Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

THỰC VẬT download (7) - Coggle Diagram

- - - - Rễ giúp thực vật bám vào giá thể, hút nước và muối khoáng
      - Thân giúp cây đứng thẳng trong không gian, vận chuyển chất hữu cơ từ lá xuống, chất vô cơ từ rễ lên
      - Lá: tổng hợp chất hữu cơ từ khí CO2, nước và muối khoáng
      - Hoa, quả, hạt là cơ quan sinh sản hữu tính của thực vật
  - - - Khoảng hơn 25 000 loài rêu và địa tiền. Là những cơ thể thực vật đầu tiên trên môi trường cạn.
      - Cấu tạo: gồm một cơ thể hình sợi màu lục, phân bố trên mặt đất hay trong đất. Quanh thân có những lá mọc xoắn ra xung quanh, từ gốc của thân mọc ra nhiều sợi không màu (rễ giả).
    - - Địa tiền là lớp thứ hai của ngành Bryophyta, có cấu tạo đơn giản hơn rêu, nhiều loài không có thân, nếu có thì thiếu mạch dẫn, có nhiều rễ giả.
    - - Là những thực vật có mạch đầu tiên nhưng có cấu tạo đơn giản.
      - Có thân ngầm trong đất từ đó mọc ra thân quang hợp màu lục mọc thẳng đứng, có những lá hình vây nhỏ
    - - Là những cây có kích thước không lớn (80cm)
      - Thân bò, từ đó phân ra những thân thẳng đứng, có lá mỏng, phẳng, sắp xếp xoắn.
      - Trên đỉnh thân có những lá chuyên hoá tập trung lại giống như nón cây thông, các bào tử được hình thành trong đó.
    - - 9000 loài, có nhiều trong rừng mưa nhiệt đới
      - Một số loài có kích thước lớn, như cây cọ
      - Thân ở trên mặt đất hay trong đất, từ thân mọc ra những rễ hình sợi và lá hình lược thẳng đứng.
    - - 550 loài (cây gỗ, cây bụi)
      - Có hạt không được bọc trong quả
      - Hoa và hạt hình thành ở mặt trong của lá hình vẩy, những lá này thường sắp xếp dạng nón.
      - Ở Việt Nam: vạn tuế, thiên tuế, thông, tùng,... -> lấy gỗ, làm cảnh, làm thuốc.
    - - Số lượng loài phong phú nhất
      - Một số loài sống hoàn toàn trong nước, một số sống ở nơi khô hạn nhất.
      - Đa số là cây tự dưỡng, một số loài kí sinh, bán kí sinh: tàm gửi, lan,..; một số loài có lối sống ăn thịt.
      - 230 000 loài, hai lớp
        
        Lớp Một lá mầm
        
        Phôi có một lá mầm , lá có gân song song, bó mạch rải rác trong thân.
        
        Hoa của nhiều loài thụ phấn nhờ gió : lúa, ngô, hành,...
        
        Lớp Hai lá mầm
        
        Phôi có hai lá mầm, lá có gân hình mạng, bó mạch sắp xếp thành vòng.
        
        Bao hoa gồm lá đài và cánh hoa, nhiều loại thụ phấn nhờ côn trùng: đậu, lạc, cam, chanh,...
  - - - Tạo tiền đề vật chất cho sự phát triển của sinh vật
      - Cung cấp thức ăn, oxi, chỗ ở cho các sinh vật dị dưỡng khác
      - Điều hoà lượng CO2, oxi trong không khí, điều hoà khí hậu, chống xói mòn, bảo vệ đất, giữ nước, chống ô nhiễm.
    - - Cung cấp lương thực, làm thuốc,..
      - Cung cấp thức ăn cho vật nuôi, nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến nông lâm sản, vật liệu cho xây dựng và sản xuất đồ dùng trong đời sống.
- - - - Gặp cả ở thực vật bậc thấp và thực vật bậc cao
      - Trong quá trình sinh sản cơ thể mới được tạo thành trực tiếp từ cơ quan sinh dưỡng
      - Có hai kiểu sinh sản sinh dưỡng
        
        Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên
        
        Thực vật bậc thấp sinh sản sinh dưỡng bằng cách phân chia từ một tế bào thành hai, rồi thành 4,thành 8,...rồi thành cơ thể mới (tảo đơn bào)
        
        Đối với thực vật đa bào thì sự sinh sản sinh dưỡng bằng cách cắt đôi sợi tảo hoặc một đoạn cơ thể , gọi là sinh sản sinh dưỡng bằng khúc sợi hay khúc tản
        
        Thực vật có hoa sinh sản sinh dưỡng rất đa dạng , những cá thể mới được sinh ra từ các cơ quan sinh dưỡng của cây: rễ, thân, thân rễ và lá.
        
