Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบทางเดินอาหาร เยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Peritonitis) (อาการและอาการแสดง…
ระบบทางเดินอาหาร
เยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Peritonitis)
พยาธิสภาพ
เมื่อเยื่อบุช่องท้องอักเสบ ทำให้หลอดเลือดของเยื่อบุช่องท้องขยายตัว เพื่อให้เลือดไปเลี้ยงมากขึ้น มีการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของผนังหลอดเลือด ทำให้มีการซึมผ่านของสารเหลวเพิ่มขึ้น สารน้ำจากหลอดเลือดจะผ่านผนังออกสู่ช่องว่างระหว่างเซลล์ในลำไส้และผนังลำไส้ ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำจำนวนมาก อาจถึง 10 lit และปริมาณน้ำจากระบบไหลเวียนลดลง เป็นผลให้ไตขาดเลือดไปเลี้ยง ผู้ป่วยอาจ shock จากการเสียน้ำ หากอาการอักเสบรุนแรงก็จะทำให้ลำไส้บีบตัวน้อยลง จนหยุดการเคลื่อนไหว เรียกภาวะนี้ว่า ลำไส้เป็นอัมพาต (paralytic ileus)
ความหมาย
เยื่อบุช่องท้องเป็นเยื่อใสบางๆ (serous membrane) บุผนังด้านในของช่องท้องและอวัยวะภายในช่องท้อง เยื่อบุช่องท้อง มี 2 ชั้น คือ parietal และ visceral layer ระหว่างผิวของชั้นทั้งสองนี้จะมีสารน้ำจำนวนเล็กน้อย เยื่อบุช่องท้องสามารถหลั่งสารน้ำและดูดซึมน้ำและสารต่างๆ เข้าระบบไหลเวียนโลหิตได้ เมื่อเยื่อยุช่องท้องอักเสบหรือติดเชื้อ สารพิษจากเชื้อโรคจะดูดซึมเข้าสู่ระบบไหลเวียนโลหิตได้
อาการและอาการแสดง
อาการปวดท้องเฉียบพลัน
กดเจ็บหน้าท้อง (tenderness) กดเจ็บเมื่อปล่อยมือ (rebound tenderness)
-ท้องอืดลำไส้เคลื่อนไหวลดลง
-มีอาการคลื่นไส้อาเจียน
-มีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส
-กระหายน้ำ ปาก คอ แห้ง
-ปัสสาวะออกน้อย
-ชีพจรเร็ว หายใจตื้นและเร็ว ความดันโลหิตลดลง กระสับกระส่าย
-เม็ดเลือดขาวสูง
-ความถ่วงจำเพาะของปัสสาวะสูง
-Hct เพิ่มขึ้น
-ผลอิเล็กโทนไลท์ผิดปกติ
สาเหตุ
1.จุลชีพ ได้แก่ แบคทีเรีย ไวรัส และปาราสิต
2.ไม่ใช่จุลชีพ ได้แก่ สารเคมี น้ำย่อย น้ำดี เลือด เศษอาหารจากกระเพาะและลำไส้ บาดแผลผ่าตัดรั่วเข้าช่องท้อง บาดแผลอุบัติภัยและสิ่งแปลกปลอม
การรักษา
จุดมุ่งหมายของการรักษาคือขจัดสาเหตุของการติดเชื้อไม่ให้รุนแรงขึ้นจึงต้องผ่าตัดด่วน แต่ก่อนผ่าตัดต้องเตรียมร่างกายให้มีความพร้อมดังนี้
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำให้เพียงพอเพื่อป้องกันภาวะช็อกจากการเสียน้ำ
2.ใส่ NG Tube เพื่อดูดสารน้ำและลมออก ลดอาการท้องอืด
ให้ยาปฏิชีวนะเพื่อลดการติดเชื้อที่รุนแรงขึ้น
เมื่อผู้ป่วยอยู่ในสภาพพร้อมแล้ว แพทย์จะทำการผ่าตัดรักษาตามสาเหตุ เช่น
-ถ้าไส้ติ่งแตกให้ตัดไส้ติ่งออก
-ถ้ากระเพาะอาหารทะลุ ให้เย็บปิดรูทะลุ
-ถ้าลำไส้เน่าตายจากไส้เลื่อนบีบรัดผ่าตัดลำไส้เน่าออก ตัดต่อลำไส้ใหม่
-ถ้ามีหนองในอุ้งเชิงกราน ล้างหนองออก
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
ข้อวินิจฉัยการพยาบาลก่อนผ่าตัด
1.มีภาวะขาดสารน้ำและเกลือแร่จากการอักเสบและติดเชื้อ
2.แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากปวดท้องเลยท้องอืด
3.มีการติดเชื้อในช่องท้อง
4.ไม่สุขสบายเนื่องจากปวดท้องจากการอักเสบ
5.ขาดความรู้ ความเข้าใจในการปฏิบัติตัวเกี่ยวกับการผ่าตัด
ข้อวินิจฉัยการหลังผ่าตัด
1.มีภาวะขาดสารน้ำและเกลือแร่ จากการงดน้ำงดอาหารและสูญเสียทางท่อระบาย
2.แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากปวดแผลผ่าตัด
3.เสี่ยงต่อการติดเชื้อของแผลผ่าตัดเนื่องจากการติดเชื้อในช่องท้องยังไม่หมดไป
4.ปวดแผลเนื่องจากเนื้อเยื่อบาดเจ็บ
กิจกรรมการพยาบาล
-ดูแลให้ได้สารน้ำตามแผนการรักษา
-ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
-สังเกตอาการปวดและให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษาของแพทย์
-จัดท่านอนที่สุขสบายให้ โดยให้นอนงเขา
-ดูแลให้ยาขายกังวลตามแผนการรักษาของแพทย์
-บันทึกสารน้ำเข้า-ออก เพื่อประเมินความสมดุลของสารน้ำในร่างกาย
-ประเมินสัญญาณชีพทุก 1 ชั่วโมง
-ดูแลให้ยาลดอาการคลื่นไส้ อาเจียนตามแผนการรักษา
-ดูแลใส่ NG Tube เพื่อลดสารคัดหลังในกระเพาะอาหาร
-ดูแลให้ออกซิเจนตามแผนการรักษา