Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ELEMENTUAK ETA KONPOSATUAK, descarga (1), Taula Periodikoa. Azalpenaren…

- - - - Zilarra
  - - - Zilar oxidoa
  - - - Metalak
        
        beroaren eta elektrizitatearen eroale onak - fusio eta irekite tenperatura desberdinak dituzte, baina altuak - giro-tenperaturan, solidoak, harikorrak eta gogorrak dira (Adibideak: aluminioa, beruna eztainua, zinka)
      - Ez metalak
        
        Ez dira beroa eta elektrizitatearen eroale onak, Fusio eta irekite tenperatura baxua, Giro-tenperaturan gasak likidoak edo solido bigunak dira (Adibideak: iodo, azufrea, fosforo eta bromoa)
    - - Sistema periodikoan
        
        Atomo-zenbakiaren araberako goranzko ordenan kokatuta daude. Elementu kimikoen taulak 18 zutabe bertikal ditu (talde edo familia) eta 7 errenkada horizontal (periodo)
        
        Metalak elementu ugarienak dira (lehenengo 12 multzoak)
        
        Ez-metalak taularen goiko aldean daude, eskuman
        
        Halogenoak elementu ez-metalikoak dira, oso erreaktiboak
        
        Elementu alkalinoak metalikoak dira, oso erreaktiboak, bigunak eta dentsitate txikikoak
        
        Gas nobleak elementu egonkorrak dira. Ez dira konbinatzen ez elkarren artean ez beste elementu batzuekin.
- - - - modu isolatuan agertzen dira
      - bere formularen bidez adierazten dira
    - - horretarako beste atomo batzuekin lotzen dira eta MULTZOKATZE EGONKORRAK eratu
        
        Molekulak
        
        Atomo kopuru finko baten multzokatze egonkorrak dira. Berdinak badira atomoak, substantzia sinpleak eratu eta desberdinak badira, konposatuak
        
        Atomo bardinez osatutako molekulak
        
        Adierazten dira:
        
        elementuaren ikurraz, azpiindize batez, molekula osatzen duten atomoen kopurua zehazten du
        
        Atomo desberdinez osatutako molekulak
        
        Adierazten dira:
        
        elementuen ikurrez, azpiindize batez, mota bakoitzeko atomoen kopurua adierazten du
        
        Molekulaz osatutako substantziei
        
        SUBSTANTZIA MOLEKULAR deitzen zaio
        
        Ez dira elektrizitate eta beroaren eroale onak, Horien atomoek ez dute elektroi askerik azken geruzan, batzuk beste batzuekin lotzen dituzten indarren intentitate txikikoak,
        
        Kristalak
        
        Espazioan erabat ordenatuta dauden kopuru handi eta aldakorren multzokatze egonkorrak dira
        
        3 egitura kristalino mota egin daitezke
        
        kristal ionikoa
        
        katio metaliko eta anioi ez metalikoz osatuta
        
        lotura hauek erakarpen elektrikoak
        
        Propietate orokorrak
        
        4 more items...
        
        kristal kobalentea
        
        atomo ez-metalikoz eratutakoak
        
        3 dimentsioko sareak osatu
        
        atomoek hurbileko atomoekin elektroiak partekatu (lotura kobalentea)
        
        Propietate orokorrak
        
        4 more items...
        
        kristal metalikoa
        
        atomo metaliko ordenatuz eratutako egiturak
        
        atomoek elektroiak askatzen dituzte sarera
        
        1 more item...
        
        ioi metaliko positibo eta elektro-hoidei arteko erakarpen elektrikoaren eraginez (lotura metalikoa)
        
        Propietate orokorrak
        
        3 more items...
- - - - Formulazio kimikoan OXIDAZIO ZENBAKIA erabiltzen da
        
        zenbaki oso bat da, atomo konposatu bat eratzean hartu, galdu edo partekatu lukeen elektroi-kopurua adierazten du
        
        Metalen oxidazio-zenbakiak positiboak
        
        Ez-metalen oxidazio zenbakian negatiboak metal batekin edo hidrogenogaz konbinatzen direnean eta oxigenoaz konbinatzen direnean, oxidazio-zenbaki positiboa
  - - - molekuletan atomo-kopurua adierazten dute
      - kristaletan ioi edo atomo proportzioa
  - - - oxigeno eta halogeno bat ez den beste elementu baten konbinazio bitarra da, Beste hori nolakoa den oxidoak 2 motatakoan izan daitezke: METALIKO ETA EZ METALIKO
    - - oxigeno eta halogenoen taldeko elementu baten konbinazioa da eta ez da oxidoa
  - - - hidruroak
        
        Metalikoetan, hidrogenoak -1 oxidazio zenbakia / Ez-metalikoetan +1 zenbakia du
      - haluroak
        
        hidrogenoaren eta 16 edo 17 taldeko ez-metal baten konbinazioak dira. Ez dira hidruroak
  - - - Gatz bitarrak metal baten eta ez-metal baten konbinazioak
- - - - Elektroiak galdu eta karga positiboko ioi bihurtu diren atomoak dira
    - - Elektroiak hartu eta karga negatiboko ioi bihurtu diren atomoak dira
  - - - (https://youtu.be/qobfJgWUDp0)
      - Zer da?
        
        Honen bidez jakin daiteke zer taldekoa den elementu baten konfigurazio elektronikoa eta baita zer portaera kimiko duen
      - Zelan egin?
- - - - zenbat aldiz duen atomo baten masak masa atomikoaren unitatea
    - - zenbat aldiz duen molekula baten masak masa atomikoaren unitatea
- - - - eskala atomikoa eta makroskopikoa edo laborategikoa lotzen ditu
      - Kantitate konstante horreri Avogadroren konstantea edo zenbakia deitzen zaio.
      - Edozein substantziaren mol batek osatzen duen oinarrizko entitateen Avogradoren zenbakiari dagokion kantitatea du:
        
        1 mol = 6,02 . 10 (23) partikula
      - Masa Molarra
        
        M substantzia baten mol bat entitateren masa da eta gramotan adierazten da. Masa molarraren kopurua eta masa molekularraren kopurua berdinak dira baina unitate desberdinetan adierazten dira
        
        MASA MOLARRA ARIKETA (https://youtu.be/-QgGG9c1e0c)