Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สื่อการเรียนการสอน :books: (สื่อการเรียนการสอนจำแนกตามประสบการณ์…
สื่อการเรียนการสอน :books:
ความหมาย
สิ่งต่างๆ ที่เป็นบุคคล วัสดุ อุปกรณ์ ตลอดจนเทคนิควิธีการ ซึ่งเป็นตัวกลางทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์ของการเรียนการสอนที่กำหนดไว้ได้อย่างง่ายและรวดเร็วเป็นเครื่องมือและตัวกลางซึ่งมีความสำคัญในกระบวนการเรียนการสอนมีหน้าที่เป็นตัวนำความต้องการของครูไปสู่ตัวนักเรียนอย่างถูกต้องและรวดเร็ว เป็นผลให้นักเรียนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไปตามจุดมุ่งหมายการเรียนการสอนได้อย่างถูกต้องเหมาะสม
หลักการใช้สื่อการเรียนการสอน
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจในเนื้อหาที่กำลังจะเรียนหรือเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการเรียนในครั้งก่อน แต่มิใช่สื่อที่เน้นเนื้อหาเจาะลึกอย่างแท้จริง เป็นสื่อที่ง่ายในการนำเสนอในระยะเวลาอันสั้น
ขั้นดำเนินการสอนหรือประกอบกิจกรรมการเรียน
เป็นขั้นสำคัญในการเรียนเพราะเป็นขั้นที่จะให้ความรู้เนื้อหาอย่างละเอียดเพื่อสนองวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ ต้องมีการจัดลำดับขั้นตอนการใช้สื่อให้เหมาะสมและสอดคล้องกับกิจกรรมการเรียน
ขั้นวิเคราะห์และฝึกปฏิบัติ
สื่อในขั้นนี้จึงเป็นสื่อที่เป็นประเด็นปัญหาให้ผู้เรียนได้ขบคิดโดยผู้เรียนเป็นผู้ใช้สื่อเองมากที่สุด
ขั้นสรุปบทเรียน
เป็นขั้นของการเรียนการสอนเพื่อการย้ำเนื้อหาบทเรียนให้ผู้เรียนมีความเข้าใจที่ถูกต้องและตรงตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ ควรใช้เพียงระยะเวลาสั้นๆ
ขั้นประเมินผู้เรียน
เป็นการทดสอบความสามารถของผู้เรียนว่าผู้เรียนเข้าใจในสิ่งที่เรียนถูกต้องมากน้อยเพียงใด ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นการประเมินจากคำถามจากเนื้อหาบทเรียนโดยอาจจะมีภาพประกอบด้วยก็ได้
ประเภทของสื่อการเรียนการสอน
สื่อประเภทวัสดุ
ได้แก่ สื่อเล็ก ซึ่งทำหน้าที่เก็บความรู้ในลักษณะของภาพเสียง และ อักษรในรูปแบบต่าง ๆ ที่ผู้เรียนสามารถใช้เป็นแหล่งหาประสบการณ์ หรือศึกษาได้อย่างแท้จริงและกว้างขวาง
วัสดุที่เสนอความรู้ได้จากตัวมันเอง
ได้แก่หนังสือเรียนหรือตำราของจริงหุ่นจำลอง รูปภาพ แผนภูมิ แผนที่ ป้ายนิเทศ เป็นต้น
วัสดุที่ต้องอาศัยสื่อประเภทเครื่องกลไก เป็นตัวนำเสนอความรู้
ได้แก่ ฟิล์มภาพยนตร์ แผ่นสไลด์ ฟิล์มสตริป เส้นเทปบันทึกเทป รายการวิทยุ รายการโทรทัศน์ รายการที่ใช้เครื่องช่วยสอน เป็นต้น
สื่อประเภทเครื่องมือ หรือโสตทัศนูปกรณ์
ได้แก่ สื่อใหญ่ ที่เป็นตัวกลางหรือทางผ่านของความรู้ ที่ถ่ายทอดไปยังครูและนักเรียน สื่อประเภทนี้ตัวมันเองแทบไม่มีประโยชน์ต่อการสื่อความหมายเลยถ้าไม่มีใครรู้ในรูปแบบต่าง ๆ มาป้อนผ่านเครื่องกลไกลเหล่านี้ สื่อประเภทนี้จึงจำเป็นต้องอาศัยสื่อประเภทวัสดุ บางชนิดเป็นแหล่งความรู้ให้มันส่งผ่าน ซึ่งจะทำให้ความรู้ที่ส่งผ่านมีการเคลื่อนไหวไปสู่นักเรียนจำนวนมาก ได้ไกลๆ และรวดเร็ว
ได้แก่ เครื่องฉายภาพยนตร์ เครื่องเล่นแผ่นเสียง เครื่องบันทึกเสียง
เครื่องรับวิทยุ เครื่องฉายภาพนิ่งทั้งหลาย
สื่อประเภทเทคนิคหรือวิธีการ
ตัวกลางในกระบวนการเรียนการสอนไม่จำเป็นต้องใช้แต่วัสดุหรือเครื่องมือเท่านั้น บางครั้งจะต้องใช้เทคนิคและกลวิธีต่าง ๆ ควบคู่กันไป โดยเน้นที่เทคนิคและวิธีการเป็นสำคัญ
สื่อการเรียนการสอนจำแนกตามประสบการณ์