        Ở một số loại thực vật, từ rễ mọc ra những chồi con đâm lên khỏi mặt đất , từ chồi đó lại mọc ra rễ và phát triển thành cây mới ( như cây ngấy , cây cọ phèn ,hay những chồi non mang lá ở củ khoai lang lâu ngày)
        
        Từ lá của nhiều cây khi rụng xuống sẽ mọc ra cây mới ở kẽ chỗ lõm của mép lá
        
        Từ những đoạn thân hay dạng biến đổi của thân khi rụng xuống có thể nảy chồi sinh ra rễ phụ và mọc thành cây mới
        
        Sinh sản nhân tạo
        
        Là hình thức sinh sản do con người thực hiện trên các bộ phận cơ quan dinh dưỡng
        
        Hoặc dựa vào khả năng tái sinh của cây: giâm cành , chiết cành , ghép cành
        
        Ngày nay người ta còn áp dụng nuôi cây mô để nhân giống nhanh
    - - Sinh sản vô tính ở thực vật nhờ một tế bào đặc biệt gọi là bào tử. Bào tử được hình thành trong túi bào tử
      - Đối với thực vật đơn bào , khi sinh sản vô tính , toàn bộ cơ thể sẽ trở thành túi bào tử
      - Ở thực vật bậc cao , khi bào tử nảy mầm không cho trực tiếp ra cây dương xỉ con mà cho ra 1 dạng giống như tản của tảo, gọi là nguyên tản
    - - Là quá trình sinh sản có sự kết hợp giữa hai giao tử đực và cái tạo thành hợp tử , rồi từ đó sinh trưởng phát triển thành cơ thể mới
      - Sinh sản hữu tính đẳng giao
        
        Là quá trình sinh sản có sự tham gia của hai giao tử đực và cái giống nhau về hình dạng , kích thước và cùng có khả năng di động nhờ roi
      - Sinh sản hữu tính dị giao
        
        Là quá trình sinh sản có sự tham gia của hai giao tử đực và cái khác nhau về kích thước và khả năng di động
      - Sinh sản hữu tính noãn giao
        
        Là quá trình sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng
    - - Giống:
        
        Đều tạo ra các thế hệ con cái từ một cơ thể bạn đầu
        
        Không có sự tái tổ hợp của vật chất di truyền do đó các thế hệ con cái đơn điệu ít thay đổi
      - Khác
        
        Sinh sản vô tính có hình thành cơ quan sinh sản chuyên hóa là bào tử
  - - - Hạt được giấu kín trong quả , hạt được giấu kín trong noãn
      - Xung quanh các lá noãn và nhụy có tập hợp một số lá biến thái và hình thành các cơ quan sinh sản mới là hoa
      - Hoa , quả và hạt là cơ quan sinh sản hữu tính của thực vật
    - - Là một chổi đặc biệt của cây , sinh trưởng có hạn và mang những lá biến thái làm nhiệm vụ sinh sản
      - Tất cả bộ phận của hoa đều thích nghi với chức năng sinh sản
      - Ở hoa lưỡng tính mỗi hao đều có cuống hoa,đế hoa , bao hoa , nhị và nhụy
        
        Cuống hoa có thể phát sinh từ nách của một lá gọi là lá bắc
        
        Có hoa không có lắ bắc như hoa cải , hoa bưởi
        
        Có loài có thêm 1-2 lá bắc con thường nằm vuông góc với lá bắc như hoa muống
        
        Có loài các lá bắc của nhiều hoa tụ họp thành tổng bao như hoa rau mùi , thìa lá...
        
