Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทบาทของสตรีไทยในประวัติศาสตร์ไทย - Coggle Diagram
บทบาทของสตรีไทยในประวัติศาสตร์ไทย
ช่วงเวลาสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
บทบาทด้านการปกครอง
ก. พระนางจามเหวีปฐมกษัตริย์ ปกครองเมืองหริภุญชัยที่สร้างขึ้นใหม่และบ้านเมืองเจริญรุ่งเรือง มีการขยายอำนาจออกไปตั้งเมืองคู่แฝด
ข. พระนางหาเทวีสุโขทัย มีบทบาทในการปกครองกรุงสุโขทัย ไปปกครองมืองสรลวงสองแคว
ค.พระมหาเทวีล้านนา
พระมหาเทวีชนนี มีบทบาททางการเมืองร่วมกับพระราชโอรส
พระมหาเทวีจิรประภา ได้รับการอัญเชิญจากท้าวพญาให้ขึ้นครองเมืองเชียงใหม่
พระมหาทวีวิสุทธิทวี พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองได้ขึ้นเป็นกษัตริย์ปกครองเชียงใหม่
ง. แม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ ได้ปกครองกรุงศรีอยุธยากับขุนวรวงศาธิราชพระสวามีแต่เนื่องขาดฐานอำนาจสนับสนุนและไม่เป็นที่ยอมรับจึงถูกยึดอำนาจ
จ.กรมหลวงโยธาเทพ พระองค์ทรงมีอิทธิพลอำนาจสิทธิ์ขาดปกครองดูแลราชสำนักฝ่ายใน
บทบาทในด้นการรบและการทำสงคราม
ก.สตรีสูงศักดิ์แห่งล้านนา บทบาทในการรบเพื่อปกป้องบ้านเมืองและช่วยแผ่ขยายอำนาจ เช่น พระมหาเทวี
ข. สมเด็จพระสุริโยทัย ป้องกันบ้านเมืองจากศึกพม่า สมเด็จพระสุริโยทัยเกรงว่าพระสวามีจะเป็นอันตรายจึงไสช้างเข้าขวางไว้
ค. เจ้าศรีอโนชา พระขนิษฐาของเจ้ากาวิละ ปกป้องครอบครัวและช่วยเหลือพระยาสุริยอภัย ป้องกันหตุวุ่นวาย
ง. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช วีรกรรมของคุณหญิงจัน และคุณมุกน้องสาว คือ นำประชาชนต่อต้านพม่าที่มาตีเมืองถลางจนได้รับชัยชนะและแต่งตั้งคุณหญิงจันเป็นท้าวเทพกระษัตรีและคุณมุกเป็นท้าวศรีสุนทร
จ. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว บทบาทของคุณหญิงโมในการวางแผนและต่อสู้กับกองทัพจ้าอนุวงศ์แต่งตั้งให้เป็นท้าวสุรนารี
บทบาทในการเสริมสร้างสัมพันธไมตรีทางเครือญาติ
ก. การเสริมสร้างสัมพันไมตรี นโยบายนี้คือ การสร้างความเป็นเครือญาติทั้งในและนอกราชอาณาจักร
ข. การแสวงหาพันธมิตร เช่น การเจริญสัมพันธไมตรีกับกรุงศรีสัตนาคนหุตล้านช้าง
ค. เมื่อตกอยู่ใต้อำนาจอาณาจักรอื่น การสร้างสัมพันธไมตรีจะเป็นการถวายพระราชธิดาเพื่อแสดงถึงความจงรักภักดี
ง. เมื่อมีการเปลี่ยนผู้นำ การประสานสัมพันธไมตรีผ่านการแต่งงานระหว่างผู้นำใหม่และสตรีในราชวงศ์เก่าเพื่อให้เกิดการยอมรับ
บทบาททางสังคม
ด้านการศึกษา
ก. เจ้าฟ้าพินทวดี ทรงรอบรู้เชี่ยวชาญในขนบธรรมเนียมโบราณราชประพณี พระองค์ทรงเป็นกำลังสำคัญในการจัดทำตำราโบราณราชประเพณี
ข. พระองค์เจ้าบุตรี มีความเชียวชาญ แตกฉาน รอบรู้ในวิชาการต่าง ๆ
ด้านวรรณกรรม
ก. เจ้าฟ้ากุณฑลและเจ้าฟ้ามงกุฎ ทรงนิพนธ์ละครเรื่อง ดาหลังและอิเหนาจนได้รับความนิยม
ข. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุกรมหลวงนรินทรเทวี ทรงนิพนธ์จดหมายเหตุความทรงจำบันทึกเรื่องราวเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์
ค. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุบล นิพนธ์กุมารคำฉันท์
ง. คุณพุ่ม และคุณสุวรรณ ยกย่องว่าเป็นกวีหญิง งานของคุณพุ่ม
ด้านการศาสนา
