Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG - Coggle Diagram

- - - - Có bản chất là sóng điện từ
      - Ánh sáng nhìn thấy có bước sóng nằm trong khoảng từ 0,40 um đến 0,70 um
      - Sắp xếp theo thứ tự bước sóng tăng dần thì sóng điện từ có các loại
        
        Tia gamma
        
        tia Rơn ghen
        
        tia tử ngoại
        
        ánh sáng nhìn thấy
        
        tia hồng ngoại
        
        sóng vô tuyến điện
      - Vật tự phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng
      - Các vật sáng bao gồm nguồn sáng và vật được chiếu sáng
    - - Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong một môi trường trong suốt, đồng tính ánh sáng truyền theo đường thẳng
      - Định luật phản xạ ánh sáng :Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng tới và góc phản xạ bằng góc tới
      - Định luật khúc xạ ánh sáng
        
        Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và tỉ số gữa sin của góc tới và sin của góc khúc xạ là một đại lượng không dổi đối với hai môi trường đã cho trước
        
        Ánh sáng còn mang tính chất hạt
        
        Ánh sáng giúp cho người và động vật nhìn thấy mọi vật xung quanh, giúp cho thực vật tổng hợp nên chất sống, gây ra các phản ứng quang hoá, hiện tượng quang điện và các hiện tượng khác được ứng dụng trong khoa học kĩ thuật
- - - - trộn đất sét hoặc cao lanh với nước thành hỗn hợp dẻo, tạo dáng cách, nặn, ép và đúc, phơi khô rồi sấy, tráng men, trang trí rồi nung lại sau khi đã tráng men
      - để sản xuất đồ gốm thường dùng đất sét có pha thêm cát và một số chất khác như bột đất nung, bột thạch anh...để khi nung các sản phẩm không bị nứt, vỡ. Đồ gốm gồm có sản phẩm chủ yếu: gạch và ngói, đồ sành, đồ sứ.
    - - gạch và ngói được làm từ đất sét loại thường trộn với cát, nhào kĩ với nước đem nặn, ép khuôn phơi khô rồi đem nung ở nhiệt độ khoảng 900C
      - Gạch chịu nhiệt chịu nhiệt độ ít là 1600C. Gạch chịu nhiệt phổ biến nhất là gạch samot.
    - - những đồ bằng sành được làm từ đất sét và nung ở nhiệt độ cao khoảng 1200-1300 độ C
      - Sành là vật liệu cứng, thường có màu xám, vàng và nâu.Sành bền với hóa chất. Mặt ngoài của sành là lớp men muối mỏng tạo nên cách vãi muối vào lò nung.
    - - đồ sứ làm từ cao lanh, phensat và thạch anh
      - cao lanh được tinh chế để bỏ tạp chất nhất là tạp chất sắt, nghiền mịn rồi nhào với nước,tạo hình, phơi khô và nung lần thứ nhất( 1000 độ C) và nung nhiệt độ cao hơn(1400-1450 độ C)
      - người ta chia đồ gốm làm hai loại
        
