Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

HOOFD, HALS, TRAUMA HOOFD, abdomen, TRAUMA THORAX, TRAUMA ABDOMEN, TRAUMA…

- - - - pathogenese
        
        zuurvormende bact. + suikers.......................
      - diagnose
        
        sympt: kauwvermogen :arrow_lower_right:, mondgeur, ... verlies tanden
        
        KOZ: diepte pockets, verlies alveolair bot (RX), mobiliteitsindex, bloedingsindex
      - behandeling
        
        preventie
        
        harde voeding +suikers :arrow_lower_right:
        
        poetsen
        
        detartratie
        
        detartratie (=tandsteen verwijdering) / extractie
    - - pathogenese
        
        diastema tussen P/M --> voedsel + vnl. anaërobe bact.
        
        <-- veroudering (smallere tandwortel) / aangeboren malpositie / eruptieve malpositie / abnormale slijtage (haak)
      - diagnose
        
        sympt: trager eten, conditieverlies, langere vezels mest, RV proppen maken
        
        KOZ: m.b.v. sedatie en mondspiegel
      - behandeling
        
        slijtagestoornis wegnemen (haak X)
        
        opvullen diastema (putty)
        
        open boren (klep)diastema
        
        :small_red_triangle:voeding
        
        R&O diastema
  - - - vnl. extern trauma
      - pathologisch
      - eq: idiopathisch (=buccale chipfractuur door kauwkrachten)
    - - kHD
        
        niet-gecompl
        
        sealen / (restaureren)
        
        recent gecompl, wortelpunt onvoldoende gevormd (<1-1,5 jr)
        
        vitale pulpectomie (prox deel verwijderen) + restauratie
        
        recent gecompl + wortelpunt gevormd, oudere gecompl
        
        endodontie (voll pulpa verwijderen) + restauratie (kanaal opvullen)
        
        extractie
      - eq
        
        niet- / gecompl incisivi
        
        "kHD
        
        buccale chip-
        
        schilfer verwijderen, AB, NSAIDs
        
        extractie
    - - KOZ, RX
  - - - diepe parodontale infectie
        
        hematogeen
      - ... tandwortelabces --> tandfistel huid / mond
        
        sympt: geen pijn
        
        h: vnl Pmax4, (Mmax1);
        eq: Pmand, Mmand, (Pmax)
- - - - sympt 2`: alimentaire neusvloei, niezen+hoesten, aspiratiepneumonie ... :latin_cross:
  - - - wonddehiscentie...
      - kHD: via orale benadering
      - eq: via symfysiotomie benadering
- - - - khd: enkel contralat van unilat cordectomie+arytenoidectomie
      - via lat incisie hals
      - peroperatieve controle
        
        khd: via de mond
        
        eq: via endoscopie
        
        :left_right_arrow: overabduceren --> aspiratiepneumonie (spleet langs epiglottis) ... hoesten
    - - kHD: + partiële arytenoidectomie (=proc corniculatus); via mond
      - eq: + ventriculectomie (zvMorgagni mucosa); transendoscopisch
- - - - ernstige koliek, hele harde breukzak
      - lichte koliek, harder maar niet hele harde breukzak
      - Hernia van Richter = partiële strangulatie: 1 zijde darmwand (darmwand divertikel) --> normale voedselpassage (geen koliek)
  - - - volw--> acuut beklemde liesbreuk, intravaginaal (ileum distaal vd inw liesring);
        predisp: congenitaal te wijd lieskanaal / na inspanning / na coïtus (contr m.obl.abd.int.)
        
        -->
        
        manuele repositie
        
        staand: via ROZ darm eruit trekken, evt sedatie (lukt niet goed)
        
        rugligging (80% succes :check:): testis vasthouden en darm eruit masseren .. 2d opvolgen (indien darmnecrose+koliek --> direct chirurgie) ... na 2w laparoscopisch vernauwen vd inw.liesring tegen recidief--> testes behouden (maar eig best casteren, want erfelijk!)
        
        chirurgische repositie <-- als al #h koliek + vermoeden darmnecrose / na 10min manuele repositie zonder succes:
        via incisie op scrotum+t.vag. en thv uitw.liesring, liesring insnijden om darm terug te kunnen duwen, castratie, uitw.liesring hechten
        via mediane laparotomie evt. resectie+ eind-aan-eind anastomose
        
        diagnose: anamnese, acute koliek (stampen, naar buik kijken, zweten), ++pijn, steeds slechter vanaf darmnecrose, harde scrotumhals en opgetrokken, harde, koelere testis, contralaterale testis normaal, ROZ-->darmsegment in inw.liesring
        :left_right_arrow:orchitis, torsie zaadstreng
        
        :red_cross:complicaties: darmruptuur bij repositie; recidief na repositie zonder vernauwing; eventratie na chirurgische repositie met castratie; laminitis, postop. ileus, peritonitis t.g.v. koliek
      - veulen-->
        
        niet-beklemde liesbreuk, intravaginaal, Li > Re / bilat
        
        diagnose: zachte zwelling scrotum, makkelijk repositie, lichte hydrocoele
        
        <--congenitaal+erfelijk!
        
