Дунай өзенінің балықтың жоғалтуы
Дунай өзені туралы ақпарат
Дунай - Еуропаның ұзындық бойынша (Волга өзенінен кейін) екінші орында тұратын өзені. Ол өз жолында 10 елді өтеді: Германия, Австрия, Словения, Венгрия, Хорватия, Сербия, Болгария, Румыния, Молдавия және Украина.
(Пинка, 2018)
Осы Еуропаның елдері тарих бойы Дунай өзеніне тәуелді болды. Дунай өзені олардың экономикалық өсуінде үлкен рольды атқарады және ол түрлі жолмен пайдаланылады: транспорт, гидро құаттың өндіруі, балық аулау, өндірістер пен жергілікті халықтың суының қолдануы.
(Пинка, 2018)
Балық фаунасымен байланысты экологиялық мәселелері және олардың себептері
Гидро бөгеттер
Заңсыз балық аулау
Өнеркәсіп
Дунайдың өзін-өзі тазарту қабілетті 1950 және 1970 жылдардың арасында өнеркәсіптің әсерінен айтарлықтай төмендеді. Ең нашар ластануы Германия мен Австрияның аймақтарында, яғни Келхайм, Регенсбург, Линц және Венадағы өнеркәсіптік орталықтарда төмен деңгейде танылды (Шимер,2004).
Мысал: Жоғарғы Дунайдағы кейбір Cottus gobio және Phoxinus phoxinus сияқты сезімтал балық түрлері Дунайдың негізгі арнасында сирек кездеседі немесе тіпті жоғалып кетті (Шимер,2004).
Мысал:1992 жылдың қазан айында “Габциково ривер” жүйесі қолданысқа енгізілгеннен кейін, балық түрлердің жоғалуы және балықтың тығыздығы мен өнімділігінің төмендеуі Словакия мен Венгрия жағында да байқалды. Сонымен қатар, 1961-1972 жылдармен салыстырғанда, орташа жылдық балық аулау 87 пайызға азайды (Шимер,2004
Жоғалған балық түрлері
Атлантикалық бекіре (Acipenser sturio) жоғалып кеткен, ал кеме бекіре (Acipenser nudiventris) жойылуына жақын. Дунай бекіре (Acipenser gueldenstaedti), Beluga (Huso Huso) және Stellate бекіре тұқымдасы (Acipenser stellatus) қауіпте және өте сирек кездеседі, ал Starlet (Acipenser ruthenus) өмір сүру үшін қоректік бағдарламаларға тәуелді.
(WWF,n.d.).
Мысал:
Алайда Бекіре балығының жоғалтуының басты себебі - уылдырығының өте жоғары экономикалық мәні. 2011 жылы WWF үшін жасалынған TRAFFIC есебіне сәйкес, 2000 жылдан 2009 жылға дейінгі кезеңде Болгариядан шыққан заңсыз уылдырықтың 27,5 килограммы және Румыниядан 25 килограммы (Каталин, 2011).
Мысал:
Заңсыз аулаудың себебінен Болгарияда 1940 жылдағы 63,5 тоннадан, 1995-2002 жылдардағы 25,3 тоннаға дейін төмендеді. Румынияда 1940 жылдағы 1,144 тоннадан 1995 жылы 8 тоннаға дейін төмендеді (LIFE FOR DANUBE STURGEONS, n.d.).
Шешім
Шешу жолдары
Бекір балық аулауын шектейтін заңдарды еңгізу
Мастер класстардың өткізіліуі (Мәселенің бетін ашу)
Осы мәселеге қатысты Дуанайдағы елдердің арасындағы ынтымақтастық болу керек
Уылдырық Нарықтың бағалауы
Бекір балығының ДНҚ базасын құру
Гидро бөгеттерді балықтар үшін өтуге болатын жолды табу, яғни бөгеттерді өтерлік жасау
Ұйымдардың мысалдары;LIFE FOR DANUBE STURGEONS, WWF, ICPDR, IUCN, World Sturgeon Conservation Society