ประสบการณ์ตรงและมีความมุ่งหมาย
ประสบการณ์จำลอง
ประสบการณ์นาฏการ
ประสบการณ์ต่าง ๆ ของคนเรานั้นมีหลายสิ่งหลายอย่างที่เราไม่สามารถประสบได้ด้วยตนเอง เช่น เหตุการณ์ในอดีต เรื่องราวในวรรณคดี การเรียนในเรื่องที่มีปัญหาเกี่ยวกับสถานที่ หรือเรื่องธรรมชาติที่เป็นนามธรรม การแสดงละครจะช่วยไปให้เราได้เข้าไปใกล้ความเป็นจริงมากที่สุด
การสาธิต
การศึกษานอกสถานที่
นิทรรศการ
โทรทัศน์และภาพยนตร์
ภาพนิ่ง การบันทึกเสียง และวิทยุ
ทัศนสัญลักษณ์
เป็นสื่อที่มีลักษณะเป็นสัญลักษณ์สำหรับถ่ายทอดความหมายให้เข้าใจได้รวดเร็วขึ้น เช่น แผนภูมิแผนภาพ แผนที่ แผนผัง ภาพโฆษณา การ์ตูน
วจนสัญลักษณ์
ได้แก่ตัวหนังสือหรืออักษร สัญลักษณ์ทางคำพูดที่เป็นเสียงพูด
สื่อการเรียนการสอนจำแนกตามคุณสมบัติ
ทัศนวัสดุ (Visual Materials)
เช่น กระดานดำ กระดานผ้าสำลี แผนภูมิ รูปภาพ ฟิล์มสตริป สไลด์
โสตวัสดุ (Audio Materisls)
เช่น เครื่องบันทึกเสียง (Tape Recorder) เครื่องรับวิทยุ ห้องปฏิบัติการทางภาษา ระบบขยายเสียง
โสตทัศนวัสดุ (Audio Visual Materials)
เช่น ภาพยนตร์ โทรทัศน์
เครื่องมือหรืออุปกรณ์ (Equipments)
เช่น เครื่องฉายภาพยนตร์
กิจกรรมต่าง ๆ (Activities)
เช่น นิทรรศการ การสาธิต ทัศนศึกษา
สื่อการเรียนการสอนจำแนกตามรูปแบบ
สิ่งตีพิมพ์ (Printed Materials)
เช่น หนังสือแบบเรียน เอกสารการสอน
วัสดุกกราฟิก
เช่น แผนภูมิ แผนสถิติ แผนภาพ
วัสดุฉายและเครื่องฉาย (Projected Materials and Equipment)
เช่น ภาพยนตร์ สไลด์
วัสดุถ่ายทอดเสียง (Transmission)
เช่น วิทยุ เครื่องบันทึกเสียง
สื่อการเรียนการสอนตามลักษณะและการใช้
เครื่องมือหรืออุปกรณ์ (Hardware)
วัสดุ (Software)
เทคนิคหรือวิธีการ (Techinques or Methods)
คุณค่า และประโยชน์ของสื่อการเรียนการสอน
ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
เรียนรู้ได้ดีขึ้นจากประสบการณ์ที่มีความหมายในรูปแบบต่างๆ
เรียนรู้ได้อย่างถูกต้อง
เรียนรู้ได้ง่ายและเข้าใจได้ชัดเจน
เรียนรู้ได้มากขึ้น
เรียนรู้ได้ในเวลาที่จำกัด
ช่วยให้สามารถเอาชนะข้อจำกัดต่าง ๆ ในการเรียนรู้
ทำสิ่งนามธรรมให้เป็นรูปธรรมมากขึ้น
ทำสิ่งซับซ้อนให้ง่ายขึ้น
นำสิ่งที่อยู่ไกลมาศึกษาได้
ช่วยให้จดจำได้นาน เกิดความประทับใจและมั่นใจในการเรียน
ช่วยให้ผู้เรียนได้คิดและแก้ปัญหา
ช่วยแก้ปัญหาเรื่องความแตกต่างระหว่างบุคคล
คุณค่าของสื่อการเรียนการสอนการเรียนการสอน
สามารถเอาชนะข้อจำกัดเรื่องความแตกต่างกันของประสบการณ์ดั้งเดิมของผู้เรียน
ขจัดปัญหาเกี่ยวกับเรื่องสถานที่ ประสบการณ์ตรงบางอย่าง หรือการเรียนรู้
ทำให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรงจากสิ่งแวดล้อมและสังคม
ทำให้เด็กมีความคิดรวบยอดเป็นอย่างเดียวกัน
ทำให้เด็กมีมโนภาพเริ่มแรกอย่างถูกต้องและสมบูรณ์
ทำให้เด็กมีความสนใจและต้องการเรียนในเรื่องต่าง ๆ มากขึ้น
เป็นการสร้างแรงจูงใจและเร้าความสนใจ
ช่วยให้ผู้เรียนได้มีประสบการณ์จากรูปธรรมสู่นามธรรม
ประโยชน์ของสื่อการเรียนการสอนต่อครูผู้สอน
ช่วยในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้กับนักเรียน
ช่วยให้ครูมีความรู้มากขึ้นในการจัดแหล่งวิทยาการที่เป็นเนื้อหาเหมาะสมแก่การเรียนรู้ตามจุดมุ่งหมาย
ช่วยครูในด้านการคุมพฤติกรรมการเรียนรู้และสามารถสนับสนุนการเรียนรู้ของนักเรียน
ช่วยส่งเสริมให้นักเรียนได้ทำกิจกรรมหลายๆรูปแบบ
ช่วยให้ครูผู้สอนได้สอนตรงตามจุดมุ่งหมายการเรียนการสอน
นางสาววิริยาภรณ์ ชมภูวงศ์ 61010556010