Faktor-faktor perkembangan semangat nasionalisme di India pada abad ke 20 Masihi
pendidikan Barat
melahirkan kesedaran kebangsaan dalam kalangan masyarakat India
menanam semangat kesetiaan rakyat terhadap pemerintahan British
diskriminasi dalam perkhidmatan awam
menghalang masyarakat tempatan menjawat jawatan
mengadakan peperiksaan untuk perkhidmatan awam di Britain berdasarkan sukatan pelajaran Britain
mengurangkan had umur untuk menyertai perkhidmatan awam
dasar ekonomi British
mengehadkan penglibatan masyarakat tempatan dalam perkembangan ekonomi moden
industri tekstil tempatan dan perkilangan tempatan dikenakan faedah yang tinggi
Peranan Kesusasteraan
karya-karya kesusasteraan seperti novel, esei, lagu-lagu patriotik dan sajak
tokoh-tokoh yang aktif ialah B.C.Chatterjee, V.S.Chiplunkar dan Haris Chandar
mampu membangkitkan semangat nasionalisme
mengembalikan keagungan sastera klasik bagi mewujudkan perpaduan
peranan akhbar
mempengaruhi gerakan nasionalisme
menerbitkan akhbar di India telah dimulakan sejak tahun 1767
akhbar yang diterbitkan ialah Bangal Gazzete pada tahun 1780, Madras Courier pada tahun 1785, dan Bombay Gazzete pada tahun 1789
gerakan reformasi sosioagama
melahirkan kesedaran untuk menjalankan reformasi dalam bidang sosial dan agama
beberapa pertubuhan agama ditubuhkan dan digerakkan bagi menjalankan reformasi
antaranya ialah Brahmo Samaj, Brahma Samaj, Arya Samaj, Pertubuhan Ramakrhina dan Persatuan Teosofika
penubuhan agama ini membawa kepada kebangkitan nasionalisme