Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินมารดาหลังคลอดตามหลัก 13B Case Study เตียง 16 …

- - - - หลังคลอดทันที : ลักษณะอ่อนนุ่ม มีร้อยช้ำ มีรอยฉีกขาดของฝีเย็บ
      - 1 wk : เริ่มกลับสู่สภาพเดิมเกือบสมบูรณ์
      - 6 wk : เป็นรูปรียาวไม่กลมเหมือนก่อนตั้งครรภ์
    - - ระดับยอดมดลูกจะลดลงวันละ 0.5-1 นิ้ว/วัน
      - หลังคลอดทันที : กลมแข็งเหนือสะดือ
      - 24 ชั่วโมง : มดลูกอยู่ระดับสะดือ เอียงมาด้านขวา เพราะด้านซ้ายมี colon
      - 2 wk หลังคลอด คลำไม่พบก้อน
    - - Lochia rubra : day 1-3 สีแดงสด กลิ่่นคาวเลือด
      - Lochia serosa : day 4-9 สีชมพู เริ่มจางลง ปริมาณลดลง
      - Lochia alba : day 10-14 สีเหลืองอ่อน
      - Foul lochia : น้ำคาวปลามีความผิดปกติคือมีกลิ่มเหม็น
    - - อาการปวดลดลงภายใน 1-2 wk หลังคลอด
        จะหายภายใน 2-3 wk หลังคลอด
    - - 3 wk : มีรอยนูน
      - 6 wk : สมบูรณ์
      - ในช่วงให้นมบุตร อาจทำให้เกิดช่องคลอดแห้งได้ (Dyspareunia)
      - กล้ามเนื้อถูกยืดขยายมาก ส่งสริมโดยการออกกำลังกาย kegel's exercise (ขมิบช่องคลอด)
  - - - reactionary fever : T ไม่เกิน 38 องศาเซลเซียส ใน 24 ชม.หลังคลอด
      - Milk fever : เกิด 3-4 วันหลังคลอด
  - - - มารดาที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะมีประจำเดือนใน 7-9 wk หลังคลอด
      - มารดาที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะเริ่มมีประจำเดือนช่วง 9 เดือน หลังคลอด
  - - - Estrogen, progesterone, ลดลง
      - Anterior pituitary หลั่ง prolactin สร้างน้ำนม
      - Posterior pituitary หลั่ง oxytocin หลั่งน้ำนมและทำให้มดลูกหดตัว
- - - - O.D. : มารดามแผลฝีเย็บ tear ระดับ 2
        
        เสียเลือดขณะคลอด 200 ml
        
        bleeding per vagina 280 ml. in 24 hr.
    - - เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะตกเลือดหลังคลอดและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น ซีด อ่อนเพลีย ช็อกจากการเสียเลือด ไม่มีน้ำนมบุตร เลือดไม่แข็งตัว
    - - ประเมินและบันทึกสัญญาณชีพ ทุก 4 ชม. โดยเฉพาะ Body temp Blood pressure
      - สังเกตและตรวจการหดรัดตัวของมดลูกโดยคลึงหน้าท้องบริเวณยอดมดลูกทุก 2-4 ชม. ในระยะ 24 ชม. แรกหลังคลอด เพื่อกระตุ้นกล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวดีเป็นระยะๆ เส้นเลืออดส่วนปลายปิดลดการเสียเลือดได้
      - สังเกตและบันทุกปริมาณการเสียเลือดเพิ่มภายหลังคลอด ดังนี้ ตรวจปริมาณและลักษณะเลือดที่ออกทางช่องคลอดออกมามากกว่าปกติ (Active Bleeding) หรือไม่
      - ประเมินและบันทึกการถ่ายปัสสาวะ ต้องให้ปัสสาวะเองภายใน 4-6 ชม. หลังคลอด หลังจากนั้นดูแลให้ปัสสาวะทุก 3-4 ชม. ในระยะ 24 ชม. แรกหลังคลอด เพื่อป้องกันภาวะ full bladder รวมทั้งประเมินภาวะขาดน้ำจากการเสียเลือดได้
      - ประเมินละสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดจากภาวะแทรกซ้อนจากการตกเลือดหลังลอด เช่น มารดาอ่อนเพลียมากขึ้น ซีด กระสับกระส่าย เวียนศีรษะ ใจสั่น ตัวเย็น ถ้ามีอากการดังกล่าวให้รายงานให้พยาบาลทราบ
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ CBC Hct. เพื่อประเมินภาวะซีด
    - - V/S : BT : 36.7 องศาเซลเซียส
        BP : 124/86 mmhg
        P : 64 ครั้ง/นาที
        R : 18 ครั้ง/นาที
      - มดลูกหดรัดตัวดี คลำได้เป็นเป็นก้อนกลมแข็ง ระดับ high fundus อยู่ที่ 5 นิ้ว
      - มีเลือดออกทางช่องคลอดชุ่มผ้าอนามัย ไม่เกิน 1 ผืน/ชม.
      - มารดาอ่อนเพลียเล็กน้อย ไม่มีอาการกระสับกระส่าย ไม่มีภาวะขาดน้ำ
    - - สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
        
