Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Case study Bed 8 มภร.15/2 - Coggle Diagram

- - - - น้ำหนัก 56.4 kg
        BMI 22.3 kg/m2
- - - - มดลูก
        
        หลังคลอด : มดลูกจะเป็นก้อนแข็งระดับสะดือ หรือ ต่ำกว่าเล็กน้อย
        
        24 hr : มดลูกจะลอยเหนือสะดือเล็กน้อย เอียงขวา
        
        Day 10 : มดลูกจะอยู่ระดับหัวเหน่า
        
        2wks : มดลูกคลำไม่พบทางหน้าท้อง ลดลงวันละ 0.5-1 นิ้ว/วัน
      - เยื่อบุมดลูก
        
        Decides basalis เป็นฐานเกิดใหม่ในโพรงมดลูก
        
        Exfoliation เยื่อบุโพรงมดลูกไม่เกิดลอย
        
        Decidau spongiosa เนื้อเยื่อยุ่ยออกมาเป็นน้ำคาวปลา
      - ปากมดลูก
        
        หลังคลอด : นุ่ม ไม่เป็นรูปร่าง
      - ฝีเย็บ
        
        ปวดแผลจะลดลงภายใน 1-2 wks หลังคลอด
        
        แผลจะหายภายใน 2-3 wks หลังคลอด
      - น้ำคาวปลา
        
        Lochia rubra : 1-3 วันแรกหลังคลอด สีแดงเข้ม
        
        Lochia serosa : 4-9 วันหลังคลอด สีแดง ชมพูจางๆ
        
        Lochia alba : วันที่ 10 หลังคลอด สีขาวๆเหลืองๆ
      - ช่องคลอด
        และพื้นเชิงกราน
        
        เยื่อบุอ่อนนุ่มมาก
        กว้างกว่าก่อนคลอด
    - - Estrogen
        progesterone
        HCG
        HPL
        ลดลง
      - FHS และ LH จาก Pituitary gland จะหลั่งเมื่อ 6-7 สัปดาห์หลังคลอด ทำให้มีประจำเดือน
      - Prolactin ในกระแสเลือดในระดับปกติ
        ถ้าดูดนมมารดา 1-3 ครั้ง/วัน และสูงนานกว่า 1 ปี
        ถ้าดูดนมสม่ำเสมอ > 6 ครั้ง/วัน
        แต่ถ้าไม่ดูดนมเลย ลดต่ำปกติ 2 สัปดาห์
    - - Pulse ช้า
        60-70 BPM
      - ปริมาณเลือดลดลง
    - - ต้องปัสสาวะได้เองภายใน 6-8 ชั่วโมงหลังคลอด
    - - ท้องผูก
        
        ต้องถ่ายอุจจาระได้ปกติ วันที่ 2-3 หลังคลอด
      - BT สูง
        
        Reactionary fever
        
        Milk fever
      - BT ต่ำ
        
        Postpartum chill
    - - ความตึงตัวของกล้ามเนื้อหน้าท้องลดลง
        Diastasis rectus abdominis
        
