Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การดูแลทารกแรกเกิด - Coggle Diagram
การดูแลทารกแรกเกิด
1. ระบบไหลเวียนโลหิต
Foramen ovale
รูทะลุระหว่างหัวใจห้องบนขวาและบนซ้าย เลือดในหัวใจห้องล่างขวาไหลเข้าสู่ปอดทาง pulmonary artery เข้าสู่หัวใจห้องบนซ้ายทาง pulmonary vein ทำให้ความดันในหัวใจห้องบนซ้ายเพิ่มขึ้นมีผลทำให้ foramen ovale ปิด ปิดสนิทเมื่อทารกอายุ 4 เดือน บางรายที่ไม่ปิดจะเกิด congestive heart disease ชื่อว่า Atrial septal defect
Ductus arteriosus
จะปิดและเปลี่ยนเป็น fibrous ligament ภาายใน 2 - 3 เดือนหลังคลอด บางรายที่ไม่ปิดจะทำให้เกิดโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด เรียกว่า Patent ductus arteriosus
Umbilical vein
เคยนำเลือดแดงจากรกผ่านตับไปสู่ inferior vena cava เมื่อสายสะดือถูกตัด umbilical vein จะมี thrombosis และกลายเป็น fibrous cord เรียกว่า ligamentum teres
โลหิต
เนื่องจากตับยังทำหน้าที่ในการสร้างยังไม่ดี จึงทำให้มีจำนวนของ bilirubin คั่งอยู่ในกระแสเลือดทำให้เด็กวันที่ 2 - 3 หลังคลอดมีอาการเหลือง (physiological jaundice) เกิดขึ้นได้ประมาณ 55 - 70% และจะหายไปใน 7 วัน หลังเกิดค่า bilirubin ไม่ควรเกิน 12 mg%
IgM ไม่สามารถผ่านรกได้ ในเด็กแรกเกิดจึงต่ำ ถ้าสูงแสดงว่ามีการติดเชื้อในโพรงมดลูก
IgG สามารถผ่านรกได้ ทำให้เด็กมีภูมิคุ้มกันบางโรคจากแม่ เช่น คอตีบ โปลิโอ อยู่นาน 6 เดือน
น้ำตาลในเลือด ปกติเกินกว่า 30 mg% ถ้าต่ำกว่า 30 mg% แสดงว่า hypoglycemia
ซีรั่มแคลเซียม มี 8 mg% ถ้า <7 mg% เด็กจะชักกระตุก
2. ระบบทางเดินหายใจ
-
การเปลี่ยนแปลงทางเคมีที่เกิดขึ้นในเลือด ระดับ O2 ต่ำ CO2 เพิ่มขึ้น จะไปกระตุ้น chemoreceptor ทำให้เกิดการหายใจ
-
การเคลื่อนไหวของทรวงอก กล้ามเนื้อระหว่างซี่โครงและกล้ามเนื้อกะบังลมหดตัว ทำให้ทรวงอกขยายมากขึ้นความดันต่ำลง อากาศภายนอกผ่านเข้าไปได้ ทำให้เกิดการหายใจ
-
-
Periodic breathing : หายใจเร็วสลับกับหยุดหายใจเป็นพักๆ โดยหายใจเร็ว 10 - 20 วินาที หยุดหายใจ 5 -10 วินาที ไม่เป็นอันตรายต่อเด็ก
3. ระบบทางเดินอาหาร
-
-
เด็กที่กินนมแม่จะถ่ายอุจจาระเป็นสีเหลืองเข้ม เป็นกรดสูงกว่านมผสม
เด็กที่กินนมผสม อุจจาระจะซีดขาว อาจมี curd นมเป็นเม็ดๆ
เด็กที่ได้นมไม่เพียงพอ (Hunger stool) จะถ่ายอุจจาระเป็นสีน้ำตาล ถ่ายครั้งน้อยแต่บ่อย อาจคิดว่าเด็กท้องเดิน
4. ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
ทารกแรกเกิดจะถ่ายปัสสาวะทันทีหลังคลอดแต่ไม่เกิน 24 hr. ทารกจะถ่ายปัสสาวะประมาณวันละ 20 - 60 cc. ใน 2วันแรก แล้วเพิ่มเป็น 200 - 225 cc. ในปลายสัปดาห์แรก ถ่ายวันละ 2 - 6 ครั้งหรืออาจบ่อยถึง 10 - 20 ครั้งต่อวัน
-
6. ระบบประสาท
เด็กแรกเกิดจะมีเซลล์ประสาทครบ
การได้ยินเสียงเจริญดีตั้งแต่แรกเกิด
การรับรส จะแยกรสหวานกับเปรี้ยวได้เมื่ออายุ 72 hr.
การรับกลิ่น แยกกลิ่นนมแม่ตัวเองและนมแม่คนอื่นได้
การสัมผัส ไวต่อความเจ็บปวด
การมองเห็น จ้องระยะใกล้ 10 -12 นิ้วและมองตามวัตถุในแนวกลางหรือออกห่างไป
-
8. การใช้พลังงาน
-
วันแรกต้องการพลังงาน 40 - 50 แคลอรี่/กก./วัน แล้วค่อยๆเพิ่มเป็น 100 - 120 แคลอรี่/กก./วัน ภายหลัง 7 วัน
-
-
-
-
ประเมิน Apgar score
สีผิว (appearance)
ซีดเขียวทั้งตัว = 0
ตัวชมพู แขนขาเขียว = 1
สีชมพูทั้งตัว = 2
อัตราการเต้นของหัวใจ(Pulse rate)
ไม่มี = 0<100 = 1
มากกว่า100 = 2
การตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น (Grimace)
ไม่ตอบสนอง = 0
มีการเปลี่ยนแปลงทางสีหน้า = 1
ไอ จาม = 2
ความตึงตัวของกล้ามเนื้อ (Activity)
อ่อนปวกเปียก = 0
แขน ขา งอได้เล็กน้อย = 1
เคลื่อนไหวได้ดี = 2
การหายใจ (Respiration)
ไม่มี = 0
ช้า ไม่สม่ำเสมอ = 1
ร้องเสียงดัง = 2
คะแนน 8 - 10 ทารกปกติ
คะแนน 5 - 7 ขาด O2 ให้ O2 mask 4 LPM
คะแนน 3 - 4 ขาดO2 ให้ O2 mask 4 LPM +รายงานแพทย์ช่วยฟื้นคืนชีพ
คะแนน 0 - 2 ขาดO2 อย่างมาก มีความเป็นกรดสูง ช่วยฟื้นคืนชีพด่วน
-
การดูแลทารกแรกเกิด
การอาบน้ำ เริ่มจากบริเวณที่สะอาดที่สุดไปสกปรก
เช็ดหน้า ตา จมูก ปาก สระผม ซอกคอ แขน ลำตัว ขา ก้น และอวัยวะเพศ
สะดือ จะแห้งหลุดเองใน 7 - 10 วัน ไม่ควรใช่แป้งฝุ่นโรยหรือห่อสะดือด้วยผ้า ควรเช็ดด้วย 70%alcohol เช้า - เย็น
-
-