Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

image - Coggle Diagram

- - - - Pełni funkcję enzymatyczną , odpowiada za trawienie białek.
      - Znajduje zastosowanie w leczeniu nieżytu żołądka, niedokwaśności, braku łaknienia.
      - Pepsyna jest składnikiem soku żołądkowego. Występuje w soku żołądkowym człowieka i wielu gatunków zwierząt.
  - - - Kolagen to białko fibrylarne stanowiące główny składnik substancji międzykomórkowe organizmów zwierzęcych, nadające tkankom odporność na rozciąganie . Występuje praktycznie we wszystkich tkankach zwierząt , pełniąc rolę głównego białka strukturalnego.
      - Kolagen jest najbardziej rozpowszechnionym białkiem zwierzęcym. W organizmach kręgowców stanowi ok. 1/3 wszystkich białek. Jest głównym białkiem w skórze, ścięgnach i kościach . Występuje w mezoglei i tkankach parzydełkowców oraz u szkarłupni, stawonogów czy ramienionogów i innych bezkręgowców.
      - Kolagen wykorzystywany jest w przemyśle skórzanym, spożywczym, kosmetycznym, biotechnologicznym i farmaceutycznym. Ze względu na swoje specyficzne właściwości, nietoksyczność i biozgodność kolagen jest stosowany w medycynie i kosmetyce. Kolagen wykorzystuje się w medycynie estetycznej jako wypełniacz w celu wyrównania powierzchni skóry w miejscu zmarszczek czy zanikowych blizn oraz modelowania owalu twarzy i ust.
  - - - Występują w formie miękkiej lub twardej. W komórkach nabłonkowych człowieka zidentyfikowano dwadzieścia izoform , natomiast w komórkach innych ssaków wykazano około dziesięciu izoform tzw. keratyn twardych, obecnych w wytworach skóry: piórach, wełnie, rogach, paznokciach i innych. Z keratyny zbudowany jest zrogowaciały naskórek ssaków.
      - Pełni funkcję strukturalną , buduje włosy i paznokcie.
  - - - Główną funkcją mioglobiny jest magazynowanie tlenu w mięśniach czerwonych.
      - Jedna cząsteczka mioglobiny przenosi jedną cząsteczkę tlenu.
  - - - Pełnią funkcję strukturalną, tworzą podporę dla nawiniętej na nie nici DNA (występują w jądrze komórkowym)
      - Histony występują u wszystkich eukariontów. U bruzdnic są zastąpione przez inne białka, jednak one też mają geny umożliwiające wytwarzanie histonów.
  - - - Globuliny są odpowiedzialne za mechanizmy odpornościowe oraz wiążą tłuszcze i glukozę. Są białkami dobrze rozpuszczalnymi w rozcieńczonych roztworach soli, nie rozpuszczają się w czystej wodzie
        
        Pełnią funkcję odpornościową oraz transportową.
        
        Globuliny są rozpowszechnione w komórkach i tkankach wszystkich organizmów. U roślin znaczne ilości globulin nagromadzają się w nasionach, u zwierząt występują one szczególnie obficie w płynach ustrojowych, takich jak osocze krwi czy mleko, oraz tkance mięśniowej.
    - - Albuminy to białka występujące w płynach oraz w tkankach zwierzęcych i w nasionach roślin.
        
        Pełnią funkcję transportową (transportują hormony, leki, witaminy oraz jony różnych metali).
    - - Hemoglobina to czerwony barwnik krwi, białko zawarte w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest transportowanie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach.
        
        Pełni funkcję transportową .
    - - Pełni funkcję ochronną (chroni przed utratą krwi).
        
        Fibrynogen czyli białko osocza krwi wytwarzane w wątrobie, biorące udział w końcowej fazie procesu krzepnięcia.
- - - - U człowieka najwyższa aktywność laktazy występuje u noworodków i niemowląt w okresie karmienia piersią, później stopniowo zmniejsza się z wiekiem i u większości osób dorosłych osiąga zaledwie 10% aktywności pierwotnej. Najczęściej spotykanym schorzeniem jest pierwotny niedobór laktazy typu dorosłych, a także wtórny niedobór laktazy spowodowany działaniem czynników chorobotwórczych na błonę śluzową jelita cienkiego. Wyjątkowo rzadko zdarza się genetycznie uwarunkowany wrodzony niedobór laktazy.
        
        Laktoza jest mniej słodka niż glukoza i sacharoza.
        
        Jest składnikiem mleka ssaków.
        
        Laktozę otrzymuje się z serwatki podczas produkcji sera. Stosowana jest w przemyśle farmaceutycznym jako wypełniacz, w lecznictwie, przemyśle spożywczym i w pirotechnice. Jest najczęściej używaną substancją pomocniczą w recepturze aptecznej.
    - - Jest główną formą transportową cukrów u roślin.
        
        W temperaturze pokojowej sacharoza jest bezbarwnym, krystalicznym ciałem stałym. Jest nietoksyczna, ma słodki smak i bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.
        
        Sacharoza jest głównym składnikiem cukru spożywczego, zwykle trzcinowego lub buraczanego , stosowanego powszechnie jako środek słodzący.
    - - Jest produktem rozkładu skrobi zawartej np. w ziarnach zbóż.
        
