Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กระบวนการเปลี่ยนแปลงผู้สูงอายุ, น.ส.สุทธิกมล หนองเหล็ก ปี2 รุ่น 37 เลขที่…
กระบวนการเปลี่ยนแปลงผู้สูงอายุ
ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงร่างกาย
ปัจจัยภายใน ได้แก่
1.1 กรรมพันธุ์
1.2 สุขภาพอนามัย
1.3 การมองโลก ประสบการณ์ชีวิต
1.4 ความเชื่อ
ปัจจัยภายนอก ได้แก่
2.1 การศึกษา
2.2 เศรษฐกิจ
เช่น
เงินเดือน
ดอกเบี้ย
ชำนาญ
2.3 สิ่งแวดล้อม
2.4 การเกษียณงาน
การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพและสรีรวิทยา
ระบบผิวหนัง (Integumentary System)
1.1 น้ำละไขมันใต้ผิวหนังและระบบไหลเวียนที่ผิวหนังลดลง
ทำให้
เกิดแผลกดทับได้ง่าย
ทนต่อความเย็นได้น้อยลง
1.2 ต่อมเหงื่อมีจํานวนและขนาดลดลง
ทำให้
การควบคุมอุณหภูมิของร่างกายเลวลง
เกิดลมแดด (heat stroke)
1.3 ต่อมไขมันทำงานลดลง
ทำให้
ผิวหนังแห้ง
เกิดอาการคันที่ผิว
ผิวแตก
1.4 ผมและขนมีจํานวนลดลงตามอายุ
เมลานิน ซึ่งผลิตจากเซลล์สร้างสีของผมลดลง
ทำให้
เส้นผมร่วง แห้งง่าย
ผมและขนทั่วไปเป็นสีจาง หรือขาว
เนื่องจากการไหลเวียนเลือดบริเวณหนังศีรษะลดลง เส้นผมได้รับอาหารไม่เพียงพอ
ปัญหาการได้ยินลดลง หูตึง (Presbycusis)
สาเหตุ
มีการเสื่อมของ organ of Corti และ basilar membrane ร่วมกับเส้นประสาทคู่ที่ 8
ทําให้ได้ยินระดับเสียงสูงมากกว่าระดับเสียงต่ำ
การสื่อสารกับผู้สูงอายุ
ไม่ควรตะโกน
พูดด้วยเสียงทุ้ม
พูดถ้อยคำง่ายๆ ช้าๆ ชัดเจน
พูดต่อหน้าไม่ห่างและไม่ใกล้กว่า 3 ฟุต
ไม่หงุดหงิดหรือรำคาญ
การมองเห็น
ลูกตาจะเล็กลงและลึก
เพราะ
ไขมันลูกตาเล็กลง
หนังตายืดหยุ่นลง
ทำให้
หนังตาตก
รูม่านตาเล็กลง
ปฏิกิริยาตอบสนองม่านตาต่อแสงลดลง
การปรับตัวการมองเห็นในที่ต่าง ๆ ไม่ดี โดยเฉพาะที่มืดหรือกลางคืน
โดยทั่วไปผู้สูงอายุสามารถแยกสีแดง สีส้มและสีเหลือง
ความไวและความรู้สึกตอบสนองต่อปฏิกิริยาต่าง ๆ ลดลง
เกิดจาก
เซลล์สมอง เซลล์ประสาท และขนาดของสมองลดลง ประสิทธิภาพของการทํางานของสมองและประสาทอัตโนมัติลดลง
แบบแผนการนอนหลับเปลี่ยนแปลง
เกิดจาก
ขาดออกกำลังกาย
นอนกลางวันเกินไป
กังวลมากเกิน
ระบบกล้ามเนื้อและกระดูก (Musculoskeletal system)
หลังอายุ 40 ปี
อัตราการเสื่อมของกระดูกมากกว่าอัตราการสร้าง
เซลล์กระดูกลดลง
แคลเซียมมีการสลายออกจากกระดูกมากขึ้น
ในเพศหญิงสาเหตุที่สําคัญคือ
การขาดฮอร์โมนเอสโตรเจน
กระดูกผู้สูงอายุจึงเปราะและหักง่าย แม้ไม่ได้รับอุบัติเหตุ
จะเกาะบริเวณกระดูกอ่อนในอวัยวะต่าง ๆ ที่กระดูกอ่อนชายโครง
ทำให้
ทรวงอกเคลื่อนไหวน้อยลง
การหายใจลําบากขึ้น
หลังค่อม (kphosis) หรือหลังเอียง (scoliosis)
เกิดจาก
ความยาวของกระดูกลดลงเพราะหมอนรองกระดูกสูญเสียน้ำและบางลงกระดูกหลังผุมากขึ้น
ระบบหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular System)
6.1 ผนังหลอดเลือดฝอยหนาขึ้น
ทําให้การแลกเปลี่ยนอาหารและของเสียลดลง
6.2 ผนังหลอดเลือดมีความยืดหยุ่นน้อยลง
การเปลี่ยนแปลงท่าต่างๆในผู้สูงอายุต้องทำช้าๆ
เพราะจะทำให้เกิดรอยฟกช้ำได้ง่าย
ระบบภูมิคุ้มกันทํางานลดลง ทําให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย
ระบบทางเดินหายใจ (Respiratory System)
ผู้สูงอายุจะมีความยืดหยุ่นของเนื้อปอดลดลง
ผู้สูงอายุเกิดถุงลมโป่งพองได้ง่าย
เพราะ
จํานวนถุงลมปอดลด
ผนังถุงลมแตกง่าย
การทํางานของ cilia ตลอดทางเดินหายใจลดลง
รีเฟล็กซ์และประสิทธิภาพการไอลดลง
ติดเชื้อได้ง่าย
การทํางานของฝาปิดกล่องเสียงเลวลง
เกิดการสําลักและเกิดโรคปอดบวมง่ายขึ้น
ระบบทางเดินอาหาร (Digestive System)
มีดังนี้
ฟันสึกกร่อน
เคลือบฟันบางลง
ฟันเปราะ ผุ
ต่อมน้ําลายเสื่อมหน้าที่ทําให้การย่อยแป้งและน้ําตาลในปากลดลง
ปากและลิ้นแห้งมีการติดเชื้อในปากมากขึ้น
เกิดภาวะเบื่ออาหาร
การเคลื่อนไหวของหลอดอาหารลดลง
บางครั้งมีการสูดสําลักเข้าสู่หลอดลมทําให้เกิดโรคปอดบวมได้
เกิดโรคกระดูกผุและโรคโลหิตจางได้ง่าย
เกิดจาก
การดูดซึมธาตุเหล็กและแคลเซียมลดลงเนื่องจากการผลิตน้ำย่อยกรดเกลือลดลง
ระบบทางเดินปัสสาวะ และระบบสืบพันธุ์ (Genitourinary System)
ไต ขับของเสียออกจากร่างกายได้ลดลง
เนื่องจาก
ขนาดและจํานวนของหน่วยไตลดลง
ปริมาณเลือดที่เข้าสู่ไตลดลง
ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงต่อ
ภาวะขาดน้ำ
ปัสสาวะบ่อย
ปัสสาวะค้างหลังการถ่ายปัสสาวะทําให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
แบ่งเป็น
ผู้ชาย
อาจมีปัสสาวะขัด
เนื่องจากต่อมลูกหมากโต
ลําปัสสาวะไม่พุ่ง
ผู้หญิง
กลั้นปัสสาวะไม่อยู่เป็นครั้งคราว เพราะกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานหย่อน
โรคในระบบทางเดินปัสสาวะที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
เช่น
โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ไตวาย
ระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine System)
ผู้สูงอายุเกิดภาวะ hypothyroidism
พบในหญิงมากกว่าชาย
เกิดจาก
มีเนื้อเยื่อพังผืดมาสะสมมากขึ้น
ทําให้
อ่อนเพลีย
เบื่ออาหาร
น้ำหนักลดลง
ตับอ่อนหลั่งอินสุลินลดลงและช้า
ต่อมเพศทํางานลดลง
ทำให้
ไม่มีประจำเดือน
ขนบริเวณรักแร้และหัวเหน่าลดลง
ปัญหา สาเหตุ และการปฏิบัติตัว เพื่อป้องกันการชะลอความเสื่อมในผู้สูงอายุ
มีดังนี้
1.อุบัติเหตุ แผลบริเวณผิวหนัง
การปฏิบัติตัว
หลีกเลี่ยงการประคบร้อนหรือเย็นจัดเกินไป
ตรวจผิวหนังอยู่เสมอ
จัดสิ่งแวดล้อมที่อยู่อาศัยเป็นระเบียบ
จัดให้มีแสงสว่างเพียงพอ
ในบ้านควรมีราวยึดเกาะโดยเฉพาะห้องน้ำ
เปลี่ยนท่าเดินช้า ๆ ไม่รีบร้อน