        ออกกำลังกายสม่ำเสมอกลับมาปกติ 6 wks
    - - ผมร่วงเป็นหย่อมๆ
        Alopecia
      - รอยดำที่ขาหนีบ รักแร้ ฝ้าที่หน้า ลานนม หัวนม Linea nigra หายไปภายใน 6 wks
      - Striae gravidarum ยังคงอยู่ตลอดไป
    - - มีการสร้างน้ำนมโดย Prolactin
      - Oxytocin กระตุ้นให้มีการหลั่งน้ำนม และ มดลูกหดรัดตัว
  - - - มารดาอ่อนเพลีย ต้องการพึ่งพาช่วยเหลือกิจกรรมบนเตียง
    - - มารดาช่วยเหลือตนเองได้ให้นมบุตร
      - แนะนำการให้นมบุตร
    - - ภรรยาและสามีต้องพึ่งพาช่วยเหลือซึ่งกัน
    - - ร้องไห้ง่าย ไม่มีเหตุผล จะหายเองภายใน 1-2 สัปดาห์
- - - - มารดามีแผลฝีเย็บแบบ Right mediolateral episiotomy ,tear 2
    - - เฝ้าระวังไม่ให้มี sign ของการติดเชื้อ
    - - ประเมินสัญญาณชีพให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ คือ
        BT = 36.5 - 37.4
        PR = 60 - 100
        RR = 16 - 24
        BP = 90 - 120 / 30 - 90
      - แผลฝีเย็บไม่บวม ไม่แดง ไม่ช้ำ ไม่มี discharge แผลติดสนิทดี
      - น้ำคาวปลามีสีชมพูจางลง ไม่เป็นสีอื่น ไม่มีกลิ่นเหม็น
    - - Record V/S และประเมืนอาการปวด แสบ ร้อน ที่บริเวณมดลูก และแผลฝีเย็บ (Pain score)
      - สังเกตและประเมินลักษณะฝีเย็บตามหลัก REEDA คือ
        R = Redness
        E = Edema
        E = Ecchymosis
        D = Discharge
        A = Approximate
        แผลปกติคือ ไม่บวม ไม่แดง ไม่ช้ำ ไม่มี discharge แผลติดสนิทดี
      - สังเกตลักษณะ สี กลิ่น และ ปริมาณของน้ำคาวปลา คือ จะมีสีชมพูที่จางลง ไม่เป็นสีอื่น ไม่มีกลื่นเหม็น ปริมาณจะลดลงตามวัน
      - ประเมินอาการแสดงของภาวะติดเชื้อหลังคลอด เช่น
        มีไข้ขึ้น
        ปวด บวม แดง ร้อน บริเวณแผลฝีเย็บ
        ปวดบริเวณมดลูกมาก
        น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        มี discharge ไหลจากแผลฝีเย็บ
        แผลฝีเย็บแยกออกจากกัน
      - ดูแลผู้ป่วยแบบ Universal precautions คือ ก่อนและหลังทำการพยาบาลกกับผู้ป่วย ควรล้างมือทุกครั้ง
      - แนะนำให้ผู้ป่วยเปลี่ยนผ้าอนามัย เมื่อชุ่ม หรือ ทุก 4 hrs หรือเมื่อรู้สึกไม่สบายตัว
      - แนะนำเรื่องสุขอนามัย ให้อาบน้ำ อย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน
        ชำระล้างอวัยวะสืบพันธุ์ โดยการทำความสะอาดทุกครั้งหลังขับถ่ายปัสสาวะ หรือ อุจจาระ ทำความสะอาดจากด้านหน้าไปด้านหลัง ไม่เช็ดย้อนกลับไปมา
        เช็ดให้แห้งหลังทำความสะอาดทุกครั้ง
  - - - แม่มีสีหน้าวิตกกังวล
      - แม่สอบถามตลอดว่าจะได้กลับเมื่อไหร่
      - แม่สอบถามว่าจะต้องอยู่ไฟ (on photo)ถึงเมื่อไหร่
    - - แม่คลายความวิตกกังวลและเข้าใจว่าการ on photo ของลูกไม่ได้เกิดอันตราย
    - - แม่ไม่มีความกังวล
      - แม่สามารถดูแลทารกที่ on photo ได้อย่างถูกต้อง
    - - อธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจเกี่ยวกับแผนการรักษาของบุตรว่า บุตรมีอาการตัวเหลือง จำเป็ฯที่จะต้องได้รับการรักษาโดยการ phototherapy ซึ่งจะช่วยลดระดับของบิลลิรูบินในร่างกายได้ ซึ่งมีสาเหตุมาจากการที่ลูกได้รับนมแม่ไม่เพียงพอ
      - แนะนำการดูแลบุตรขณะ on photo คือ
        
