Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หลอดเลือดดำบริเวณหลอดอาหารส่วนปลายโป่งพอง Esophageal varices (การพยาบาล…
หลอดเลือดดำบริเวณหลอดอาหารส่วนปลายโป่งพอง
Esophageal varices
อาการ
มีเลือดออกในทางเดินอาหารชีพจรเบาเร็วความดันโลหิตต่ำ ใจสั่น หายใจเร็ว และหมดสติ ซึ้งเป็นอาการแสดงของภาวะช็อกจากการเสียเลือดทำให้ปริมาตรเลือดออกจากหัวใจลดลงอาจมีหรือไม่มีอาการปวดท้องนำมาก่อนก็ได้ตรวจหน้าท้องพบหน้าท้องแข็งเกร็งเป็นตะคริว ปวดศรีษะ และตรวจเลือดพบเม็ดแดงน้อยในรายตกเลือด
อาการแสดง
อาเจียนเป็นเลือดสด (hematemesis) ถ่ายอุจจาระเป็นสีดำ (melena) ซีดอ่อนเพลียอย่างรวดเร็ว เหงื่อออก ปวดศรีษะ หน้ามืดจะเป็นลม มือเท้าเย็น เป็นตะคริว
การรักษา
การรักษาทางอายุรกรรม
การให้ยา
ออกฤทธิ์ลดภาวะ portal hypertension : alpha blockers, nitrates, angiotensin inhibitors, serotonin antagonists, calcium channel blockers, beta blockers, prostaglandin synthetase inhibitors, digoxin และ theophyllin
ออกฤทธิ์หยุดเลือดเฉียบพลัน : Vasopressin, Terlipressin, Somatostatin และ Somatostatin analogs
Sengstaken-Blakemore tube (SB-tube) : เพื่อให้บอลลูนช่วยกดหยุดเลือด พร้อมทั้งถ่วงดึงไว้ด้วยตุ้มน้ำหนักขนาดประมาณ 1/2 กิโลกรัม จนกว่าเลือดจะหยุด
การรักษาทางศัลยกรรม
การส่องกล้อง
Sclerotherapy และ Ligation ในผู้ป่วยที่มีภาวะเลือดออกเฉียบพลัน
การผ่าตัดรักษา
Transjugular intrahepatic portosystemic shunt (TIPS) : การใส่สายเข้าในหลอดเลือดที่คอไปต่อกับหลอดเลือดที่ขั้วตับ เพื่อลดความดันหลอดเลือดในขั้วตับ
พยาธิสรีรวิทยา
จากภาวะตับแข็งซึ้งทำให้เกิดความต้านทานในหลอดเลือดสูงขึ้น สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการมีพังผืดในตับอีกร้อยละ 20 ถึง 30 เกิดจากการหลั่ง nitric oxide มากขึ้น ทำให้หลอดเลือด ขยายตัว เมื่อภาวะความดันโลหิตสูงในหลอดเลือดระบบพอร์ทัลสูงจนถึง 10 ถึง 12 มม.ปรอท จะมีผลทำให้เกิดหลอดเลือดดำที่ต่อกับหลอดเลือดระบบพอร์ทัลโป่งพอง (portosystemic collaterals)
ซึ่งรวมไปถึงหลอดเลือดดำในหลอดอาหาร และหากภาวะความดันโลหิตในหลอดเลือดระบบพอร์ทัล (portal hypertension) สูงเกิน 12 มม.ปรอท จะนำไปสู่ภาวะเลือดออกเฉียบพลันจากหลอดเลือดดำในหลอดอาหารโป่งพองแตก (acute esophageal varices bleeding) ซึ่งมักพบบริเวณหลอดอาหารส่วนปลายที่ตำแหน่ง 2 ซม, จากรอยต่อของหลอดอาหารและกระเพาะอาหารขึ้นมา
สาเหตุ
เกิดจากความดันในระบบไหลเวียนพอร์ทัลสูงมาก (portal hypertension) พบได้บ่อยในผู้ป่วยโรคตับแข็ง ตับวาย
การพยาบาล
ตรวจวัดสัญญาณชีพทุกๆ 15-30 นาที เจาะ Hct ทุก 4-6 ชม. เพื่อป้องกันภาวะ Hypovolemic Shock
วัดความดันหลอดเลือดตำส่วนกลาง (Central venous pressure : CVP) ทุก 1 ชม. เพื่อประเมินภาวะน้ำในร่างกาย
NPO สังเกตลักษณะอาเจียน การขับถ่าย สวนและตวงปัสสาวะทุกชม. และบันทึกปริมาณสารน้ำเข้า-ออก
ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
ให้คำแนะนำในการปฏิบัติตัวเพื่อป้องกันการเกิดโรคซ้ำ ได้แก่ งดดื่มสุรา หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เพิ่มความดันในช่องท้อง กินแาหารอ่อนและสังเกตอาการผิดปกติ
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
1.เสี่ยงต่อการได้รับอันตรายจากภาวะ hypovolemic shock เนื่องจากมีการสูญเสียเลือดในทางเดินอาหาร
เสี่ยงต่อการได้รัออกซิเจนไม่เพียงพอเนื่องจากมีภาวะซีดจากการสูญเสียเลือดทางเดินอ
เสี่ยงต่อการเสียสมดุลของน้ำและอิเล็กโทไลท์และสารอาหารของร่างกาย