        -->
        
        <6m --> spontaan herstel mogelijk
        
        6-10m --> chirurgie: bilat castratie
        
        huidincisie thv scrotum, testis draaien zodat darmen uit t.vag. naar buikholte worden geduwd, op t.vag. ecraseren met Zandse tang + ligatuur, uitw. liesring hechten
        
        laparoscopische repositie, castratie, inw.liesring sluiten
        
        " met ruptuur vd t.vag.
        
        diagnose: lichte koliek (veel neerliggen), +++zwelling scrotum, darmstructuren SC voelen, soms gestoorde vasc huid
        :left_right_arrow:extravaginale liesbreuk
        
        <-- abd compressie tijdens partus
        
        --> dringend chirurgie! (tegen adhesies):
        
        rugligging, huidincisie op liesring, via t.vag. scheur darmen reponeren, bilat castratie, hechten uitw.liesringen
        
        laparoscopisch.....
    - - <-- erfelijk
      - diagnose: zachte zwelling scrotum, geen koliek (vastgesteld bij castratie op 1w)
      - --> op 5-6w castratie " veulen: huidincisie thv uitw.liesring, testis draaien zodat darmen naar buikholte, zaadstreng ecraseren+ligatuur, uitw.liesring hechten
- - - - standaard: half gesloten, 'open'
        
        2 scrotale incisies..................................................
        
        zijlig; gas/injectie anesthesie + intratesticulaire verdoving (+SC verdoving)
      - staande dier---> open, 'open'
        
        sedatie + lokale verdoving
        
        2 scrotale incisies....
      - oudere hengsten --> 'gesloten'
        
        parainguinale incisie / scrotaal, scrotale ablatie
        
        ruglig; alg + lokale anesthesie
      - complicaties: niet 100% gedrag uitgeschakeld! <-- cryptorch / bijbal / psychologisch / (heterotopisch testikelweefsel);
        bloeding, eventratie, funiculitis, oedeem...
    - - open, 'open'
        
        enkel intra-testiculaire verdoving
        
        scrotale incisie, zaadstreng geëcraseerd+doorgesneden
    - - gesloten, 'gesloten/open'
        
        2 scrotale incisies, zaadstreng (kneuzing +) ligatuur, scrotale ablatie
        
        sedatie, lokale verdoving
      - :red_cross: gummiligatuur over scrotum m.b.v. elastrator tang
      - m.b.v. burdizzo tang op 2 plaatsen beiderzijds --> vasc onderbroken --> ... atrofie testes na 4-6 weken (tot 6-8w afzonderen vd vrl, checken of echt atrofie)
  - - - uni-/bilat
      - abdominaal
        
        abdomino-inguinaal = testis in buikholte, bijbal in lieskanaal
        
        inguinaal
    - - eq >geboorte
        h >2m
    - - grondig onderzoek!
        
        palpatie
        
        littekens/stompe zaadstreng van vorige castratie
        
        inguinale testis (NIET vet, lnn.)
        
        ROZ
        
        liesring aanwezig +zaadstreng --> (abdomino-)inguinale cryptorch
        
        liesring klein/afwezig --> abdominale cryptorch (slap)
        
        sus, ram: Cowperklieren klein als GEEN testes
        
        echo
        
        transabd (/transrectaal)
        
        hormonaal OZ
        
        HCG stimulatietest: testosteronplasmaconc voor en na IV HCG --> <40pg/ml = GEEN testes
        
        oestrogenen
        
        AMH (Anti-Mullerian Hormone)
    - - inguinale benadering
        
        abdomino-inguinaal
      - para-inguinale benadering
        
        abdominaal
      - laparoscopisch
        
        abd
  - - - open = t. vag. ingesneden
        
        :left_right_arrow:
        
        'open' (per sec heling)
        
        'gesloten' (scrotum gehecht)
      - gesloten = t. vag. niet ingesneden
      - half-gesloten = t. vag ingesneden, maar ligatie op t. vag.
    - - enkel ligatuur (kHD)
      - enkel kneuzen (gHD) mbv Sand'se tang
      - kneuzen + ligatuur --> :check: geen bloeding, geen eventratie na (half)gesloten
  - - - beperkt: SC scrotale bv
      - erg: a. testicularis
      - levensbedreigend: intra-abd ... niet snel onderkend :red_cross: