Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Kĩ thuật dạy học trong khoa học tự nhiên (Kĩ thuật mảnh ghép (Lưu ý (Kĩ…
Kĩ thuật dạy học trong khoa học tự nhiên
Kĩ thuật mảnh ghép
Cách tiến hành
VÒNG 1: Nhóm chuyên gia
Hoạt động theo nhóm 3 đến 8 người [số nhóm được chia = số chủ đề x n (n = 1,2,…)]
Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ [Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ B, nhóm 3: nhiệm vụ C, … (có thể có nhóm cùng nhiệm vụ)]
Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, chủ đề và ghi lại những ý kiến của mình
Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao và trở thành “chuyên gia” của lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 2.
VÒNG 2: Nhóm các mảnh ghép
Hình thành nhóm 3 đến 6 người mới (1 – 2 người từ nhóm 1, 1 – 2 người từ nhóm 2, 1 – 2 người từ nhóm 3…)
Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau
Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu được tất cả nội dung ở vòng 1 thì nhiệm vụ mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết
Các nhóm mới thực hiện nhiệm vụ, trình bày và chia sẻ kết quả
Lưu ý
Kĩ thuật này áp dụng cho hoạt động nhóm với nhiều chủ đề nhỏ trong tiết học, học sinh được chia nhóm ở vòng 1 (chuyên gia) cùng nghiên cứu một chủ đề.
Phiếu học tập mỗi chủ đề nên sử dụng trên giấy cùng màu có đánh số 1,2,…,n (nếu không có giấy màu có thể đánh thêm kí tự A, B, C, ... . Ví dụ A1, A2, ... An, B1, B2, ..., Bn, C1, C2, ..., Cn).
Sau khi các nhóm ở vòng 1 hoàn tất công việc giáo viên hình thành nhóm mới (mảnh ghép) theo số đã đánh, có thể có nhiều số trong 1 nhóm mới. Bước này phải tiến hành một cách cẩn thận tránh làm cho học sinh ghép nhầm nhóm.
Trong điều kiện phòng học hiện nay việc ghép nhóm vòng 2 sẽ gây mất trật tự.
Tác dụng
Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp (có nhiều chủ đề)
Kích thích sự tham gia tích cực của HS
Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác
Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm
Ý nghĩa,vai trò
Một trong những kĩ thuật dạy học tích cực thường được sử dụng trong dạy học khoa học tự nhiên và các môn học khác
Hs phát huy tối đa vai trò , khả năng nghiên cứu và hợp tác làm việc,giải quyết vấn đề
Kĩ thuật "Khăn trải bàn"
Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm
Tác dụng
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS
Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS
Cách tiến hành
Hoạt động theo nhóm (4 người / nhóm) (có thể nhiều người hơn)
Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa
Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,...)
Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút
Kết thúc thời gian làm việc cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận và thống nhất các câu trả lời
Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn (giấy A0)
Ý nghĩa,vai trò
Kĩ thuật này giúp cho hoạt động nhóm có hiệu quả hơn , mỗi học sinh đều phải đưa ra ý kiến của mình về chủ đề đang thảo luận, không ỷ lại vào các bạn học khá, giỏi.
Một trong những kĩ thuật dạy học tích cực thường được sử dụng trong dạy học khoa học tự nhiên và các môn học khác
Học sinh được tiếp cận với nhiều giải pháp và chiến lược khác nhau.
Rèn luyện kĩ năng suy nghĩ, quyết định và giải quyết vấn đề ở học sinh.
Sự phối hợp làm việc cá nhân và làm việc nhóm nhỏ tạo cơ hội nhiều hơn cho học tập có sự phân hóa ở hs.
Nâng cao mối quan hệ giữa học sinh. Tăng cường hợp tác , giao tiếp, chia sẻ và tộn trọng lẫn nhau.
Học sinh đạt được mục tiêu học tập cá nhân cũg như hợp tác.
Kĩ thuật động não
Động não (công não) là một kỹ thuật nhằm huy động những tư tưởng mới mẻ, độc đáo về một chủ đề của các thành viên trong thảo luận. Các thành viên được cổ vũ tham gia một cách tích cực, không hạn chế các ý tưởng (nhằm tạo ra "cơn lốc” các ý tưởng). Kỹ thuật động não do Alex Osborn (Mỹ) phát triển, dựa trên một kỹ thuật truyền thống từ Ấn độ.
Quy tắc của động não
Không đánh giá và phê phán trong quá trình thu thập ý tưởng của các thành viên
Liên hệ với những ý tưởng đã được trình bày
Khuyến khích số lượng các ý tưởng
Cho phép sự tưởng tượng và liên tưởng
Các bước tiến hành
Người điều phối dẫn nhập vào chủ đề và xác định rõ một vấn đề
Các thành viên đưa ra những ý kiến của mình: trong khi thu thập ý kiến, không đánh giá, nhận xét.Mục đích là huy động nhiều ý kiến tiếp nối nhau
Kết thúc việc đưa ra ý kiến
Đánh giá
Lựa chọn sơ bộ các suy nghĩ, chẳng hạn theo khả năng ứng dụng
Có thể ứng dụng trực tiếp;
Có thể ứng dụng nhưng cần nghiên cứu thêm;
Không có khả năng ứng dụng.
Đánh giá những ý kiến đó lựa chọn
Rút ra kết luận hành động.
