Ontwikkelingsfasen 12-17 jaar
PUBER

Lichamelijke ontwikkeling

Cognitieve ontwikkeling

Sociale ontwikkeling en persoonlijkheidsontwikkeling

Emotionele ontwikkeling

Seksuele ontwikkeling

Groeispurt

Ontwikkeling van de hersenen

Eten

Overgang naar VO

Leermogelijkheden en intelligentie

Voortijdige schoolverlateres

Abstract denken en kritisch denken

Profielkeuze en beroepskeuze

Peergroup

Conformisme en groepsdruk

Verkeerde vrienden

Persoonlijke vriendschappen

Contacten met de andere sekse

Online contacten

Sexting

Op zoek naar eigen identiteit

Online pesten

Beleving van het uiterlijk

Hoog geluksgevoel

Stemmingswisselingen

Flirten en daten

Veilig vrijen

Lengte en gewicht

Jongens: meer spieren/vet en sterkere botten

Jongens: groter hart/grotere longen

Seksuele rijping

Jongens: productie sperma/groei penis/ groei schaamhaar

Meisjes: groei borsten/ groei eierstokken/ menstruatie

Grote hormonale veranderingen

Groeien tot 24e jaar

Alcohol/ comazuipen- risico blijvende hersenschade

Verbindingen verdwijnen/ verbindingen versterken

Omgeving belangrijk door juiste ondersteuning

Slapen

Slaapritme verschuift

Slaapgebrek, risico: lagere cijfers, vaker depressief, stemmingswisselingen

Belangrijk gezond eten

Overgewicht

Negatieve eigenwaarde

Risico ziekten

Algemene intelligentie

Specifieke intelligentie

Sociaal

Emotioneel

Muziekaal

Abstract en logisch denken

Verbanden ontedekken

Oplossen problemen

Lage algemene intelligentie (leren kost veel moeite)

Abstract: bepaalde vakken/ contact leeftijdsgenoten

Kritisch: tov ouders/ reden horen/ kwetsbaar/ egocentrisme

Hoe jonger, hoe groter kans verkeerde keuze

Behoefte een of meerdere vrienden

Vaak onzeker

Pesten

Schooluitval

Psychische schade

Anoniem

Jarenlang te zien op internet

Diepe inpact

Wie ben ik, wat wil ik

Personen als voorbeeld

Experimenteren eigen onafhankelijkheid/ gedrag/uiterlijk

Eigen normen en waarden

Zelfbeeld bepaald door beleving vh uiterlijk

Veranderingen: onzeker/opgelaten/verward

Vroege rijping/late rijping

Volgens onderzoek in Nld

Boos, ergeren, depressief

Kwetsbaar

Geslachtsrijping/seksueel-erotische ideeën/
1e ervaring seks

Condoom/pil