        BT : BT 36.5-37.4 องศาเซลเซียส (หลังคลอด Temp 38.0 องศาเซลเซียสขึ้นไปใน 24 ชม. แสดงว่ามีไข้ เรียกว่า Reactionary fever)
        
        BP : 90/120/60-80 mmHg
        
        P : 60-100 ครั้ง/นาที
        
        R : 12-22 ครั้ง/นาที
      - มดลูกหดรัดตัวดี กลมแข็งลอยระดับสะดือหรือต่ำกว่าสะดือ
      - ปริมาณเลือดที่ออกทางช่องคลอดลดลง ไม่เกิด 500 ml ใน 24 ชม. ไม่พบลิ่มเลือดหรือก้อนเลือดขนาดใหญ๋
      - ไม่มีภาวะแทรกซ้อนจากการเสียเลือด เช่น ไข้สูง ซีด ใจสั่น ตัวเย็น กระสับกระส่าย เหงื่อออกมาก
  - - - S.D : มารดาบอกว่า เจ็บแผลฝีเย็บ
      - O.D. : pain score ที่แผลฝีเย็บและโพรงมดลูก = 2 คะแนน (23 พฤศจิกายน 2563)
      - O.D. : มารดามีสีหน้าเจ็บปวดขณะลุกนั่ง
    - - บรรเทาความปวดลดลงและมีความสุขสบายมากขึ้น ช่วยเหลือตนเองได้และให้นมบุตรได้ดีขึ้น
    - - มารดามีระดับความปวดลดลง
      - สีหน้าสดชื่นขึ้น
      - เคลื่อนไหวร่างกาย ลุกนั่งได้สะดวกขึ้น
      - สามารถอุ้มให้นมบุตรได้
    - - ประเมินอาการปวดมดลูกและฝีเย็บ โดยการสอบถามและสังเกตลักษณะของแผลฝีเย็บว่ามีบวมแดงหรือไม่ เพื่อป้องกันภาวะติดเชื้อ
      - อธิบายให้มารดาหลังคลอดเข้าใจเกี่ยวกับอาการปวดของหญฺิงหลังคลอดเนื่องจากมีการหดรัดตัวของมดลูกตามธรรมชาติ เพื่อให้มดลูกเข้าอู่
      - จัดท่าให้สบาย แนะนำให้นอนท่าศีรษะสูง ชันเข่า เพื่อกล้ามเนื้อหน้าท้องหย่อนตัว ลดการดึงรั้งของแผลทำให้บรรเทาปวดลดลงได้
      - ช่วยเหลือกิจกรรมบางอย่างที่มารดาหลังคลอดยังไม่สามารถทำได้ ขณะอยู่บนเตียง เช่น ดูแลการสวมเสื้อผ้า เปลี่ยนผ้าถุงและผ้าอนามัย การไปเข้าห้องน้ำ
      - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ุให้สะอาด แะซับให้แห้ง เพื่อช่วยลดเชื้อโรคทำให้แผลหายเร็วขึ้น ไม่มีการติดเชื้อ ส่งเสริมให้เกิดความสุขสบายมากขึ้น
      - ดูแลให้ได้รับยาบรรเทาปวด paracetamol (500 mg) 1 เม็ด เมื่อจำเป็น ตามแผนการรักษาของแพทย์
      - แนะนำให้มารดาออกกำลังกาย kegel's exercise (การขมิบช่องคลอด) เพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อช่องคลอดมีความแข็งแรง ลดการตึงตัวของแผล และทำให้ช่องคลอดฟื้นตัวได้เร็ว
      - แนะนำให้มารดาลุกนั่งให้ถูกวิธี ใช้หน้าประคองค่อยๆลุก โดยใช้แขนยันไว้ก่อนเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตราย
