Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ - Coggle Diagram
พัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์
กลไกปกติของการตกไข่
Hypothalamic-pituitary-ovariun (HPO) axis
Hypothalamas
GnRH hormone
Gonadotropins : LH & FSH
กระตุ้นรังไข่ ได้ Follicle และจะถูกกระตุ้นจาก FSH เจริญต่อและสร้าง FSH receptor มากขึ้นและเติบโตรวดเร็วเป็น Dominant follicle ถ้าไม่ถูกเลือกจะเป็นประจำเดือนต่อไป
LH ที่สูงพอ คือ LH surge 34-36 hr mature oocyte ถูกปล่อย เรียกว่า การตกไข่ ไข่ที่ตกมีชีวิต 24 hr และเคลื่อนเข้า fallopian tube เพื่อเตรียมปฎิสนธิ ซึ่งมีการสร้าง progesterone hormone เปลี่ยนเยื่อบุโพรงมดลูกเป็น secretory phase รองรับการปฎิสนธิ
การปฎิสนธิ
กระบวนการที่อสุจิ(sperm) ผสมไข่(ovum) เกิดการรวมตัวเป็น ไซโกต (zygote) จะมีการแบ่งตัวทวีคูณ 1เป็น2 ,2เป็น4 ,4 เป็น8 ไปเรื่อยๆ เคลื่อนจากท่อนำไข่ไปโพรงมดลูก
-จำนวนโครโมโซม 46โครโมโซม คือ diploid cell
Sperm เข้าไปในช่องคลอด ปล่อยเอนไซม์ acrosome ย่อยผนังเซลล์ไข่ให้บาลง อสุจิ1ตัวเท่านั้นมาพบไข่ที่ท่อนำไข่ และปฎิสนธิที่ท่อปีกมดลูก(ampulla)
อสุจิเข้า cytoplasmของไข่ เยื่อหุ้มรอบไข่เหนียวเป็น fertilization membrane ป้องกันอสุจิเข้าไข่ได้อีก ส่วนหัวจะใหญ่ขึ้น ,ส่วนนิวเคลียสผสมนิวเคลียสไข่เป็น zygote แบ่งเซลล์พัฒนาต่อไป ,ส่วนหางถูก cytoplasmของไข่ดูดซึมและสลาย
การฝังตัว
Zygoteเข้าโพรงมดลูก แบ่งหลายเซลล์ เรียก blastomere , blastomere 16 cell เรียกว่า Molula 3วันหลังปฎิสนธิ
Blastocyte
วันที่ 6ถึง7 เป็น embryo ฝังตัวที่ผนังมดลูก
วันที่8 outer cell mass,inner cell mass
Villous trophoblast
Extravillous trophoblast
Placenta
กระบวนการเกิดและพัฒนาของรก
เยื่อหุ้มรก สายสะดือ และน้ำคร่ำ
ระยะพัฒนาการของรก
Pre-villous stage
Trophoblast เป็น villi วันที่6 หลังปฎิสนธิ
Syncytiotrophoblast
แทรกเข้าโพรงมดลูก มีช่องว่าง lacunar และมีการย่อยทำลายหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดง เริ่มการไหลเวียนระหว่างแม่และลูก utreo-placenta circulation
Villous stage
เริ่มตั้งแต่วันที่13หลังปฎิสนธิถึงครบกำหนด จะเปลี่ยนเป็น viliเป็นรก และเสื่อมเป็น fibrinoid หรือ calcification เกิดช่องว่าง trophoblastic lacunae ติดต่อ intervillous Spac เกิด utreoplancental circulation เมื่อทารกครบกำหนดน้ำหนัก1ใน6ของแรกเกิด
การไหลเวียนเลือดในทารก
ฝ่ายทารก
เลือดใช้แล้วออกซิเจนต่ำจะกลับสู่รกทางเส้นเลือดแดง umbillicle aterier หลังแลกเปลี่ยนเลือดออกซิเจนสูงจะสู่เส้นเลือดดำ umbillicle vein
ฝ่ายมารดา
Intervillious space มีการแลกเปลี่ยนนออกซิเจน คาร์บอน สารอาหารกับทารก และกลับเข้าสู่มารดา spinal vein
การแลกเปลี่ยนสารอาหารระหว่างมารดาและทารก
ผ่าน placental barier มีความอิสระไม่ไหลเวียนผสมกัน
ลักษณะของรก
กลมแบน กว้าง 15-20Cm หนา 2-3Cm น้ำหนักโดยประมาณ 1/5-1/6 ของน้ำหนักตัวทารก
