Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Aldaketak materian: image (John Dalton image (Daltonen teoriaren arabera,…

- - - - Molekulak bi elementuren edo gehiagoren atomoz osatuta daude.
        
        Molekula baten formulan, elementuaren ikurra idazten da, eta azpiindize bat, elementuaren zenbat atomo dauden adierazteko.
        
        .Molekula batean elementu baten atomo bat badago, ez da 1 azpiindizea idazten. Adibidez: H20
  - - - Kristalak oso atomo kopuru handia era ordenatuan biltzen duten solidoak dira.
      - Atomo kopurua kristalaren tamainaren araberakoa da. Kristala osatzen duten atomoen arabera, substantzia bakun kristalinoak eta konposatu kristalinoak ditugu.
      - Substantzia bakun kristalinoak
      - Elementu beraren atomoek osatutako solidoak dira. Formulan, elementuaren ikurra adierazten da.
      - Konposatu kristalinoak
        Proportzio finkoan dauden bi elementuren edo gehiagoren atomoz osatutako kristal-solidoak dira. Formulan, elementuen ikurra idazten da, baita zer proportziotan konbinatzen diren adierazten duen azpiindizea ere; 1 azpiindizea ez da idazten.
- - - - • Energia behar da, talkak erreaktiboen partikulak hautsi egin behar baititu
      - • Orientazio egokia behar da, talkaren ondoren atomoek produktuetan izango dituzten loturak eratu daitezen.
    - - Erreaktibo baten edo biren kontzentrazioa
        
        Erreaktibo baten edo biren kontzentrazioa handitzen badugu, partikulen arteko kontaktua areagotzen da, eta errazagoa da erreakzioa gertatzea. . Erreaktibo baten kontzentrazioa handitzen bada,erreakzio-abiadura handitu egingo da.
        • Erreaktibo baten kontzentrazioa txikitzen bada, erreakzio-abiadura txikitu egingo da.
      - Ukipen-azalera
        
        Ukipen-azalera handitzean, errazagoa da erreaktiboek erreakzionatzea. Partikulak txikiagotuz edo disolbatuz lortzen da hori.
        
        Erreaktiboen partikulen tamaina txikitzean, erreakzioaren abiadura handitu egiten da.
        
        • Erreaktiboaren partikulak handiak badira, erreakzioa motelagoa izango da.
      - Tenperatura
        
        Zenbat eta altuagoa izan tenperatura, orduan eta handiagoa izango da erreaktiboen partikulen energia. Hortaz, aukera gehiago daude partikulen arteko talkak eraginkorrak izateko eta atomoen arteko loturak hausteko.
        
        • Tenperatura igotzen bada, erreakzioaren abiadura handitu egiten da.
        
        • Tenperatura jaisten bada, erreakzioaren abiadura txikitu egiten da.
      - Katalizatzaileak
        
        Katalizatzaileak erreakzioen abiadura handitzeko erabiltzen diren substantziak dira. Oso kantitate txikian jarduten dute, eta oso espezifikoak dira. Alegia, erreakzio bakoitzak bere katalizatzailea behar du. Elikagaigintzan edo detergenteetan erabiltzen diren entzimak dira adibide bat. Gure gorputzak digestioa errazteko entzimak sortzen ditu.
      - Erreakzio baten abiaduran eragina duten faktoreak
        
        Erreakzio kimikoak oso azkarrak edo oso motelak izan daitezke. Talken teoriari esker, erreakzio kimiko bat nahi dugun abiaduran gertatzeko baldintza egokiak aukeratu ditzakegu.