        Đầu cuống hoa thường loe rộng thành đế hoa. Trên đế hoa mang các bộ phận chính gồm đài hoa , tràng hoa
        
        Bộ nhị là bộ phận sinh sản đực của hoa do các nhị tập hợp thành và nằm trong tràng hoa, mỗi nhị gồm hai phần chính : chỉ nhị và bao phấn
        
        Nhụy là bộ phận sinh sản cái của hoa, nằm ở chính giữa hoa , gồm 3 phần
        
        Phần phình to ở dưới là bầu nhụy trong chứa noãn
        
        phần hẹp hình ống hay hình chỉ gọi là vòi nhụy
        
        Tận cùng là đầu nhụy hay núm nhụy hơi loe rộng hình đĩa
    - - Có hình dạng kích thước khác nhau tùy loại cây và có những phần chính: vỏ hạt, phôi, nội nhũ và ngoại nhĩ
    - - Là phần mang hạt
      - Những quả do bầu biến đổi thành gọi là quả thật
      - Những quả trong quá trình phát triển, ngoài bầu còn có các thành phần khác như đế hoa, trục lá bắc tham gia vào hình thành quả thì gọi là quả giả
      - Quả được cấu tạo bởi ba lớp vỏ tương ứng với ba phần của vách bầu biến đổi thành:
        
        vỏ quả ngoài tương ứng với lớp biểu bì ngoài của vách bầu
        
        Vỏ quả giữa tương ứng với phần thịt của vách bầu
        
        Vỏ quả trong tương ứng với lớp biểu bì trong của vách bầu
      - Xuất phát từ các kiểu bộ nhụy khác nhau: một lá noãn, nhiều lá noãn rời hoặc đính mà chia thành ba nhóm quả chính
        
        Nhóm quả kép
        
        Được hình thành từ một hoa nhưng bộ nhụy có lá noãn rời
        
        Mỗi lá noãn tạo thành một quả riêng biệt như quả hồi , quả dâu tây,...
        
        Nhóm quả đơn
        
        Được hình thành từ một hoa có một lá noãn hoặc nhiều lá noãn đính nhau
        
        Tùy theo tính chất khi quả chín có thể tự mở hay không mà chia thành 2 loại
        
        Quả đóng gồm quả mọng : nho,chuối, cà chua,...
        
        Quả mở như: đậu,cải,...
        
        Quả hạch: đào,mận,mơ,dừa,...
        
        Nhóm quả phức
        
        Được hình thành tuqf một cụm hoa trong thành phần quả có cả trục cụm hoa, bao hoa, lá bắc,...như mít,dứa,sung,...
- - - - Biến dạng của rễ
        
        -Do môi trường khác nhau ,rễ thay đổi hình dạng và cấu tạo để thực hiện chức năng
        
        Rễ củ : là rễ phồng to chứa chất dinh dưỡng dự trữ( sắn ,khoai lang)
        -Rễ chống : là các rễ phụ phát triển từ thân, cành tỏa ra rroif cắm xuống đất -Rễ thở : cây ngập mặn ,vùng đầm lầy ( cây bần )
      - các bộ phận của rễ
        
        -Chóp rễ có màu sẫm hơn các phần khác ,che chở cho mô phân sinh khỏi hư hại
        -Miền sinh trưởng làm cho rễ dài ra
        -Miền hấp thụ: có nhiều lông nhỏ l,làm nhiệm vụ hút nước và muối khoáng hòa tan --> miền hút
        -- Miền trưởng thành gọi là miền phân nhánh
      - Các kiểu rễ
        
        +Rễ cọc gồm : rễ chính và các rễ bên
        
        Rễ chính : phát triển từ mầm rễ ,đâm thẳng xuống đất
        -Miền trưởng thành phân ra các rễ bên
        
        Rễ chùm : Do rễ chính sớm ngừng phát triển nên có rễ nhỏ phát sinh từ gốc thân tương đối đều kích thước gần giống nhau tạo nên rễ chùm
    - - Cấu tạo của chóp rễ và miền sinh trưởng
        
        Chóp rễ có nhiệm vụ bảo vệ mô phân sinh nên các tế bào của nó thường hóa nhày bẩn
        
        Mô phân sinh ngọn gồm có 3 phần : - tầng sinh bì - tầng sinh vỏ - tầng sinh trụ
      - Cấu tạo miền hấp thụ
        
        Từ ngoài vào trong miền hấp thụ gồm 3 phần :ngoài cùng là biểu bì ,tiếp là tầng vỏ sơ cấp ,trong cùng là trụ giữa của rễ gồm ; vỏ trụ và hệ thống dẫn
      - Cấu tạo miền trưởng thành
        
        -Đa số cây 1 lá mầm và 2 lá mầm có miền hấp thụ tồn tại đến cuối đời
  - - - Thân chính
        
        Thân chính có hướng ngược với rễ
        
        Có hình dạng thay đổi ở từng loài
        
        Thân có hình trụ với mặt cắt tròn
        
        Mặt cắt hình ba cạnh : xương rồng...
        
        Hình vuông: tía tô...
        
        Năm cạnh hay nhiều cạnh : bầu , bí...
        