        ดูแลให้ปิดตาทารกด้วยผ้าปราศจากเชื้อ ไม่เลื่อนหลุด
        
        หากทารกขับถ่าย ให้เปลี่ยนผ้าอ้อมใหม่ทุกครั้ง สังเกตปริมาณ สี และจำนวนครั้ง
        
        ไม่ทาแป้งน้ำมัน หรือโลชั่น เพราะอาจจะทำให้เกิดการสะท้อนกลับของแสง
        
        ถอดเสืิ้อผ้าของทารกออกให้หมด นำทารกออกได้เฉพาะตอนดูดนมและมีการขับถ่าย
        
        จัดให้นอนหงาย ตะแคง หรือคว่ำ ทุกๆ 2-4 ชั่วโมง เพื่อให้แสงทั่วทุกส่วนของร่างกาย
        
        ดูแลทารกให้ได้รับประทานนมได้เพียงพอต่อความต้องการ
        
        สังเกจภาวะแทรกซ้อน เช่น ผิวแห้ง ผื่นแดง อุจจาระเขียว
        
        สังเกตอาการผิดปกติของทารก เช่น ดูดนมไม่ดี ซึมลง
      - เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้ซักถามข้อสงสัย
      - แนะนำให้ทารกดูดนมอย่างต่อเนื่องทุก 2-3 ชั่วโมง และให้ทารกได้รับนมอย่างเพียง และเมื่อให้ให้นมเสร็จ ให้รีบนำเข้าตู้ต่อทันที
  - - - เต้านมทั้งสองข้างคัดตึง จับได้เป็นก้อนแข็ง
      - LATCH score = 8 คะแนน
      - ทารกไม่ยอมดูดนมแม่
      - ลูกตัวเหลือง
    - - ทารกได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ
      - ทารกดูดนมถูกวิธี เข้าเต้าถูกวิธี
      - แม่ไม่เกิดบาดแผลที่หัวนมจากการเข้าเต้าของทารก
    - - เต้านมแม่ทั้งสองข้างไม่คัดตึง ไม่เป็นก้อนแข็ง
      - ลูกเข้าเต้า ดูดนมแม่ ได้อยากถูกวิธี
      - แม่ไม่มีบาดแผลจากการให้นมลูก
      - ลูกไม่มีอาการตัวเหลือง หรือ ไม่มีอาการตัวเหลืองซ้ำ
    - - แนะนำมารดาให้กระตุ้นให้ลูกดูดนม เพื่อที่จะกระตุ้นให้น้ำนมไหล ระบายออกมาจากเข้า ก้อนแข็งจะเบาลง และหายไป
        
        โดยการปลุกลูกให้ตื่นเต็มตาก่อน
        
        นวดบริเวณรอบๆปาก และให้เด็กอ้าปากให้กว้าง
        
        เมื่อลูกอ้าปากกว้างพอแล้ว ให้จับเข้าเต้าได้
      - สอนการเข้าเต้าให้ถูกวิธีและเหมาะสม เพื่อป้องกันเรื่องหัวนมแตก และน้ำนมไหลได้ดี
        
        จัดท่าของแม่และลูก คือ ตะแคงตัวและศีรษะของลูกให้หน้าท้องแม่และลูกชนกัน อาจใช้หมอนหนุนรองที่ใต้ลำตัวลูกให้แม่รู้สึกสบายกับท่า
        
        ปากลูกอยู่ตรงกับหัวนมแม่ การจับเต้านมเข้าปากลูก เช่น C-hold U-hold V-hold เพื่อช่วยให้ลูกอมหัวนมแม่ได้ถูกต้อง
        
        ใช้มือประคองที่ต้นคอและท้ายทอย ให้ลูกเงยหน้าขึ้นเล็กน้อย คางลูกแนบชิดกับเต้านมส่วนล่าง
        
        ให้ลูกอ้าปสกให้กว้าง สอดหัวนมเข้าปากลูก ให้เข้าไปจนถึงลานนมแม่
        
        ถ้าลูกอมหัวนมไม่ถูกต้อง แม่จะเจ็บหัวนม และอาจทำให้หัวนมแม่แตกได้
      - แนะนำมารดาให้รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยจะเน้นอาหารประเภทโปรตีน เช่น เนื้อ นม ไข่ และอาหารที่ช่วยเสริมสร้างน้ำนม และให้น้ำนมไหลได้ดี เช่น น้ำขิง หัวปลี ใบแมงลัก
      - ก่อนให้นมลูก ให้แม่ดื่มน้ำอุ่นประมาณ 2-3 แก้ว เพื่อกระตุ้นให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น และช่วยให้นำนมไหลดีขึ้น
      - ก่อนให้นมลูก ให้แม่ประคบร้อนที่เต้านม นวดคลึงที่เต้านม ให้นุ่มลง เพื่อที่ลูกจะได้อมและดูดนมได้สะดวกขึ้น
      - หลังให้นมลูก อาจจะประคบเย็นเพื่อบรรเทาอาการปวด และอาการระบม จากการที่นวดคลึง และให้นมลูก
      - ให้ลูกดูดนมให้เกลี้ยงเต้า ทั้งสองข้าง หรือ ขณะที่เข้าเต้าข้างนึง อีกข้างนึงให้ปั๊มนมไปด้วย
      - แนะนำให้มารดาให้ลูกดูดนมบ่อยขึ้น อย่างน้อยทุก 2-3 ชั่วโมง วันละ 8-10 รอบ