        gốm dân dụng
        
        gốm kĩ thuật
- - - - Là hợp chất rất bền, tồn tại ở ba thể rắn, lỏng, hơi
      - Khi đun nóng, nước sôi biến thành hơi
      - Khi làm lạnh, hơi biến thành nước
    - - Công thức đơn giản nhất của nước là H2O
      - Do cấu trúc không đối xứng nên nước là phân tử có cực
  - - - Nước thải công nghệp
      - Nước thải không qua xử lí từ các khu dân cư, nhà hàng,...
      - Phân bón, thuốc trừ sâu, diệt cỏ,... chưa phân huỷ hết
      - Thiên tai, lụt lội
    - - Chất lượng nước sinh hoạt
      - Sức khoẻ
      - Tổn hại nền kinh tế
- - - - Là năng lượng sẵn có , dễ kiếm, rẻ tiền: củi, gỗ, rơm
      - Dùng trong sinh hoạt gia đình nông thôn để đun nấu
      - Người ta còn sử dụng năng lượng hoá thạch : dầu mỏ, ô tô, máy bay
      - Than đá, than cốc dùng trong các nhà máy nhiệt điện, trong lò cao luyện gang thép ( năng lượng này ngày càng cạn kiệt do nhu cầu tiêu thụ cao)
      - => khí cháy thải ra gây ô nhiễm , độc hại cho môi trường sống
    - - Điện được sử dụng rộng rãi trong mọi hoạt động đời sống , trong lĩnh vực khoa học , kĩ thuật, thông tin
      - Là sự biến đổi từ các dạng năng lượng khác nhờ các tiến bộ khoa học như hoá năng, cơ năng, năng lượng mặt trời, năng lượng hoá thạch
    - - Phản ứng phân hạch- phản ứng dây chuyền: sự phân hạch là hiện tượng 1 hạt nhân (loại rất nặng) hấp thụ 1 notron rồi vỡ thành 2 hạt nhân trung bình
      - Phản ứng nhiệt hạch và năng lượng nhiệt hạch: năng lượng nhiệt hạch lớn hơn năng lượng hạt nhân nhiều hơn. Tuy nhiên phản ứng kết hợp này rất khó xảy ra vì theo tính toán phải nâng nhiệt độ lên tới khoảng 50-100 triệu độ thì mới duy trì được phản ứng
      - Sử dụng năng lượng từ phản ứng phân hạch và phản ứng nhiệt hạch
  - - - Là nguồn năng lượng vô tận của tương lai
      - Con người biết khai thác nguồn năng lượng này để phục vụ cho mình: sưởi ấm, phơi sấy lương thực, thức ăn
      - Ko gây ô nhiễm môi trường
      - Người ta sử dụng năng lượng mặt trời vào thiết bị đun nước nóng (quang năng=>nhiệt năng) , pin mặt trời ( hiệu ứng quang điện)
      - Ví dụ hộp thu phẳng năng lượng mặt trời có nhiệt độ thấp, dựa trên nguyên lý hiệu ứng lồng kính
    - - Là nguồn năng lượng vô tận
      - Người ta đã cấu tạo ra các động cơ gió để bơm nước, phát điện trong sinh hoạt gia đình
      - Đây là nguồn năng lượng thay thế có tác động ít nhất đối với mặt trời
    - - Sử dụng đưa gỗ, trẻ, nứa và những lâm sản khác theo dòng nước từ nơi này đến nơi khác ,phục vụ nhu cầu của con người
      - Nhiều nhà máy thủy điện lớn , sử dụng năng lượng nước chảy từ các đập làm quay tuabin máy phát điện phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hoá nước ta( Hoà Bình, Trị Ân...)
    - - Thủy triều là hiện tượngmực nước ở ven biển cửa sông lên xuống theo quy luật xác định với chu kì 24h52'
      - Chu kỳ này đúng bằng khoảng thời gian giữa hai lần mặt trăng liên tiếp qua kinh tuyến trên của mỗi nơi
      - Nguyên nhân: do lực hấp dẫn của mặt trăng
- - - - Là nguyên tố phổ biến nhất cấu tạo nên vỏ trái đất
      - Chiếm 23% về khố lượng, trong nước 89%, trong các thành phần của nhiều chất hữu cơ có nguồn gốc thực vật và động vật
      - Không có oxi thì người và động vật không thể sống được
      - Không có oxi thì cũng không có sự cháy
    - - Ở điều kiện thường, oxi là chất khí không màu, không mùi ít tan trong nước và trong các dung môi khác
      - Oxi tác dụng với tất cả các kim loại (trừ một số kim loại quý)tạo thành các oxit
      - Oxi tác dụng với tất cả ác phi kim( trừ halogen) tạo thành oxit axit hoặc axit không tạo muối
      - Oxi nguyên tử hoạt động hơn oxi phân tử. Oxi phân tử có thể tồn tại dưới dạng oxi và ozon
      - Oxi được sử dụng rộng rãi cho kĩ thuật
  - - - Không khí là nguồn cung cấp nito lớn nhất
      - Nito tự do chiếm 78,16% thể tích không khí
      - Ở trạng thái liên kết, nito có trong natri nitrat hay diêm tiêu, tìm thấy nhiều mỏ ở Chi Lê
      - Nito tham gia vào cấu tạo các hợp chất dưới dạng phân đạm cung cấp cho đất để nuôi sống cây trồng
    - - Nito là chất khí không mùi không màu không vị , hóa lỏng ở -195,8 độ C, hóa rắn ở nhiệt độ -209,86 độ C
      - Hòa tan trong nước rất ít
      - Nito không cháy và không duy trì sự cháy như oxi
      - Ở nhiệt độ thường nito là một chất khí rất trơ
      - Ở nhiệt độ cao thì tính hoạt động hóa học của nito tăng lên đáng kể
      - Ở nhiệt độ hồ quang điện nito kết hợp được với oxi
      - Ở nhiệt độ cao nito kết hợp với một số kim loại và một số ít hợp chất
      - Khi có xúc tác , nito tác dụng với hidro ở nhiệt độ cao và áp suất cao
  - - - Hàm lượng của hidro trong vỏ Trái Đất gần bằng 1% về khố lượng và 17% về tổng số nguyên tử
      - Hidro là nguyên tử nhẹ nhất trong tất cả các nguyên tố
      - Hầu hết hidro trên Trái Đất có trong thành phần nước (khoảng 11% khối lượng) và tỏng thành phần của nhiều khoáng chất đá cũng như có trong tất cả các hợp chất hữu cơ
      - Có một lượng nhỏ hidro ở trạng thái tự do (0,00005%)trong tầng cao của khí quyên và trong một số khí đốt của thiên nhiên
    - - Trạng thái tự do của hidro tồn tại dưới dạng phân tử H2 gồm hai nguyên tử
      - Ở điều kiện thường hidro là chất khí không màu ,không mùi
      - Vì khối lượng phân tử nhỏ nên hidro dễ dàng khuếch tán qua màng xốp và thậm chí qua cả màng kim loại đốt nóng
      - Khí hidro có độ dẫn nhiệt lớn hơn không khí
      - Hidro có ba đồng vị: proti có số khối bằng 1, doteri có ố khối bằng 2, triti có số khối bằng 3
      - Phần chính của hidro tự nhiên là proti (99,98%)
      - Oxi và clo tạo với hidro thành hỗn hợp gọi là hỗn hợ nổ, được kích thích sẽ nổ => thận trọng khi tiếp xúc với hidro
      - Tất cả những phản ứng với hidro nguyên tử xảy ra mãnh liệt hơn
      - Hidro nguyên tử có thể khử nhiều kim loại từ muối của chúng trong dung dịch nước