        Thân dẹp: xương rồng bà
        
        Chồi non: trên ngọn thân có một đoạn hình nón gọi là chồi ngọn. Gồm nhiều mầm lá non úp lên nhau , che chở cho mô phân sinh ngọn ở phía trong
        
        Chồi nách : ở nách lá dọc thân , có nhiều chồi nhỏ có cấu tạo giống như chồi ngọn gọi là chồi nách , các chồi này sẽ phát triển thành cành hoặc hoa
        
        Chồi phụ : là những chồi bất thường , xuất hiện trên thân chính , cành hoặc rễ bị chặt ngang . Các chồi này sẽ phát triển thành thân hoặc cành mới .Các chồi này dùng để tiến hành sinh sản sinh dưỡng cho cây , tái sinh lại rừng
        
        Mẩu và gióng : chỗ lá dính vào thân dưới chồi nách gọi là mấu, khoảng cách giữa hai mấu liên tiếp gọi là gióng.Gióng ở phía ngọn có thể tiếp tục dài thêm còn các giống ở phía dưới sau khi đạt đến một độ dài nhất định , tùy theo từng loài
      - Cành và sự phân cành
        
        Cành phát triển từ chồi nách của thân chính đó là cành bên , cành có chồi ngọn và chồi nách .các chồi nách lại phát triển thành các cành tiếp Theo rồi tạo thành tán cây .tùy vào từng loại cây mà có hình dạng khác nhau
      - Các dạng thân
        
        Thân gỗ : là những thân của những cây sống lâu năm , thân chính phát triển mạnh
        
        Gỗ lớn từ 18m trở lên
        
        Gỗ vừa từ 12-18m
        
        Gỗ nhỏ từ 6-12m
        
        Thân bụi : là thân dạng gỗ sống lâu năm nhưng thân chính ko phát triển , chiều cao ko quá 4m
        
        Thân nửa bụi
        
        Thân cỏ
      - Các loại thân trong ko gian
        
        Thân đứng : có thân mọc thẳng đứng và tạo với đất một góc vuông
        
        Thân bò : là cây ko đủ vững nên phải bò sát mặt đất
        
        Thân leo là cây ko đủ khả năng mọc đứng một mình phải dựa vào các cây khác hoặc giàn để tự vươn cao
        
        Leo nhờ thân quấn ( mồng tơi)
        
        Leo nhờ tựa quấn (bầu, bí..)
        
        Leo nhờ gai móc
        
        Leo nhờ rễ bám
      - Biến dạng của thân
        
        Thân củ : là loại thân hoặc cành phồng lên tích trữ chấy dinh dưỡng .thân củ có thể hình thành trên mặt đất hoặc dưới đất
        
        Thân rễ : là loại thân ngầm ở dưới đất mặt bề ngoài trông giống như rễ , chúa chất dự trữ
        
        Thân mọng nước : một số loài cây sống ở nơi khô cạn , thân thường dày lên do mô nước phát triển , thân có diệp lục lm nhiệm vụ quảng hợp
        
        Giò thân là phần thân dày lên , chồi ngọn bị tiêu giảm chỉ mang một hay hai lá và từ chồi nách sẽ phát triển thành giò mới ( phòng lan)
        
        Thân hành: có hình quả lê hoặc hình cầu dẹt , gồm các bẹ lá xếp úp lên nhau chưá chất dự trữ gọi là vảy hành .Thân cây hành có chồi ngọn nằm ở giữa còn các vảy hành xếp bao xung quanh .Nách các vảy hành có chồi nách từ đó phát triển thành các cây hành con .Chúng có thân chính rất ngắn , hình nón hay hình đĩa mạng nhiều rễ phụ ở phía dưới như hành, tỏi..
        
        Cành hình lá: một số cây sống ở nơi thiếu nước lá tiêu giảm nên thân cành chứa diệp lục và có dạng lá làm nhiệm vụ quang hợp
    - - Đỉnh ngọn
        
        Đỉnh ngọn hay định sinh trưởng của thân chiếm vị trí trên cùng của thân hoặc cành
        
        Ở thực vật bậc thấp như rêu , đỉnh sinh trưởng chỉ là một tế bào hình tháp đáy hình vòng cung và đunhr quay xuống dưới
        
        Tế bào này sẽ phân chia ra các tế bào khác của thân
        
        Ở các ngành thưcj vật có hạt thì đỉnh sinh trưởng có hình nón với đỉnh tròn gồm nhiều tré bào mô phân sinh ngọn và các cơ quan của thân , lá ,cành , cơ quan sinh sản đều được hình thành từ đó
      - Cấu tạo sơ cấp của thân cây hai lá mầm
        
