Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบทางเดินปัสสาวะ Acute kidney injury ไตวายเฉียบพลัน (การวินิจฉัย…
ระบบทางเดินปัสสาวะ Acute kidney injury ไตวายเฉียบพลัน
สาเหตุ
สาเหตุที่เกิดก่อนไต (pre-renal failure)
คือ กลุ่มอาการที่มีการลดลงของเลือดที่ไปเลี้ยงไต ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงหน้าที่ของไตแต่ไม่ได้เกิดจากพยาธิสภาพที่ไต
สาเหตุที่เกิดภายในไต (intrinsic renal failure) กลุ่มอาการที่มีพยาธิสภาพเริ่มต้นที่ เนื้อไต โกลเมอรูลัส หลอดไต หรือเส้นเลือดมีการ เปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อ สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือการเน่าตายของหลอดไตอย่างเฉียบพลัน
สาเหตุหลังไต (post-renal failure) กลุ่มอาการที่มีการอุดตันของทางเดินปัสสาวะตั้งแต่กรวยไตถึงท่อปัสสาวะ โดยไม่มีพยาธิ สภาพเริ่มต้นที่เนื้อไต อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่ เนื้องอกต่อมลูกหมากโต นิ่วในไต นิ่วในท่อไต นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ เกิดลิ่มเลือด หรือการติดเชื้อ มะเร็งปากมดลูก
พยาธิสภาพ
เกิดจากการที่ท่อไตไม่สามารถเก็บกักโซเดียมได้อย่างปกติ เนื่องจากโซเดียมเป็นตัวกระตุ้นการเกิดระบบเรนนิน-แองจิโอเทนซิน-อัลโดสเตอโรน มีผลทำให้มีการลดการไหลเวียนกลับของเลือดบริเวณไตร่างกายจึงเพิ่มการหลั่งวาโซเพรสซิน ทำให้เซลล์บวม ยับยั้งการสังเคราะห์ โพรสทาแกลนดินและกระตุ้นระบบเรนนิน-แองจิโอเทนซินให้หลั่งมากขึ้น ทำให้การไหลเวียนของเลือดลดลง อัตราการกรองที่ท่อไตจึงลดลง และทำให้มีปัสสาวะน้อยกว่าปกติ
อาการ
initial phase ร่างกายยังสามารถปรับตัวโดยหลั่งสารที่ทำให้หลอดเลือด หดตัว เพื่อให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะที่สำคัญ เช่น สมอง หัวใจ ทำให้เลือดที่ไปเลี้ยงไตลดลง
oliguric phase หรือไม่มีน้ำปัสสาวะออกจากร่างกายเนื่องจากไต เริ่มมีการทำงานที่บกพร่องระยะนี้เริ่มตั้งแต่ 1 วัน ถึง 2 สัปดาห์ อาการปัสสาวะออกน้อยยาวนานเท่าไร อาการของโรคก็ยิ่งแย่ลงเท่านั้นในระยะนี้ไตไม่สามารถขับของเสียออกได้ ทำให้ระดับของครีตินิน และยูเรียไนโตรเจนเพิ่มสูงขึ้นมีการคั่งของน้ำและเกลือแร่ในกระแสเลือด
diuretic phaseปัสสาวะอาจจะออกถึงวันละ 1,000 - 2,000 ml ซึ่งอาจ นำไปสู่ภาวะขาดน้ำร้อยละ 25 จะตายจากภาวะไตวายเฉียบพลันในระยะนี้
recovery phase เป็นระยะที่หน้าที่ของไตค่อยๆฟื้นสภาพอย่างช้าๆ อาจใช้ เวลาฟื้นสภาพร้อยละ 70 - 80
การวินิจฉัย
จากประวัติมีการเสียเลือด และการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะ
จากการตรวจร่างกายพบหลอดเลือดดำที่คอโป่ง
อาการหอบเหนื่อยคลื่นไส้อาเจียนเบื่ออาหาร
มีเลือดออกในทางเดินอาหาร
จากการตรวจปัสสาวะพบความถ่วงจำเพาะมีค่าคงที่หรือสูงขึ้นออสโมลาริตี้ 250-300 mmol/l
ตรวจเลือดจะพบค่า BUN ,Cr สูงกว่าปกติ
ค่าอิเล็กโทรไลต์จะพบ HCO3 ต่ำ
ตรวจ CBC พบระดับHctและระดับ Hb ต่ำ
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
มีภาวะหายใจล้มเหลวเนื่องจากมีน้ำคั่งในปอด
มีภาวะของเสียคั่งในร่างกายเนื่องจากไตสูญเสียหน้าที่
ติดเชื้อได้ง่ายเนื่องจากภูมิคุ้มกันถูกกดจากภาวะยูรีเมียและได้รับการตรวจใส่สายต่างๆเข้าไปในร่างกาย
มีภาวะซีดเนื่องจากไตสร้างฮอร์โมน erythropoietin ได้น้อยลง
มีภาวะไม่สมดุลของสารน้ําและอิเล็กโทรไลต์เนื่องจากไตสูญเสียหน้าที่
การรักษา
ให้การรักษาหรือภาวะที่เป็นสาเหตุและแก้ไขภาวะผิดปกติต่างๆที่เกิดขึ้น
จำกัดปริมาณน้ำ จำกัดอาหารที่มีโพแทสเซียมเช่น ผัก ผลไม้
จำกัดโพแทสเซียมออกจากร่างกายโดยใช้carimate เพื่อขับโพแทสเซียมออกทางอุจจาระ
ให้ nahco3 ทาง IV ช่วยแก้ภาวะ metabolic acidosis ช่วยให้k เข้าเซลล์ได้มากขึ้น
ป้องกันการติดเชื้อ