Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Patient Data ผู้ป่วยหญิงไทย อายุ44ปี หมู่เลือด O เกิดวันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ…

- - - - สาเหตุ
        
        มีการสร้างเยื่อบุโพรงมดลูกที่มากเกินไป จนเยื่อบุโพรงมดลูกแทรกตัวลงไปในชั้นกล้ามเนื้อของมดลูก
      - อาการ
        
        อาการแสดงที่สำคัญของโรคนี้ ได้แก่ อาการปวดบริเวณท้องน้อย โดยเฉพาะอาการปวดประจำเดือนที่มากผิดปกติความรุนแรงของอาการปวดจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ตามเวลาที่ผ่านไป (progressive dysmenorrhea) ลักษณะอาการปวดจะปวดแบบตื้อๆ หรือปวดแบบบีบๆ เป็นตั้งแต่ 1-2 วัน ก่อนเป็นประจำเดือน ผู้ป่วยบางรายอาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยระหว่างรอบเดือน (intermenstrual bleeding) อาจมาด้วยคลำพบก้อนบริเวณท้องน้อย หรืออาจตรวจเจอโดยบังเอิญ จากการทำultrasound
    - - ทฤษฎี
        
        อาการรุนแรงน้อยถึงรุนแรงปานกลางและจากการU/S ไม่พบ endometrioma: นิยมให้การรักษาโดยการให้ NSAIDS ร่วมกับ Continuous hormonal contraceptive เป็น first line of treatment เนื่องจากการรักษาวิธีนี้ ผลข้างเคียง และสามารถลดอาการปวดท้องได้เป็นอย่างดี
        
        อาการรุนแรงมาก,ไม่ตอบสนองต่อ first line treatment, กลับเป็นซ้ำ นิยมให้ยากลุ่ม GnRH agonist ร่วมกับ add-back hormonal therapy ร่วมกับการส่องกล้อง เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและเพื่อการรักษา หากผู้ป่วยไม่สามารถทนผลข้างเคียงจากการใช้ยากลุ่ม GnRH agonist ได้ จะเปลี่ยนเป็นยากลุ่ม Aromatase inhibitor แต่ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยายังมีจำกัด
        
        Estrogen-Progestin contraceptive มีกลไก ช่วยลดการทำงานของรังไข่ และทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกฝ่อ จึงนิยมใช้ เนื่องจาก สามารถใช้ได้เป็นระยะเวลานาน ผู้ป่วยทนผลข้างเคียงได้ ใช้ได้ง่าย และมีราคาถูก นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงในการเกิด มะเร็งรังไข่และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งยาที่นิยมใช้ ได้แก่ ยาเม็ดคุมกำเนิด, แผ่นฮอร์โมนแปะ, vaginal ring
        
        Progestins ช่วยยับยั้งการเจริญของเยื่อบุโพรงมดลูก โดยทำให้เกิด decidualization และการฝ่อ(16) นอกจากนี้ยังกดการสร้าง metalloproteinase enzyme ซึ่งทำให้เกิดการกดเจริญเติบโต และการฝังตัวของเยื่อบุโพรงมดลูก
        