        Jest wykorzystywana jako środek słodzący oraz jako składnik pożywek dla bakterii. Wykorzystuję się ją również do produkcji piwa.
  - - - Materiał zapasowy u zwierząt i grzybów , w organizmie człowieka gromadzony jest w komórkach wątroby i mięśni.
        
        Glikogen znajdujący się w mięśniach jest wykorzystywany np. podczas wysiłku fizycznego. W wątrobie synteza i rozkład glikogenu umożliwiają utrzymanie odpowiedniego poziomu glukozy we krwi.
    - - Najwięcej celulozy zawierają niektóre włókna, na przykład lnu lub juty, włoski okrywające nasiona bawełny. Sproszkowana celuloza ma zastosowanie w produkcji tabletek i kapsułek jako substancja wypełniająca ,wiążąca i rozsadzająca , a celuloza mikrokrystaliczna jako substancja pomocnicza w praktyce farmaceutycznej. Spełnia funkcję czynnika stabilizującego w zawiesinach . Jest surowcem w przemyśle włókienniczym , papierniczym, a także w produkcji materiałów wybuchowych , lakierów oraz tworzyw sztucznych.
        
        W czystej postaci celuloza jest białą, pozbawioną smaku i zapachu, nierozpuszczalną w wodzie substancją.
        
        Buduje ścianę komórkową roślin. Celuloza w organizmie człowieka nie jest trawiona, wpływa jednak korzystnie na działanie układu pokarmowego .
    - - Materiał zapasowy u roślin
        
        Rośliny magazynują skrobię w owocach, nasionach, korzeniach w formie ziaren w liściach, bulwach, rdzeniu łodygi i kłączach. Szczególnie bogate w skrobię są ziarna zbóż, bulwy ziemniaka i manioku, a także kolby kukurydzy.
        
        Skrobia i niektóre jej pochodne są przede wszystkim wykorzystywane na potrzeby przemysłu spożywczego, papierniczego oraz farmaceutycznego, co stanowi ok. 90% ich wykorzystania na terenie UE . W mniejszym stopniu skrobia i jej pochodne znajdują zastosowanie w innych gałęziach gospodarki m.in. w przemyśle włókienniczym, kosmetycznym, tekstylnym oraz do produkcji klejów.
    - - Chemicznie chityna ma podobną strukturę do celulozy. Wymiana części atomów tlenu na atomy azotu w strukturze chityny w stosunku do struktury celulozy powoduje, że w chitynie występują dużo silniejsze międzycząsteczkowe wiązania wodorowe, co skutkuje większą wytrzymałością mechaniczną chityny w stosunku do celulozy.
        
        Buduje ściany komórkowe grzybów oraz szkielet zewnętrzny stawonogów .
  - - - Jest składnikiem nukleozydów, nukleotydów i kwasów nukleinowych.
        
        Jest składnikiem DNA - związku, który jest nośnikiem informacji genetycznej.
    - - Tworzy białe kryształy. Jest rozpuszczalna w wodzie i etanolu.
        
        Jest składnikiem RNA -związku, który uczestniczy w powstaniu białek.
    - - Jest składnikiem laktozy oraz niektórych wielocukrów. Stanowi źródło energii dla komórek.
        
        Jej obecność stwierdzono w nasionach bluszczu i soi oraz drewnie drzew i korze wiązu czerwonego.
    - - Stanowi dodatkowe źródło energii dla komórek, ponieważ jest łatwo przekształcana w glukozę.
        
        Występuje naturalnie w owocach, miodzie oraz nektarze kwiatów .
        
        Fruktoza charakteryzuje się słodkim smakiem oraz dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Charakteryzuje się największą słodkością spośród węglowodanów najczęściej stosowanych do słodzenia.
    - - Jest podstawowym źródłem energii dla komórek
        
        Jest białym, drobnokrystalicznym ciałem stałym , jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie. Ma słodki smak, nieco mniej intensywny od sacharozy.
        
        Występuje w znacznych ilościach w owocach (szczególnie w winogronach) i miodzie. W organizmach jest składowana w postaci dwóch polimerów: skrobi u roślin i glikogenu u zwierząt .
- - - - Pełnią funkcję budulcową.
      - Glikolipidy są ważnym składnikiem błon komórkowych ,tak samo jak fosfolipidy.
      - Fosfolipidy występują obficie szczególnie w: tkance nerwowej, wątrobie i krwi.
  - - - Stanową wysokoenergetyczny materiał zapasowy organizmów.
        
        Tworzą warstwę podskórną, która pełni funkcję termoizolacyjną. Stanowi też ochronę mechaniczną narządów wewnętrznych.
        
        Tłuszcze roślinne, takie jak oliwa, olej rzepakowy, słonecznikowy, arachidowy, masło kakaowe są oczyszczane, czasem utwardzane lub odwadniane, a następnie używane w przemyśle spożywczym, mydlarskim, włókienniczym i w lecznictwie.
    - - Tworzą powłokę na powierzchni roślin, dzięki czemu chronią je przed nadmiernym parowaniem wody.
        
        Tworzą nieprzemakalną powłokę na piórach ptaków wodnych. Pióra nie nasiąkają wodą, dlatego ptaki te mogą sprawnie się w niej poruszać.