2.ภาวะเบื่ออาหาร ขาดสารอาหาร โลหิตจาง
การปฏิบัติตัว
ทานอาหาร 5 หมู่
ทานครั้งน้อยๆแต่บ่อยครั้ง
ทานผัก ผลไม้เพิ่มขึ้น
ทานธาตุเหล็กสูง
ดูแลความสะอาดปากและฟัน
ตรวจฟันทุก 6 เดือน
กระดูกเปราะและหักง่าย ปวดข้อ
การปฏิบัติตัว
ทานแคลเซียมสูง
ออกกำลังกายที่มีแดดอ่อนๆ
บริหารข้อมากขึ้น
งดสูบบุหรี่และดื่มสุรา
หลีกเลี่ยง
ท่านั่งยอง ๆ
พับเพียบ
ขัดสมาธิ
ลดน้ำหนัก
4.กล้ามเนื้อหัวใจตาย หัวใจวาย ความดันโลหิตสูง สมองขาดเลือด
การปฏิบัติตัว
ออกกําลังกายสม่ําเสมอ
เลี่ยงความเครียด
งดสูบบุหรี่และดื่มสุรา
งดอาหารที่มีไขมันสูง
หลีกเลี่ยงเหตุการณ์ตื่นเต้น ตกใจ
วัดความดันโลหิตเสมอ
พักผ่อนให้เพียงพอ
5.การติดเชื้อในทางเดินหายใจและการสําลัก ถุงลมโป่งพอง
หายใจลําบากเหนื่อยง่าย
การปฏิบัติตัว
ทานอาหารช้า ๆ
เลี่ยงการพูดทานอาหาร
บริหารการหายใจมากขึ้น
ดื่มน้ำมากๆ
ไอถูกวิธี
6.เบาหวาน
การปฏิบัติตัว
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
ควบคุมอาหาร
ลดความอ้วน
ทานอาหารพวกแป้ง น้ำตาลลดลง
สังเกตอาการผิดปกติ
เช่น
ถ่ายปัสสาวะบ่อย
ดื่มน้ำมาก
11.หูตึง
การปฏิบัติตัว
ตรวจหูปีละ 1 ครั้ง
สังเกตอาการหูตึง
7.ท้องผูก
การปฏิบัติตัว
ดื่มน้ำมากขึ้น
ทานผัก ผลไม้มากขึ้น
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
ห้ามกลั้นอุจจาระ
เลี่ยงความเครียด
เลี่ยงการใช้ยาถ่ายหรือยาระบายเมื่อจําเป็น
8.ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ถ่ายปัสสาวะลําบาก และถ่ายบ่อย
การปฏิบัติตัว
บริหารกล้ามเนื้อในอุ้งเชิงกรานและกล้ามเนื้อหูรูดโดยการขมิบก้นบ่อย ๆ
ดื่มน้ำให้พอในเฉพาะตอนกลางวัน
เตรียมห้องน้ำให้อยู่ใกล้สะดวกในการใช้
สังเกตการถ่ายปัสสาวะ
ตรวจต่อมลูกหมากทุกปี
9.ต้อกระจก
การปฏิบัติตัว
ตรวจตาปีละ 1 ครั้ง
ถนอมสายตา แสงสว่างเพียงพอ
สังเกตอาการตามัว
10.การนอนไม่หลับ
การปฏิบัติตัว
จัดสถานที่ให้เงียบสงบ
ดื่มนมอุ่น ๆ ก่อนนอน
นวดเบา ๆ บริเวณหลังก่อนนอน
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
นอนกลางวันน้อยลง
งดดื่มชา กาแฟ
หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำก่อนนอน
12.ผิวแห้งแตกง่ายเหี่ยวย่น
การปฏิบัติตัว
หลีกเลี่ยงการอาบน้ำบ่อย ๆ
หลีกเลี่ยงการใช้สบู่
หลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดด
13.ความไม่สมดุลของน้ำในร่างกาย
การปฏิบัติตัว
ดื่มน้ำให้เพียงพอ
หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่ร้อน
14.หนาวเย็น
การปฏิบัติตัว
ใส่เสื้อผ้าหนา ๆ ในวันที่มีอากาศหนาวเย็น
15.การติดเชื้อในอวัยวะสืบพันธุ์ เจ็บขณะร่วมเพศ
การปฏิบัติตัว
แนะนําการดูแลความสะอาดของอวัยวะสืบพันธุ์
ใช้สารหล่อลื่นขณะร่วมเพศ
น.ส.สุทธิกมล หนองเหล็ก ปี2 รุ่น 37 เลขที่ 91
รหัสนักศึกษา 62111301094