Virusi
nemaju staničnu građu, nemaju metabolizam i ne odgovaraju na podražaje
nisu živa bića
obavezni (obligatni) stanični paraziti
makromolekularne čestice
nastale iz dijelova nasljedne tvari stanice
novi virusi mogu nastajati i danas
Otkriće virusa
Dimitrij Ivanovski
ruski botaničar
zaključio da uzročnik mozaičke bolesti duhana nije bakterija (1892.)
Martinus Beijerinck
nizozemski botaničar i mikrobiolog
novog nepoznatog uzročnika nazvao virus
pretpostavio da uzročnik bolesti ima sposobnost razmnožavanja (1898.)
Wendell Stanly
biolog
otkrio da se virus mozaičke bolesti duhana u filtratu taloži i kristalizira
opisao pravu prirodu virusa (1933.)
Građa virusne čestice
kapsida
vanjska ovojnica
grade je proteinske molekule, a u unutrašnjosti se nalazi nukleinska kiselina
DNA ili RNA
viruse najčešće sistematiziramo prema:
mogu biti "ravne" ili "kružne"
tipu nukleinske kiseline koju sadrže
veličini i obliku
prisutnosti ili odsutnosti vanjskog ovoja
tipu organizma u kojem parazitiraju
Parazitska obilježja virusa
ogromne razorne moći
jako su promjenljivi
svaki tip virusa je specifičan i napada samo određenu vrstu stanica
bakteriofag
napada samo bakterije
neki humani virusi
specijalizirani za zarazu određenih stanica i tkiva
obrambeni (imunološki) sustav organizma
cijepljenje
Uzročnici bolesti manji od virusa
viroidi
prioni
kružne molekule RNA koje uzrokuju bolesti u biljaka
bez proteinskog omotača
proteinske molekule bez nukleinske kiseline
uzročnici Creutzfelt-Jakobove bolesti živčanog sustava u ljudi i kravljeg ludila u stoke