Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Tổ chức xã hội của người Chăm - Coggle Diagram
Tổ chức xã hội của người Chăm
Theo chế độ mẫu hệ
Con theo họ mẹ, họ mẹ là họ nội, họ bố là họ ngoại
Phụ nữ chủ động tìm chồng, gia đình nhà gái chủ động việc hôn nhân, tổ chức cưới xin
Cư trú sau hôn nhân ở bên nhà vợ
Phụ nữ làm chủ gia đình
Con gái được quý trọng, là đại diện chính thức cho quyền thừa kế
Ai không có con gái thì bị coi là tuyệt tự
Người đàn ông là trụ cột gia đình, song lại không có hoặc có rất ít quyền hạn
Mỗi dòng họ thường cư trú trong một khu vực riêng, do một phụ nữ đứng đầu
Các cuộc tế lễ gia đinh do nam giới thực hiện thông qua sự tổ chức của mẹ hoặc vợ
Đẳng cấp trong xã hội
Có 4 đẳng cấp
Tăng lữ (Braman)
Quý tộc (Ksatrya)
Bình dân (Vaixia)
Người cùng khốn, nô lệ (Kuđra)
Đơn vị cư trú
Cũng là đơn vị xã hội cơ sở của người Chăm - Palay, giống như làng của người Việt
Dựng làng trên các khu đất cao, gò đồi, bên dưới là đồng ruộng
Cấu trúc làng theo hình tròn
Mỗi làng có từ 50 - 70 gia đình, chia thành các nhóm huyết thống, ngăn cách bằng các rào tre
Giữa các gia đình có hàng rào nhỏ thông ra lối đi chung
Thiết chế tự quản
Mỗi làng là một thiết chế tự quản trên tất cả các mặt
Có ban quản lí đập, bảo vệ đập và nguồn nước, phân phối nước theo quy định làng
Các ông cai cùng thầy cúng thực hiện các nghi lễ cầu cúng ở khu vực đập và đầu nguồn nước
Các nghi lễ cộng đồng làng do thầy vỗ và ông bóng chủ trì
Mỗi làng có hội đồng phong tục, gồm các chức sắc, các trí thức và người cao tuổi có uy tín
Hội đồng tổ chức thực hiện các phong tục, giải quyết mâu thuẫn cộng đồng, các vụ vi phạm luật tục
Mỗi làng có ban lãnh đạo thánh đường
Hội đồng tôn giáo chung, 3 năm họp một lần tại thánh đường Bà Ni thống nhất lịch pháp chung, quy định cúng lễ, kiêng cữ và việc xử phạt người vi phạm các quy ước chung
Trong làng, ở các nhóm theo tôn giáo khác nhau, tần lớp tu sĩ có vai trò quan trọng, nhất là thầy cả
Các cuộc tranh chấp, kiện cáo thường nhờ các thầy cả đứng ra giải quyết