      - ดูแลยกไม้กั้นเตียงขึ้นทุกครั้ง หลังทำหัตถการพยาบาล เพื่อป้องกันไม่ให้มารดาได้รับอันตรายขณะอยู่บนเตียง
      - ให้การพยาบาลอย่างนุ่มนวล พูดคุยให้กำลังใจอย่างอ่อนโยน เพื่อลดความวิตกกังวลให้มารดาผ่อนคลาย และบรรเทาความเจ็บปวดลดลง
    - - มารดาปวดแผลฝึเย็บลดลง pain score = 0 คะแนน สีหน้าสดชื่นขึ้น สามารุอุ้มบุตรเพื่อให้นมได้
  - - - O.D : มารดามีแผลจากการคลอดบุตรที่โพรงมดลูกและแผลฝีเย็บ tear ระดับ 2
        : มีเลือดสีแดงสดของจากช่องคลอด
    - - เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดกรติดเชื้อบริเวณแผลฝีเย็บและแผลในโพรงมดลูก
    - - มดลูกหดรัดตัวดี กลมแข็ง
      - V/S อยู่ในเกณฑ์ปกติ
      - สี กลิ่น ของน้ำคาวปลาไม่มีความผิดปกติ
    - - ล้างมือให้สะอาดอย่างถูกวิธีก่อนและหลังให้การพยาบาลทุกครั้งและให้การพยาบาลโดยใช้หลักเทคนิคปลอดเชื้อ
      - ประเมิน V/S ทุก 4 ชั่วโมงโดยเฉพาะอุณหภูมิร่างกาย ใน 24 ชม.แรก BT 38.0 องศาเซลเซียสได้ เพราะเกิด Reactionary fever ได้
      - ดูแลทะความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ุอย่างน้อยทุก 3-4 ชม และทุกครั้งที่ถ่ายปัสสาวะและเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 2 ชม. หรือรู้สึกว่าผ้าอนามัยชุ่ม
      - ประเมินสังเกตลักษณะแผลฝีเย็บทุกวัน ถ้ามีอาการอักเสบ บวมแดง มีหนอง อาจเกิดติดเชื้อได้ ต้องรายงานให้แพทย์รับทราบ
      - ประเมินและสังเกต จำนวน สี ลักษณะ กลิ่นของน้ำคาวปลา ถ้ามีความผิดปกติหรือมีกลิ่นเหม็นรายงานให้แพทย์ทราบ
      - ตรวจวัดระดับยอดมดลูกทุกวัน ในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน เพื่อประเมินการลดลงของระดับยอดมดลูกและการติดเชื้อที่โพรงมดลูกได้และก่อนการตรวจให้มารดาถ่ายปัสสาวะก่อนทุกครั้ง ถ้ามีอาการแสบขัดหหรือกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ให้แจ้งพยาบาลทันที
      - ดูแลรักษาความสะอาดของร่างกาย สุขลักษณะ ความสะอาดของเสื้อผ้า รวมทั้งอุปกรณ์ของใช้ ให้มีความสะอาดและลดการปนเปื้อนจากเชื้อโรค
      - ให้คำแนะนำให้รับประทานอาหารประเภทโปรตีน เช่น เนื้อ นม ไข่ เพราะโปรตีนมีวิตามินซีช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื้อช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น
    - - มดลูกหดรัดตัวดี คลำได้ก้อนกลมแข็ง
        ระดับยอดมดลูก 4 นิ้ว
        น้ำคาวปลาสีแดงจาง ไม่มีกลิ่นเหม็น V/S ปกติ