        Ở phần gần ngọn nơi mà mô phân sinh thứ cấp chưa hoạt động thì thân có cấu tạo sơ cấp
        
        Trên lát cắt ngang thân non từ ngoài vào trong gồm các phần : biểu và bì, vỏ sơ cấp , trụ giữa và ruột
      - Cấu tạo thứ cấp của thân cây hai lá mầm
        
        Thân của cây hạt trần và cây hai lá mầm sống nhiều năm , hàng năm đều lớn thêm nhờb sự xuất hiện và hoạt động của các tổ chúc mới , đó tầng phát sinh trụ và tầng phát sinh vỏ tạo nên
        
        Ở kieur bó dẫn liên tục , cấu tạo thứ cấp ở thân cây hai lá mầm từ ngoài vào trong có các lớp : vỏ sơ cấp, vỏ thứ cấp , gỗ thú cấp , gỗ sơ cấp, ruột
  - - - Các dạng lá
        
        +Có hai loại lá chính: lá đơn và lá kép
        -->Lá đơn : cuống lá không phân nhánh và chỉ mang 1 phiến, khi rụng thì rụng cả cuống và phiến
        - Dựa vào phiến lá người ta chia ra các kiểu lá đơn như sau: - Lá đơn nguyên : phiến lá nguyên hoàn toàn không bị chia cắt , mép lá có thể thẳng lượn song hoặc có răng cưa - Lá đơn có thùy: phiến lá bị chia cắt thành nhiều thùy - Lá đơn chia thùy: phiến lá bị cắt sâu vào quá 1/2 nửa phiến lá - Lá đơn xẻ thùy: phiến lá bị xẻ sâu vào hết chiều rộng nửa phiến lá --> Lá kép : do cuống lá phân nhánh nên phiến lá chia thành các thùy riêng biệt, mỗi thùy hình dạng giống 1 chiếc lá nhỏ gọi là lá chét, tùy theo cách sắp xếp lá chét mà phân biệt thành 2 loại lá kép: lá kép lông chim và lá kép chân vịt - Lá kép lông chim: các lá chét xếp thành 2 dãy ở hai bên cuống chính ,mọc đối diện hoặc so lo Lá kép chân vịt: đàu ngọn cuống chính phân chia thành nhiều cuống nhỏ
      - Sự biến dạng của lá
        
        -lá có thể biến đổi hình dạng thanh các bộ phận sau: vẩy,gai,tua cuống ,lá bắt mồi
        - lá mọc theo kiểu sau: mọc cách, mọc đối, mọc vòng
      - Các bộ phận của lá
        
        +Lá cây hạt kín gồm 3 phần:cuống lá , phiến lá ,bẹ lá
        - phiến lá:là một bản mỏng có màu lục ,gồm các tế bào lá chứa nhiều lục lạp, có 2 kiểu gân chính : gân song song hay gân hình cung ( đặc trưng cây 1 lá mầm ) và gân hình mạng (đặc trưng cây hai lá mầm )
        
        Cuống lá : là phần nối lá vào thân và cành
        
        Bẹ lá: là phần gốc cuống lá loe rộng ra thành bẹ ôm lấy thân hoặc cành
        
        Ngoài các phần chính trên , lá còn có những phần phụ khác như : lá kèm, thìa lìa, bẹ chìa và một số phân fphuj khác như :gai, lông
    - - cấu tạo lá cây một lá mầm
        
        -cấu tạo bẹ lá: có cấu tạo tương ứng với thân cây một lá mầm -- cấu tạo phiến lá cây một lá mầm : cắt ngang lá cây 1 lá mầm
      - sự rụng lá
        
        thời gian sống của lá ngắn hớn so với cây , các lá già sẽ bị thay thế bằng các lá non
        
