ÜRİNER SİSTEMİ HASTALIKLARI
ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI
ÜRETRİT
ÜSE'nin üretrada sınırlı kalması
SİSTİT
ÜSE'nin mesaneye ulaşması
PİYELONEFRİT
ÜSE'nin böbreklere ulaşması
NEDENLER:
Gram (-) MO (E.coli, B grubu streptokoklar, klepsiella vb)
sünnetsiz veya fimozisi olan erkek çocuklar
yetersiz perine temizliği
katater uygulamaları
sıkı elbiseler, sıkı bezleme
idrar tutma
EN SIK 2-6 YAŞ ÇOCUKLARDA VE CİNSEL YÖNDEN AKTİF ADÖLESANLARDA GÖRÜLÜR
YENİDOĞAN DÖNEMİNDE ERKEKLERDE DAHA FAZLADIR
YENİDOĞAN DÖNEMİ HARİÇ KIZLARDA DAHA FAZLADIR. (üretra daha kısa, anüse yakın)
BULGULAR:
YENİDOĞAN VE BEBEKLERDE: kusma, diyare irritabilite, beslenme güçlüğü,yavaş kilo alma letarji
BÜYÜK ÇOCUKLARDA: sık idrar yapma, ağrılı idrar, abdominal ya da yan ağrı, enürezis, idrarda kötü koku
AKUT GLOMERÜLONEFRİT
Her iki böbrek glomerüllerini tutan, bir ÜSYE ve deri enf. takiben 1-3 hafta sonra gelişen inflamatuar böbrek hastalığıdır.
ETKENİ: A grubu beta hemolitik streptokoklar (nefrit yapan suşu)
GÖRÜLME YAŞI: EN SIK 2-9 VE ERKEKLERDE
BELİRTİ BULGULAR:
1-3 hafta önce geçirilmiş streptokok enf.
hematüri
ödem ve tartı artışı
oligüri ve proteinüri
HT bağlı kalp yetmezliği, ensefelopati bulguları: beyinde iskemi ve ödeme bağlı baş ağrısı, baş dönmesi kusma görme bozuklukları konvülsiyon
iştahsızlık yorgunluk
NEFROTİK SENDROM
Ödem, masif proteinüri, hipoalbünemi, hipoproteinemi, hiperlipidemi ile karakterize sendromdur.
1-KONGENİTAL (HEREDİTER) NEFROTİK SENDROM
1 yaş altında sık
otozomal resesif geçiş gösterir
2- İDİOPATİK NEFROTİK SENDROM
2-7 yaşta sık
3-SEKONDER NEFROTİK SENDROM
Glomerülonefrit, renal ven trombzou, alerjik ve toksik nefroz, bazı sistemik hastalıklar, hemolitik üremik sendrom sonucu gelişebilir
BELİRTİLER: oligüri, koyu köpüklü az idrar, solunum sıkıntısı halsizlik, huzursuzluk, karın gerginliği, iştahsızlık bulantı kusma ödem ishal deri enf.
TEDAVİ: kortikosteroidler (prednizon) ve diürezi sağlayan ilaç
VEZİKO-ÜRETRAL REFLÜ
Anatomik bir bozukluk sonucu idrarın mesaneden üretere ve böbreklere geri kaçmasıdır.
GÖRÜLME YAŞI : 3-7 YAŞLARDA SIK ve primer VUR'da ailevi eğilim önemli, kardeşlerde %25 oranında
NEDENLER
PRİMER NEDENLER: ÜRETER ANOMALİLERİ
SEKONDER NEDENLER: ENFEKSİYON, NÖROJENİK MESANE, MESANEDEKİ LEZYONLARA BAĞLI TIKANIKLIKLAR
VUR SINIFLANDIRMASI:
EVRE 1: reflü üreterin sadece alt bölmünde.
EVRE2: Reflü üreterin orta bölümünde, dilatasyon yok
EVRE 3: Reflü böbrek pelvis ve kalisinde. kalikslerde deformite ve genişleme var
EVRE 4: Pelvis kalisler ve üreterde belirgin dilatasyon var
EVRE 5: hidronefroz üreterlerde ileri dercede dilatasyon kalikslerin şekli bozulmuş ve belirgin reflü vardır
BELİRTİLER: hematüri, keskin ve kötü kokulu idrar, sık ağrılı damla damla idrar yapma, koyu ve bulanık idrar iştahsızlık bulantı kusma ateş konvülsiyon tartı kaybı karın ağrısı enürezis
TEDAVİ: Evre 1,2 3 de medikal tedavi ( antibiyotik ) EVRE 4 5 de cerrahi girişim
BÖBREK YETMEZLİĞİ
AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
belirtisi oligüridir. erişkinler için günde 400 ml sınırdır
NEDENLER: Prerenal nedenler (yanık kanama, diyare,diüretik) Renal nedenler ( böbrek hast, travma yetersizlik damar tıkanıklığı, Postrenal nedenler (tubuluslardan herhangi bi yerinde tıkanıklık)
EN ÖNEMLİ KOMPLİKASYON HİPERKALEMİDİR ÇÜNKÜ VENTRİKÜLER FİBRİLASYON GELİŞİR
KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ
GFH 10ml/dk altına düşer
Böbrek fonk geri dönülmeyecek şekilde bozulur
ETİYOLOJİ: kronik piyelonefrit, kronik glomerulonefrit, ABY, HT,DM
BELİRTİ BULGULAR
Hiponatremi dehidratasyon (bulantı kusma, diyare)
HT VE KKY
Oligüri nedeniyle hiperpotasemi
hipokalsemi, hiperfosfatemi, hipermagnezemi
Proteinüri ödem
ağızda metalik tat ve amonyak kokusu, ağızda kuruluk, ülserasyon, iştahsızlık, konstipasyon GİS kanama riski
aritmi, hipervolemi, HT, perikardit, KKY, akciğer ödemi kusmaul solunum
anemi, kanama eritropoetin salınımı baskılanır
Konvülsiyonlar halüsinasyon bilinç kaybı kişilik değişiklikleri
halsizlik kaşıntı hıçkırık ağrı uyuşma görme kayıpları atrofi ve kramp
oligüri: idrar miktarının az olması
anüri: idrar üretiminin yokluğu
poliüri: idrar miktarının fazla olması
pollaküri: idrar çıkma sıklığının artması
idrarın yoğunluğu: 1005-1030 arasındadır.
idrar ph ı 5- 7 arasındadır
idrarda proteinüri: 24 saatlik idrarda ortalama 75 mg proteinüri vardır.
idrar görüünümü: berrak, yyoğunluğuna bağlı açık sarı veya koyudur. poliüride açık, oligüride koyudur.
idrar kokusu: beklemiş idrar amonyak kokar. ÜSE varsa balık kokusu vardır.
yenidoğanın ilk 24-48 saat içinde idrar yapması beklenir. büyük çocuklar 4-6 kez idrar yapar.