tiến hành là cần có tình huống có vấn đề, Tình huống tâm lí có vấn đề là trạng thái tâm lí xã hội khi con người gặp phải tình huống gợi ra những khó khăn về mặt lí luận hay thực tiễn mà họ thấy cân thiết và có khả năng vượt qua
TÁC DỤNG:
Gây hứng thú học tập cho hs
Kích thích phát triển tư duy
Hs được làm quen với việc nghiên cứu khoa học, nếp suy nghĩ độc lập, sáng tạo, biết liên hệ và sd những tri thức đã có trong việc lĩnh hội kiến thức mới
Rèn cho hs pp học tập, phát triển ở các em kĩ năng phát hiện và tiến hành quá trình giải quyết vấn đề
CÁCH TIÊN HÀNH
Xây dưng tình huống có vấn đề
B1: Nghiên cứu kĩ mục tiêu, ND bài hcj để lựa chọn ND đáp ứng được yêu cầu của tình huống có vẫn đề
B2: Phân tich ND, liên hệ với những kiến thức hs đã biết, đã được học để xác định mâu thuẫn
B3: Hoàn thiện tình huống có vấn đề và dự kiến các hướng hs có thể đưa ra giải quyết ( trong trường hợp vấn đề do hs nêu ra thì dạy học giải quyết vấn đề có thể bắt đầu từ bược này)
Giải quyết vấn đề
B4: Tiếp nhận tình huống, phân tích vấn đề , Nd của tình huống xác định nhiệm vụ cần thực hiện
B5: HS huy động kiến thức liên quan và đưa ra những giả thuyết
B6: Dựa vào tri thức đã có để lập luận, nghiên cứu thêm thông tin mới để khẳng định hay bác bỏ giải thuyết, phương án đã đề xuất, trình bày giải pháp
B7: Nhận xét, đánh giá để lựa chọn phương án tối ưu và rút ra kết luận
LƯU Ý
Tuy pp này mang lại hiệu quả cao, song với những ND đơn giản, không có tính vấn đề thì không thể áp dụng ppdh này
Trước hết, gv cần nắm vững pp này, đầu tư trí tuệ và thời gian nghiên cứu kĩ bài dạy, tham khảo những tài liệu để xây dựng tình huống có vấn đề, vì đây là khâu then chốt, là điều kiện cần thiết để có thể tiến hành dạy học
Giáo viên cũng cần có hiểu biết sâu rộng để không bất ngờ trước các tình huống của hs có kĩ năng nghề nghiệp thành thạo để có thể dẫn dắt hs trong quá trình phát hiện và giải quyết vấn đề
PPDH giải quyết vđ thường làm cho gv khó chủ động trong việc đảm bảo tiến độ bài học, nhất là khi hs chưa quen với việc học tập chủ động, tích cực.
ƯU ĐIỂM , NHƯỢC ĐIỂM
Ưu điểm
Góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy cho học sinh. Trên cơ sở sd vốn kiến thức và kĩ năng đã có hs sẽ xem xét, đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết
Phát triển được kĩ năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề, hs sẽ huy động được tri thức và kĩ năng cá nhân, kĩ năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra cách giải quyêt tốt nhất
Thông qua việc giải quyết vấn đề, hs được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và phương pháp nhận thức
Nhược điểm
Đòi hỏi gv đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề.
Việc tổ chức tốn nhiều thời gian hơn các pp khác
Chỉ có 1 số tri thức nhất định mới có thể trở thành dạy học giải quyết vấn đề
Khó vận dụng ở những môn học mang tính trừu tượng cao
Khó vận dụng cho lớp đông
VÍ DỤ: Nhu cầu nước của TV ( khoa học lớp 4)
Các vấn đề giải quyết: Nói TV cần nước mới sống được.Vậy tại sao cây xương rồng vẫn có thể sống được trên sa mạc khó hạn quanh năm
Các phương án giải quyết
Trên sa mạc hiếm khi có nước, nhưng cây xương rồng có thể có khả năng giữ sức tốt
Cây xương rồng là trường hợp đặc biệt không có nước vẫn sống được
Cây xương rồng chịu hạn được tốt, nó chỉ cần một lượng nước rất nhỏ
Cây xương rồng chịu hạn tốt. Đó là nhờ lá xương rồng thu nhỏ lại thành gai để hạn chế tối đa thoát hơi nước qua lá. Các gai dày đặc của xương rồng giúp cây có thể lấy được lượng nước từ sương vào sáng sớm trên sa mạc
Giải quyết vấn đề: KĐ được phương án đúng: Phương án 4