Vai trò,ý nghĩa
Dùng trong giai đoạn nhập đề vào một chủ đề
Tìm các phương án giải quyết vấn đề
Thu thập các khả năng lựa chọn và ý nghĩ khác nhau
Kỹ thuật động não được áp dụng phổ biến và nguời ta xây dựng nhiều kỹ thuật khác dựa trên kỹ thuật này
Tác dụng
-Sử dụng được hiệu ứng cộng hưởng, huy động tối đa trí tuệ của tập thể
-Tạo cơ hội cho tất cả thành viên tham gia
-Huy động được nhiều ý kiến
Kĩ thuật "Ổ bi"
Kĩ thuật "Ổ bi" là một kỹ thuật dùng trong thảo luận nhóm, trong đó HS chia thành hai nhóm ngồi theo hai vòng tròn đồng tâm như hai vòng của một ổ bi và đối diện nhau để tạo điều kiện cho mỗi HS có thể nói chuyện với lần lượt các HS ở nhóm khác
Cách thực hiện
Khi thảo luận, mỗi HS ở vòng trong sẽ trao đổi với HS đối diện ở vòng ngoài, đây là dạng đặc biệt của phương pháp luyện tập đối tác
Sau một ít phút thì HS vòng ngoài ngồi yên, HS vòng trong chuyển chỗ theo chiều kim đồng hồ, tương tự như vòng bi quay, để luôn hình thành các nhóm đối tác mới
Nhận xét,đánh giá
vai trò,ý nghĩa
Vai trò: Không chỉ giao tiếp trong nhóm hs còn có cơ hội giao tiếp trao đổi ý kiến với từng thành viên trong nhóm bạn giúp hs hiểu được đầy đủ ND cần truyền đạt
kĩ thuật lược đồ tư duy
Lược đồ tư duy (còn được gọi là bản đồ khái niệm) là một sơ đồ nhằm trình bày một cách rõ ràng những ý tưởng mang tính kế hoạch hay kết quả làm việc của cá nhân hay nhóm về một chủ đề. Lược đồ tư duy có thể được viết trên giấy, trên bản trong, trên bảng hay thực hiện trên máy tính.
cách tiến hành
Viết tên chủ đề ở trung tâm, hay vẽ một hình ảnh phản ánh chủ đề.
Từ chủ đề trung tâm, vẽ các nhánh chính. Trên mỗi nhánh chính viết một khái niệm, phản ánh một nội dung lớn của chủ đề, viết bằng CHỮ IN HOA. Nhánh và chữ viết trên đó được vẽ và viết cùng một màu. Nhánh chính đó được nối với chủ đề trung tâm. Chỉ sử dụng các thuật ngữ quan trọng để viết trên các nhánh.
Từ mỗi nhánh chính vẽ tiếp các nhánh phụ để viết tiếp những nội dung thuộc nhánh chính đó. Các chữ trên nhánh phụ được viết bằng chữ in thường.
Tiếp tục như vậy ở các tầng phụ tiếp theo
tác dụng
Tóm tắt nội dung, ôn tập một chủ đề
Trình bày tổng quan một chủ đề
Chuẩn bị ý tưởng cho một báo cáo hay buổi nói chuyện, bài giảng
Thu thập, sắp xếp các ý tưởng
Ghi chép khi nghe bài giảng
ý nghĩa,vai trò
Vai trò: Giúp hs tóm gọn kiến thức, nắm bắt ý chính một cách rõ ràng, chính xác. Làm nhóm thì tăng khả năng làm việc nhóm và hợp tác
Kĩ thuật "XYZ"
Kĩ thuật "XYZ" là một kỹ thuật nhằm phát huy tính tích cực trong thảo luận nhóm. X là số người trong nhóm, Y là số ý kiến mỗi người cần đưa ra, Z là phút dành cho mỗi người.
cách tiến hành
Mỗi nhóm 6 người, mỗi người viết 3 ý kiến trên một tờ giấy trong vòng 5 phút về cách giải quyết 1 vấn đề và tiếp tục chuyển cho người bên cạnh
Tiếp tục như vậy cho đến khi tất cả mọi người đều viết ý kiến của mình, có thể lặp lại vòng khác
Con số X-Y-Z có thể thay đổi
Sau khi thu thập ý kiến thì tiến hành thảo luận, đánh giá các ý kiến
Tác dụng
;Phát huy tính tích cực cửa nhóm
ý nghĩa,vai trò
Giúp các em có sự nỗ lực trong việc hoàn thành công
việc nhóm. Rèn luyện tư duy nhạy bén trong thời gian ngắn
KỸ THUẬT "BĂNG CHUYỀN"
Cách tiến hành
Có thể dùng 1 tờ giấy hoặc bảng cho hs liệt kê những ý hay vận dụng những kiến thức đã học, hay những kiến thức các em đã biết để liệt kê lần lượt theo thứ tự từ đầu đến cuối
Tác dụng:
Hs thống kê kiến thức lần lượt
Vai trò
Giúp các em vận dụng kiến thức cũ hay kiến thức đã biết vào bài mới
Kĩ thuật bậc thang
cách tiến hành
Chia nhóm và mỗi thành viên trong nhóm nhận 1 số thẻ
Học sinh sắp xếp các thẻ theo thứ tự quan trọng giảm dần hoặc tăng dần theo hình bậc thang để tìm hiểu vấn đề
Hs các nhóm so sánh sự khác nhau giữa các nhóm
mỗi nhóm có quyền đặt tổng số 5 câu hỏi cho tất cả các nhóm
khác trong lớp về sự khác nhau giữa nhóm minh và nhóm khá
vai trò,ý nghĩa
giúp học sinh xác đinh theo thứ tự ưu tiên những ý tưởng hoặc
những thông tin về vấn đề học tập
tạo cơ hội để học sih thảo luận cho những lựa chọn theo thứ tự
ưu tiên mình xác định
tác dụng
tính độc lập,tính tập thể làm việc của hs được phát huy
