Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Hoorcollege 5 (Behandeling van dyslexie (Evidence-based elementen (Het…
Hoorcollege 5
Behandeling van dyslexie
Individuele behandeling
Orthopedagogische benadering
Uitgangspunt = gerichte taakanalyse om van daaruit zicht te krijgen op sterke en zwakke kanten van het lees- en spellinggedrag van leerlingen, behandeling op maat, afgestemd op specifieke behoeften van het kind (ruimte voor comorbiditeit)
Psycholiguïstische benadering
Uitgangspunt = gericht op klankstructuur van de taal, omdat leerlingen vanwege een fonologisch verwerkingstekort lees- en spellingproblemen ontwikkelen. Behandeling volgens vaste modules
Protocol Dyslexie Diagnostiek en Behandeling (PDDB)
Dyslexie = specifiek taalverwerkingsprobleem veelal fonologisch van aard
Behandeling van leesproblemen
Op school is de methodiek is afhankelijk van fase van het leesproces
Richtlijnen SDN: specifiek werkzame behandelcomponenten
Leertheoretische principes: hoe bereik je die verbetering zo effectief mogelijk
Algemene werkzame behandelcomponenten
Psycholinguïstische principes: wat moet er verbeterd worden?
Doel van de dyslexiebehandeling
Het kunnen technisch lezen en/of spellen op een zodanige wijze dat het kind kan voldoen aan de passende eisen die binnen de context van zijn of haar dagelijks functioneren worden gesteld -> zelfredzaamheid
Evidence-based elementen
Het aanleren van een regelsysteem
Behandelduur en -frequentie
Gekoppelde verwerking van spraakklanken en letters/woorden
Betrokken partijen
Psycholinguïstiek: de klankstructuur van de gesproken taal als uitgangspunt
Oorzaken leesachterstand
Tekort in vaardigheden
Individuele factoren
Omgevingsfactoren
Het continuüm van zorg
C: gespecialiseerde diagnostiek naar individu-gebonden factoren en contextfactoren
D: gespecialiseerde behandeling
B: inschakelen van deskundige remedial teacher
Hoe verhouden remedial teaching en behandeling door een orthopedagoog zich tot elkaar?
Overeenkomsten
Effectiviteit
Deskundigheid
Taakgerichtheid
Verschillen
Complexiteit
Aard van de interventie
Ernst en hardnekkigheid
A: aanpassing van de reguliere aanpak in de klas
Passend Onderwijs….
Invulling extra hulp/begeleiding verschilt per school
Beschikbaarheid remedial teaching of gespecialiseerde leerkrachten
Behandeling van dyscalculie
Aanzet tot behandeling van ernstige rekenproblemen en dyscalculie
Het ‘protocol ERWD’ biedt de schoolpraktijk handvatten om het rekenonderwijs door de school heen beter af te stemmen op de zwakke rekenaar
Om het rekenonderwijs zo vorm te geven is echter schoolbreed veel kennis, kunde en scholing nodig van alle bij het onderwijs betrokkenen
Werkzame instructieprincipes
Veel structuur en herhaling
In principe: aanleren van één oplossingsstrategie
De leerstappen bij de instructie dienen klein te zijn
Opgaven opdelen in sub-taken
Expliciete uitleg en uitgebreide in-oefening
Zelfinstructie: van voordoen door de behandelaar naar volledig zelfstandig probleem oplossen door de leerling
Directe instructie: overdracht van inhoudelijke kennis van de behandelaar aan de leerling door demonstratie van procedures en uitleg van regels
Aanpak binnen de school
In de klas
Automatiseren: flitsen
Aanpassing hoeveelheid verwerkingsstof
Verlengde instructie: de instructietafel
Remedial Teaching
Effectieve remediërende programma's?
Evidence-based rekenhulpprogramma’s
Naast instructie is ook het gebruik van een effectief gebleken (evidence-based) rekenhulpprogramma belangrijk
Alternatief: gebruik maken van in de praktijk werkzaam gebleken programma’s
Criteria voor dyscalculie
Er is sprake van een significante rekenachterstand ten opzichte van datgene wat op basis van de individuele ontwikkeling van de persoon verwacht mag worden (criterium van achterstand)
Er is sprake van een hardnekkig rekenprobleem, dat resistent is tegen gespecialiseerde hulp (criterium van didactische resistentie)
Er is sprake van een significante rekenachterstand ten opzichte van leeftijds- en/of opleidingsgenoten, waar de persoon in het dagelijks leven door gehinderd wordt (criterium van ernst)
Behandeling en faalangst
Verlaagde competentiebeleving en/of faalangst vragen om begeleiding en behandeling van het sociaal-emotionele welbevinden door in school maatregelen te nemen die bijdragen aan rekenverbetering
Indien (faal)angst niet afneemt psycho-educatie, gericht op ouders en leerkracht, maar vooral ook op de leerling zelf
De diagnostische- en behandelingscyclus
Het lerende kind: niet alleen cognitieve factoren, maar ook affectieve factoren spelen een rol
Procesdiagnostiek centraal: analyse van wat misgaat bij lezen/spellen/rekenen
Analyse van de totale onderwijsleersituatie
Indicatieanalyse als scharnierpunt
Bereiken van een optimale afstemming tussen informatie over deze casus en de beschikbare wetenschappelijke kennis over de behandeling van leerstoornissen
De belangrijkste basisprincipes
Kwaliteit van kennis
Schematisch
Verbaal/mentaal
Concreet
Instructieprincipes
Banende instructie
Stimuleren eigen inbreng
Impliciet, uitlokkend
STICORDI
Compenseren
Remediëren
Integreren
Generaliseren
Isoleren
Stimuleren
Dispenseren
Directe instructie
Sturend
Expliciet, voorschrijvend
Typen kennis
Onderscheid tussen:
Taakspecifieke kennis
Niet-taakspecifieke kennis
Onderscheid tussen:
Kennis van procedures en strategieën
Meta-cognitieve kennis
Kennis van feiten
Feedback
Wie geeft de feedback?
Wanneer wordt feedback gegeven?
Waarover wordt feedback gegeven?
Waarmee wordt feedback gegeven?