        การผ่าตัด
        
        การผ่าตัดเชิงอนุรักษ์ (Conservative Surgery)
        เช่น การจี้, การเลาะพังผืดออก หรือการเลาะก้อนบริเวณรังไข่ออก การผ่าตัดเชิง อนุรักษ์นี้ ถือเป็น first line treatment เนื่องจาก มีภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า แต่ก็มีโอกาสกลับเป็นซ้ำ และต้องมาผ่าตัดซ้ำสูงกว่า(16) ซึ่งวิธีมาตรฐาน คือ การผ่าตัดผ่านทางหน้าท้องโดยใช้กล้อง เนื่องจากแผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก ผู้ป่วยสามารถฟื้นตัวจากการผ่าตัดได้เร็ว และที่สำคัญคือมีโอกาสเกิดพังผืดภายหลังการผ่าตัดน้อยกว่าวิธีการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง(36) ซึ่งถือว่ามีความสำคัญมากโดยเฉพาะในรายที่ยังต้องการมีบุตร ส่วนการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้องนั้นควรใช้เฉพาะกรณีที่รอยโรคเป็นรุนแรงจนไม่สามารถรักษาได้ด้วยวิธีการใช้กล้อง และผู้ป่วยไม่มีความต้องการมีบุตรแล้ว . ปัจจุบันมีการผ่าตัด โดยการตัดเส้นประสาทที่รับกระแสประสาทจากอวัยวะในอุ้งเชิงกราน (Presacral neurectomy) พบว่าช่วยลดอาการปวดท้องบริเวณแนวกึ่งกลางลำตัวได้เป็นอย่างดี แต่ก็มีผลข้างเคียง คือ ท้องผูก และการทำงานของระบบทางเดินปัสสาวะเสียไป
        
        การผ่าตัดให้หายขาด (Definitive surgery) เหมาะในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง ไม่ตอบสนองต่อยา และไม่ต้องการมีบุตรแล้ว การรักษาส่วนใหญ่จะนิยม ผ่าตัดมดลูก
      - ของผู้ป่วยรายนี้
        
        รักษาด้วยยาhormone
        Medroxy progesterone (DMPA)
        
        การผ่าตัด
        ทำการผ่าตัด TAH (Total Abdominal Hysterectomy)
    - - ก่อนผ่าตัด
        
        ปวดมากบริเวณท้องน้อยมีประจำเดือนมากกว่าปกติ
        
        ไม่สุขสบายเนื่องจากอาการปวดท้องน้อย
        
        -แนะนำให้ผู้ป่วยประคบด้วยกระเป๋าน้ำร้อนบริเวณท้องน้อยเมื่อมีอาการปวด
        -แนะนำให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงการเดินขึ้นลงบันไดและการทำกิจกรรมหนักๆ
        -ถ้าผู้ป่วยปวดท้องน้อยมากให้รับประทานยาตามแผนการรักษาของแพทย์ หากปวดมากจนทนไม่ไหวให้รีบมาพบแพทย์
        
        มีประจำเดือนมากกว่าปกติ
        
        เสี่ยงต่อภาวะซีดเนื่องจากเสียเลือดมากกว่าปกติ
        
        -แนะนำให้ใส่ผ้าอนามัยตลอดเวลาเพื่อประเมิน ลักษณะ สีและกลิ่นเลือดที่ออกจากช่องคลอด
        -ดูแลให้รับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูงและงดอาหารที่กระตุ้นให้เกิดHypertension เช่น ผักใบเขียว ไข่แดง
        -แนะนำให้ผู้ป่วยสังเกตจำนวนของผ้าอนามัยที่ผู้ป่วยใช้เมื่อผู้ป่วยเป็นประจำเดือน
      - หลังผ่าตัด
        
        รู้สึกเสียภาพลักษณ์จากการถูกตัดมดลูก
        
        -เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้ซักถามข้อสงสัย
        -อธิบายให้ผู้ป่วยทราบถึงการรักษาของแพทย์
        -ให้ความรู้ความเข้าใจหลังการผ่าตัดมดลูก ถึงอาการที่อาจเกิดขึ้น เช่น ภาวะวัยทอง(Menopause)
        -แนะนำการปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัด เช่น การออกกำลังกาย การรับประทานอาหาร
        -แนะนำให้ผู้ป่วยมาตามนัดทุกครั้ง
- - - - 07/01/62 Plan ทำ TAH วันที่ 05/02/62 นัดติดตามผลวันที่28/01/62
        
        28/01/62 ผู้ป่วยมีอาการ Hypermenorrhea และ Dysmennorrhea 4-5 month PTA
        
        05/02/62 ทำ TAH (Total Abdominal Hysterectomy)
        
        13/02/62 นัดมาตัดไหมหลังผ่าตัด