Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ทฤษฎีผู้สูงอายุ, นางสาวศุภิสรา หงษ์ทอง เลขที่ 84 รุ่น37 (62111301087) -…
ทฤษฎีผู้สูงอายุ
ทางชีวภาพ
(Biological theories)
ความหมาย
อธิบายเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่เกิดขึ้นในร่างกาย
ประกอบด้วย
ทฤษฎีอนุมูลอิสระ
(Free radical theory)
ความสูงอายุเกิดจาก
อนุมูลอิสระ
ได้จาก
การเผาผลาญCHO,PRO,FAT
ได้รับการกระตุ้นจากความร้อน แสง รังสี
ก่อให้เกิด
การทำลายโปรตีน เอ็นไซม์และDNA
ส่งผลให้อวัยวะเสื่อมลง
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
แนะนำให้หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่หรือการอยู่ใกล้คนที่สูบบุหรี่
ป้องกันร่างกายจากแสงแดด กางร่ม สวมเสื้อแขนยาว
รับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ
เช่น
อาหารที่มีวิตามินA,C,E
ทฤษฎีจำกัดพลังงาน
(Metabolic theory)
เชื่อว่า
การจำกัดพลังงานในอาหารจะช่วยชะลอ
การเผาผลาญในร่างกายโดยเฉพาะไขมัน
ทฤษฎีสะสม
(Accumulation theory)
เกิดจาก
Lipofuscin
คือ
สารสีเหลือง ได้จากการ
เผาผลาญไขมันอิ่มตัว
ประกอบด้วย
ไขมัน
โปรตีน
พบใน
กล้ามเนื้อหัวใจ
ตับ
เส้นประสาท
ผลเสีย
มีผลต่อการกระจายและขนส่งสาร
ที่จำเป็นในร่างกาย
ทฤษฎีการเชื่อมตามขวาง
(Cross-link theory) หรือ
ทฤษฎีคอลลาเจน
(Collagen theory)
เชื่อว่า
โปรตีนบางตัวจะเปลี่ยนแปลงลักษณะไขว้ขวางกัน
และอาจขัดขวางการเผาผลาญ
สารไขว้ขวาง
เช่น
คอลลาเจน
มีลักษณะแข็ง เนื้อเยื่อสูญเสียความยืดหยุ่น เกิดความเสื่อมของอวัยวะ
อิลาสติน
สารที่อยู่ภายในเซลล์
สารที่อยู่ภายนอกเซลล์
กลุ่มของสารใยโปรตีนที่ประกอบเป็นโครงร่าง
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
กระตุ้นให้ออกกำลังกายแบบยืดเหยียด ป้องกันการยึดติดแข็งของกล้ามเนื้อ เอ็นและข้อ
ทฤษฎีความเสื่อมโทรม
(Wear and tear theory)
เชื่อว่า
คนคล้ายเครื่องจักร
ใช้งานอวัยวะเป็นเวลานาน เมื่ออายุมากขึ้นจึงเกิดการตายของเซลล์
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
ควบคุมน้ำหนักตัว
ออกกำลังกายบริหารข้อเข่า
ทฤษฎีพันธุกรรม
(Genetic theory)
เชื่อว่า
ความสูงอายุถูกควบคุมโดยพันธุกรรม
ครอบครัวใดอายุยืนยาว ลูกย่อมอายุยืนยาวด้วย
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
กำจัดปัจจัยเสี่ยง
เช่น
การดื่มแอลกอฮอล์
การสูบบุหรี่
การใช้สารเสพติด
ทฤษฎีระบบประสาท/ต่อมไร้ท่อและภูมิคุ้มกัน
(Neuroandocrine-Immunologic theory)
เชื่อว่า
ความสูงอายุเป็นผลร่วมกันของการเปลี่ยนแปลง
ระบบประสาท/ต่อมไร้ท่อและภูมิคุ้มกันที่ทำหน้าที่ลดลง
อายุมากขึ้น โอกาสติดเชื้อง่าย
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
กระตุ้นการสร้างเสริมสุขภาพด้วยการรักษา
สุขอนามัย ฉีดวัคซีนป้องกันโรคต่างๆ
หลีกเลี่ยงสารก่อมะเร็ง
เช่น
อาหารปิ้งย่างไหม้เกรียม
ควันบุหรี่
ตรวจหามะเร็งเป็นประจำ
เชิงจิตสังคม
(Phychosocial theory)
ประกอบด้วย
ทฤษฎีการถดถอย
(Disengagement theory)
ยอมรับในบทบาทและหน้าที่ของตนเอง
ลดลง
ทำให้แยกตัวจากสังคมทีละน้อย
เปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่เข้ามาแทนที่
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
จัดสัมมนาให้ความรู้เกี่ยวกับการเตรียมตัวก่อนเกษียณอายุการทำงาน
ทฤษฎีการมีกิจกรรม
(Activity theory)
ส่งเสริมการทำกิจกรรม
ต่อไป เมื่อสูญเสียบทบาทที่เคยทำ บทบาทใหม่หรือความสนใจใหม่ๆควรเข้ามาแทนที่
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
สนับสนุนให้ปฏิบัติกิจกรรมประจำวันด้วยตนเองให้นานที่สุด
กระตุ้นให้ทำกิจกรรม โดยเลือกให้เหมาะสมกับข้อจำกัดของร่างกาย
ทฤษฎีความต่อเนื่อง
(Continuity theory)
ผู้สูงอายุจะมีความสุขในการทำกิจกรม ขึ้นอยู่กับแบบแผน
ที่มีมาในอดีต
ที่แต่ละคนเคยปฏิบัติ
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
กระตุ้นให้ผู้สูงอายุที่มีนิสัยรักสนุก มีความกระตือรือร้นในสังคมเข้าร่วมกิจกรรมในสังคม
ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุที่มีนิสัยแยกตัวได้ทำกิจกรรมตามลำพัง
แนวคิดพัฒนกิจชีวิตของอิริคสัน
(Erikson's deelopmental tasks)
พัฒนกิจที่สำคัญในวัยสูงอายุ
ได้แก่
การปรับตัวต่อความเจ็บป่วย
การสูญเสียและการเปลี่ยนแปลง
การชื่นชมกับชีวิตในอดีต
การเตรียมตัวเองเข้าสู่วาระสุดท้ายของชีวิต
แนวคิดที่สำคัญ
ผู้สูงอายุจะมีสุขภาพจิตดี อยู่บนพื้นฐานของการประสบความสำเร็จในพันธะกิจแต่ละขั้นของชีวิต
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
พยาบาลทำความเข้าใจกับปัญหาที่ผู้สูงอายุเผชิญในแต่ละขั้นตอนเพื่อให้การดูแลแบบองค์รวมสมบูรณ์มากขึ้น
ทฤษฎีของเพค
(Peck'concept)
ผู้สูงอายุควรสร้างความรู้สึกพึงพอใจในตนเองในฐานะเป็นคนคนหนึ่งและควรหาความสุขทางใจมากกว่าหมกมุ่น
กับความจำกัดของร่างกาย
การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล
ชี้แนะให้ผู้สูงอายุมองอดีตของตนเองอย่างชื่นชม
นางสาวศุภิสรา หงษ์ทอง เลขที่ 84 รุ่น37 (62111301087)