การดูแลเกี่ยวกับการขับถ่ายอุจจาระ
การตรวจอจุจาระ (Routine Stool Examination)
วัตถปุระสงค์
เพื่อตรวจหาความผิดปกติในระบบทางเดินอาหาร
เพื่อช่วยในการวินิจฉัยโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร
วิธีการตรวจอุจจาระ
ตรวจด้วยตาเปล่า (Macroscopicexamination)
ตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์
(Microscopic examination)
ตรวจโดยอาศัยขบวนการเคมี
วิธีการเก็บอุจจาระส่งตรวจ
ชนิดของการตรวจ
Stool culture : การเก็บอุจจาระเพาะเชื้อ(culture) ภาชนะที่ใช้เก็บตัวอย่างอุจจาระต้องปลอดเชื้อ
Stool for parasite : ห้ามสวนด้วยน้ายา (Enema) / ยาถ่าย ที่มีสารประกอบของน้ำมัน
Stool for occult blood : ตรวจเลือดแฝง ในอจุจาระ
งดอาหารเนื้อสตัวเ์ป็นเวลา3 วันป้องกันผลคลาดเคลื่อน
1.อธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจวัตถุประสงค์ในการเก็บอุจจาระส่งตรวจ เก็บตัวอย่างที่ปลอดการปนเปื้อนปัสสาวะ น้ำและสิ่งปนเปื้อนอื่นๆ
2.ให้ถ่ายอุจจาระลงในหม้อนอนที่สะอาดแห้ง
3.การเก็บอุจจาระเพื่อเพาะเชื้อ(culture)
ภาชนะที่ใช้เก็บตัวอย่างต้องปลอดเชื้อ
4.เก็บชิ้นส่วนของอุจจาระที่คาดว่าผิดปกติจำนวนเล็กน้อย
หากอุจจาระเป็นน้ำใช้สำลีพันปลายไม้ (play air)แทน
- ส่งห้องปฏิบัติการทันทีพร้อมใบส่งตรวจ
ชนิดของการสวนอุจจาระ (Types of Enema)
การสวนล้าง (Cleansing enema or enema to be expelled)
สวนน้ำหรือ น้ำยาเข้าไปในลำไส้ใหญ่เพื่อกระตุ้นให้ลำไส้มีการ เคลื่อนไหวโดยทำให้เกิดการระคายเคืองของcolon หรือrectum รวมทั้งลำไส้โป่งตึง ด้วยน้ำ/ น้ำยาและขับเอาอุจจาระออกมา
จุดประสงค์การสวนล้าง
- บรรเทาอาการท้องผูกอุจจาระอัดแน่น
- ล้างลำไส้ใหญ่ให้สะอาด ใช้เตรียมตรวจผ่าตัด, X-ray
3.ช่วยให้การขับถ่ายเป็นปกติช่วงเข้าโปรแกรมฝึกขับถ่าย
ประเภทของการสวนล้าง
Hypertonic solution: สารละลายที่มีความเข้ม
ข้นมากกว่า ความเข้มข้นของเลือดในร่างกาย
Hypotonic solution: ความเข้มข้น < เลือดในร่างกาย
Isotonic solution: เข้มข้นเท่ากับความเข้มข้นของเลือด ในร่างกาย
เครื่องใช้ในการสวนล้าง (Equipments)
1.หัวสวน(Enema tip)
2.น้ำยาชนิดของน้ำยาให้พิจารณาตามแผนการรักษา
- หม้อสวน (Enema can)
4.เหยือก(Jug) ใส่น้ายาที่ใช้สวน
5.เสาแขวนหม้อสวน (Stand)
6.วาสลิน (Vaseline)
7ถุงมือชนิดใช้ครั้งเดียว
8.ผ้ายางรองกันเปื้อน
9.หม้อนอนและชุดชำระอวัยวะะสืบพันธุ์ภายนอก
10.ชามรปูไตหรือภาชนะใส่ของใช้แล้ว
11.กระดาษชำระ
การสวนเก็บ(Retention enema or enema to be retained)
การสวนน้ำยาเข้าไปเก็บไว้ในลำไส้ใหญ่ จำนวนน้ายาที่ใช้ผู้ใหญ่ ไม่เกิน 200 มิลลิลิตร
จุดประสงค์ในการสวนเก็บขึ้นอยู่ชนิดของน้ำยาที่ใช้สวน
Oil – retention enema: การสวนเก็บด้วยน้ำมันเพื่อให้ อุจจาระอ่อนตัวกระตุ้นให้ล้าไส้มีการบีบตัวได้ดีขึ้น
Medicated enema: การสวนเก็บด้วยยา เพื่อให้ยาดูดซึม
เข้าไปในร่างกายทางทวารหนัก
2