        khi sắp rụng lá có màu vàng hoặc đỏ
        
        gốc cuống lá xuất hiện tầng phát sinh ngang tạo thành 1 lớp phân cách
        
        các tế bào dần bị hóa bần và hủy hoại
      - cấu tạo lá cây hai lá mầm
        
        đa số cây hai lá mầm có 2 bộ phận : cuống lá và phiến lá - cuống lá : để phân biệt mặt trên và mặt dưới , mặt trên thường hơi lồm , mặt dưới lồi
- - - - Ánh sáng có ảnh hưởng đến hình thái giải phẫu và sinh lí của cây
      - Nhiều loại cây có tính hướng sáng nghĩa là cây cong về phía có ánh sáng
      - Lá ở nơi nhiều sáng, có phiến lá nhỏ, dày, cứng, tầng cuticun dày, mô dậu phát triển; lá cây bị che bóng có phiến lá rộng, mỏng, mô dậu kém phát triển
      - Cường độ ánh sáng và thời gian chiếu có ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, hô hấp,...
      - Có thể chia thành 3 nhóm cây thích nghi với điều kiện chiếu sáng: cây ưa sáng gồm những cây sống nơi quang đãng (xà cừ, phi lai, họ đậu,...); Cây ưa bóng sống nơi ít ánh sáng( họ Gừng, họ Cà phê,...); Cây chịu bóng sống dưới ánh sáng vừa phải.
    - - Ánh sáng mặt trời phân bố k đồng đều trên mặt đất. Càng lên cao lớp không khí mỏng nên ánh sáng càng mạnh.sự phân bố ánh sáng còn thay đổi theo mùa trong năm
      - Năng lượng mặt trời chiếu xuống mặt đất ở dạng sóng điện từ, được chia thành 3 thành phần chính: tia tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia hồng ngoại.
      - Nhờ năng lượng ánh sáng mặt trời và các hạt diệp lục trong thực vật tổng hợp được chất hữu cơ từ chất vô cơ là nước, muối, co2 tạo nên vật chất cho sự sống hành tinh.
  - - - Nước là chất vô cơ có vai trò quan trọng đối với cơ thể sinh vật, chiếm 80-95% khối lượng các mô sinh trưởng
      - Nước là nguyên liệu của quá trình quang hợp, là phương tiện vận chuyển và trao đổi khoáng trong cây ; là dung môi của quá trình trao đổi vật chất, năng lượng và điều hoà nhiệt độ cơ thể
      - Có vai trò quan trọng trong sinh sản, phát tán nòi giống và là môi trường sống của nhiều loài sinh vật
    - - Từ nhu cầu về nước của cây có thể chia thành 4 nhóm
        
        Cây ngập nước định kì: là những cây sống trên đất bùn dọc sông, ven biển chịu tác động của thủy triều, hàng ngày bị ngập nước một hoặc hai lần (cây bần, cây vẹt,...)
        
        Cây ưa ẩm: là cây mọc trên đất ẩm như bờ ruộng, bờ ao, sông suối. Cây ưa ẩm có 2 loại là cây ưa ẩm chịu bóng và cây ưa ẩm ưa sáng
        
        Cây chịu hạn: là những cây chịu được môi trường khô hạn kéo dài như sa mạc.có 2 loại là cây chịu hạn mọng nước và cây chịu hạn lá cứng
        
        Cây trung sinh: là cây có tính chất trung gian giữa cây chịu hạn và cây ưa ẩm
    - - Đất có chứa chất rắn, nước và không khí
      - chất rắn là thành phần chủ yếu của đất chia thành chất vô cơ và chất hữu cơ
        
        Chất vô cơ là chất khoáng và chiếm 97-98% khối lượng khô của đất
        
        Chất hữu cơ chỉ chiếm vài phần trăm khối lượng của đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với thực vật
    - - Thành phần khí quyển gồm có Nito 78,08%, oxi 20,94%, cacbonic0,03%, các khí có khôi lượng ít hơn như H2, NH3, He...và các vật thể rắn như bụi, vi khuẩn,...
      - Oxi(O2) là nguyên liệu chính được sử dụng để hô hấp, sản sinh ra năng lượng trong quá trình trao đổi chất của sinh vật.
      - Khí cacbonic (Co2) là thành phần quan trọng của thực vật. Cây xanh hấp thụ khí Co2 thông qua quá trình quang hợp.
      - Nito là thành phần không thể thiếu để tổng hợp protein sinh vật. Thực vật hấp thụ nito ở dạng nỉtit, nỉtat và amon
    - - Ảnh hưởng nhiều điểm đặc điểm cấu tạo hình thái ngoài, hoạt động sinh lí và khả năng sinh sản của thực vật
      - Khả năng chịu đựng nhiệt độ bất lợi của các cơ quan không giống nhau. Lá là cơ quan chịu ảnh hưởng mạnh nhất của nhiệt độ.
      - Các nhân tố vô sinh: ánh sáng, nhiệt độ, nước, không khí và muối khoáng... Có vai trò quan trọng đối với đời sống thực vật