กรดคาร์บอกซิลิก

กรดคาร์บอกซิลิก เป็นสารประกอบคาร์บอนิลชนิดหนึ่งที่มีหมู่ carboxyl -COOH (-CO2 H, -C-OH) เป็นหมู่ฟังก์ชัน O

สูตรทั่วไป

R-COOH , Ar-COOH


2000px-Ameisensäure_Lewis.svg

การเรียกชื่อกรดคาร์บอกซิลิก

ชื่อสามัญ

ชื่อตั้งขึ้นตามแหล่งที่พบของกรดนั้น ๆ การนับตำแหน่งใช้อักษรกรีก เช่น a , b , g , d และอื่น ๆ แทนตัวเลข โดยอักษรเหล่านี้จะสัมพันธ์กับหมู่คาร์บอนิล

ชื่อ IUPAC

เรียกตามจำนวนอะตอมคาร์บอน ให้เปลี่ยนอักษรตัวท้ายจาก e เป็น oic อ่านว่า-อาโนอิก(–anoic acid) และให้นับ C ในหมู่ – COOH เป็นตำแหน่งที่1 เสมอ

สมบัติของกรดคาร์บอกซิลิก

สมบัติทางกายภาพ

  • กรดคาร์บอกซิลิกโซ่ตรงมีจุดเดือดเพิ่มขึ้นตามมวลโมเลกุลที่เพิ่มขึ้น
  • กรดคาร์บอกซิลิกโมเลกุลเล็กละลายน้ำได้ดีกว่าโมเลกุลใหญ่ ความสามารถในการละลายลดลงเมื่อโมเลกุลใหญ่ขึ้น
  • กรดคาร์บอกซิลิกมีจุดเดือดสูงกว่าแอลกอฮอล์ที่มีมวลโมเลกุลใกล้เคียงกัน

ปฏิกิริยาเคมีของกรดคาร์บอกซิลิก

  • ปฏิกิริยาการเกิดเกลือ
  • ปฏิกิริยาการเกิดเอสเทอร์
  • ปฏิกิริยารีดักชัน

ประโยชน์ของกรดคาร์บอกซิลิก

  • กรดคาร์บอกซิลิกพบในผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวหลายชนิด
  • กรดคาร์บอกซิลิกบางชนิดเป็นองค์ประกอบของไขมันหรือน้ำมัน
  • กรดเอทาโนอิกหรือกรดแอซีติก (CH3COOH)ผลิตน้ำส้มสายชู
  • กรดเมทาโนอิก (HCOOH) มีชื่อสามัญว่ากรดฟอร์มิก เป็นกรดที่มีจำนวนอะตอมคาร์บอนน้อยที่สุด พบในผึ้งและมด แต่ส่วนใหญ่ได้จากการสังเคราะห์ ใช้เป็นสารที่ช่วยให้เนื้อยางในยางดิบรวมตัวกันเป็นก้อน ใช้ในอุตสาหกรรมฟอกหนังและอุตสาหกรรมย้อมผ้า
  • กรดแอลฟาไฮดรอกซีหรือเอเอชเอ(Alpha hydroxyl acids : AHAs)เป็นกรดคาร์บอกซิลิกที่เกิดในธรรมชาติใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์บำรุงผิวเพื่อทำให้ผิวนุ่ม ไร้ริ้วรอย และช่วยปรับสภาพผิว