รกด้านมารดา
รกด้านทารก
หน้าที่ของรก
แลกเปลี่ยนออกซิเจน สารอาหารจากแม่สู่ลูก
หายใจแลกเปลี่ยนออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์
ขับถ่าย ของเสียและเผาผลาญ
สร้างฮอร์โมน
พัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์
ระยะก่อนเป็นตัวอ่อน zygote
สัปดาห์ที่1 เกิดการปฎิสนธิได้ zygoteและแบ่งเซลล์ทวีคูณเป็นblastocyte
สัปดาห์ที่2 มีช่องว่าง2ช่องระหว่างช่องว่างมีกลุ่มเซลล์ bilayerd embryonic disc
ระยะตัวอ่อน embryonic period
พบการตั้งครรภ์ยืนยัน HCGเป็นบวก
ตัวอ่อนเริ่มสร้างอวัยวะเร็ว พัฒนาเป็น primary germ layer
Endoderm
Mesoderm
Ectoderm
ระยะทารก
9-12 wks ใบหน้าชัด ฟังเสียงหัวใจจากเครื่องพิเศษ 120-160ครั้ง/นาที 13-16 wks มีการดูดกลืนน้ำคร่ำและสร้างขี้เทา แยกเพศได้เมื่อ 14 wks 25-28 wks สมองพัฒนา ระบบประสาทสมบูรณ์ ปอดยังแลกเปลี่ยนไม่ได้
29-32 wks ควบคมอุณหภูมิร่างกายและการหายใจ
33-36 wks อ้วน มีขน ปอดเจริญเต็มที่
37-40 wks น้ำหนัก 3000-3600 อวัยวะทุกอย่างสมบูรณ์
สรีรวิทยาของทารกในครรภ์
ระบบการไหลเวียนเลือด
เริ่มปลายสัปดาห์ที่3 เลือดจาก inferior vena cava เข้าforamen ovale เข้าหัวใจซีกซ้ายไปaortaเลี้ยงส่วนต่างๆ
เลือดที่มีออกซิเจนต่ำ จาก superior vena cavaเข้าหัวใจบนขวาไปล่างขวา ผ่าน pulmonal artery ไปปอด
ระบบโลหิตวิทยา
สร้างเม็ดเลือดแดง ปริมาณเลือดเฉลี่ย 78มล/กก หลังคลอด 120 มล/กก
ความเข้มข้น hemoglobin 18 g/dl
hematocrit60% ลดลงหลังคลอด2-3 wks
ระบบทางเดินปัสสาวะ
สัปดาห์ที่8 ไตทำงานได้ดี ไตไม่สามารถทำหน้าที่กรองของเสียออกจากร่างกายเนื่องจากรกทำหน้าที่แทน
ระบบทงเดินหายใจ
เตรียมความพร้อมสร้างสารลดแรงตึงผิวปอด ไม่สามารถแลกเปลี่ยนออกซิเจนได้
ระบบทางเดินอาหาร
กลืน เคลื่อนไหวลำไส้เล็ก ดูดซึมกลูโคสใน สัปดาห์ที่10-12 มีsuking reflex ในสัปดาห์ที่30 ตับสร้าง liver enzyme และบิลลิรูบิน ตับอ่อนสร้างinsulin
ระบบต่อมไร้ท่อ
สร้างฮอร์โมน ACTH ,Growth Hormone,Prolactin TSH LH FSH ต่อมธัยรอย
ระบบประสาท
สร้างปลอกไมอิลิน ระบบประสาทsympathetic มีการประสานทำงานระบบประสาทและกล้ามเนื้อในไตรมาส3
ระบบภูมิคุ้มกัน
ทำงานในอายุ13สัปดาห์ igG เป็นภูมิจากมารด่ส่งผ่นรกเริ่มสัปดาห์ที่16 Igm พบในกรณีติดเชื้อ
ระบบสืบพันธุ์
ต่อมเพศ
จำแนกเพศขึ้นจากgeneบนโครโมโซมบิดามารดา อวัยวะเศเริ่มจากgene y เรียกว่า testis determining gene
การส่งเสริมพัฒนาการทารกในครรภ์
สารอาหารส่งเสริมการเจริญเติบโตขอสมอง
กรดโฟลิก
ธาตุเหล็ก
ไอโอดีน
กรดไขมัน
การออกกำลังงกาย
การจัดสิ่งแวดล้อม
ด้านการมองเห็น
การเคลื่อนที่ของไฟฉาย
ด้านการได้ยิน
เสียงมารดาและเสียงดนตรีกระตุ้น
ด้านการรับความรู้สึก
การลูบสัมผัส สัมผัสเป็นจังหวะ สัมผัน้ำอุ่น ตบหน้าท้องเบาๆ ฉีดน้ำที่หน้าท้อง
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตขอทารก
ด้านพันธุกรรม
ด้านสิ่งแวดล้อม
ภาวะสุขภาพของหญิงตั้งครรภ์