ศรัทธาเลื่อมใสในพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง
ช่วงเวลาสมัยรัชกาลที่ 5 ถึงสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2
กลุ่มพระมเหสีเทวีของร.5
ก. สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ
ด้านการปกครอง ได้รับการสถาปนาเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน
ด้านการศึกษา ตระหนักถึงความสำคัญสำหรับกุลสตรีได้ทรงบริจาคพระราชทรัพย์
ด้านสาธารณสุขและการแพทย์ ทรงสนับสนุนให้สตรีไทยใช้วิธีการคลอดแบบตะวันตก
ข.สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี การพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในหัวเมือง
ค.สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขมาลมารศรี พระอัครราชเทวี พระองค์ทรงเชี่ยวชาญด้านอักษรศสตร์ ดำรตำแหน่งราชเลขานุการฝ่ายใน
ง. พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ ทรงมีความเชี่ยวชาญด้านโภชนาการ เป็นแหล่งประสิทธิ์ประสาทวิชาแม่เรือนปลูกฝังเรื่องศิลปวัฒนธรรมโดยเฉพาะด้านดนตรีไทย
จ.พระราชชายาเจ้าดารารัศมี พระองค์ทรงนำวัฒนธรรมสยามทั้งเก่าและใหม่ไปปรับประยุกต์ใช้ในล้านนา เป็นผู้เชื่อมความสัมพันธ์และวัฒนธรรมของทั้งสอง
ฉ. เจ้าจอมมารดาแพ พระราโบายในการปรับปรุงภาพลักษณ์ แก้ไขขนบธรรมเนียมต่าง ๆ ให้ทันสมัย และคงปฏิบัติสืบต่อมาจนถึงยุครัฐนิยม
กลุ่มสตรีที่ได้รับการศึกษาแผนใหม่
ด้านการแพทย์และสังคมสเคราะห์
ก. หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ ได้จัดระเบียบแบบแผนการรักษาพยาบาลและปรับมาตรฐานการศึกษาให้ทันสมัย
ข. แพทย์หญิง ดรคุณเพียร เวชบุล บทบาทการบำบัดรักษาและป้องกันกามโรคทั้งแก่บุรุษละหญิงขายบริการ อุทิศทั้งกำลังกาย กำลังทรัพย์ช่วยหลือสตรีที่ประสบปัญหาชีวิต ในครอบครัว
ค. ท่านผู้หญิงละเอียด พิบูลสงคราม หน้าที่ของสตรีที่มีต่อครอบครัวและประเทศชาติ ด้านสังคมสงเคราะห์ การตั้งสโมสวัฒนธรรมฝ่ายหญิง และจัดกิจกรรม
ด้านการประกอบอาชีพและกิจกรรมสังคม
ก. หม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิศกุล ทรงมีความรอบรู้ในเรื่องกิจการบ้านเมือง เรื่องต่างประเทศ และศิลปวัฒนธรรมต่าง ๆ
ข. หม่อมศรีพรหมมา กฤดากร นำเทคโนโลยีและวิถีชีวิตแบบตะวันตกมาประยุกต์ใช้ในฟาร์มและครอบครัวเป็นผู้นำพาครอบครัวก้าวล่วงอุปสรรคต่าง ๆ
ค ท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงศ์ ท่านได้มีส่วนสนับสนุนการพัฒนาสถานภาพของสตรี
ง.ท่านผู้หญิงตลับ สุขุม เป็นตัวแทนของสตรีในยุคหัวเลี้ยวหัวต่อของการเปลี่ยนแปลงที่สามารถปรับตัวเข้าสู่การสมาคมระดับสูงในวงการทูตของอังกฤษ
จ.กลุ่มสตรีที่ประกอบอาชีพด้านกฎหมาย บทบาทสำคัญในการดำเนินการเรียกร้องสิทธิสตรีและยกระดับสถานภาพให้ทัดเทียมบุรุษ
ฉ.กลุ่มสตรีที่ประกอบอาชีพด้านการศึกษา ได้เข้ามาประกอบอาชีพครูสั่งสอนอบรมยาวชนสตรีให้เติบใหญ่อย่างมีคุณค่า และมีส่วนร่วมพัฒนาประเทศชาติ
ช. สตรีจากราชสกุลกุญชร คือหม่อมหลวงบุปผา นิมมานเหมันต์ เจ้าของนามปากกาดอกไม้สด มีผลงานคือ การเขียนนวนิยาย ที่สะท้อนสภาพสังคมไทยในยุคนั้นอีกท่าน หม่อมหลวงบุญเหลือ เทพยสุวรรณ
ซ.หม่อมหลวงพวงร้อย อภัยวงศ์ ท่านมีความโดดเด่นด้านดนตรีประพันธ์บทเพลงที่ไพเราะเละทรงคุณค่าที่เป็นเพลงอมตะ