Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Pathology of Kidney and Urinary bladder system - Coggle Diagram
Pathology of Kidney and Urinary
bladder system
Hormone
Aldosterone
มีหน้าที่ในการปรับสมดุลของโซเดียมและโพแทสเซียมในเลือด
antidiuretic hormone/Vasopressin(ADH)
กระตุ้นการดูดซึมน้ำกลับสู่กระแสเลือดบริเวณท่อน้ำรวมของหน่วยไต ซึ่งช่วยรักาษาสมดุลน้ำในร่างกาย
Function of urinary system
ควบคุมความดันโลหิตในร่างกาย
สังเคราะห์ฮอร์โมนที่สำคัญในร่างกาย ได้แก่ erytropoitin, renin
ควบคุมสมดุลกรดต่างของร่างกาย
ช่วยกำจัดสารพิษในร่างกาย
ควบคุมสมดุลของน้ำและ Electrolytes
ผลิต active vitamin D เพื่อช่วยในการดูดซึม Ca 2+ ที่ผนังลำไส้เล็ก
กรองและขับของเสียออกจากร่างกายทางปัสสาวะ
Renal function test
ตรวจดูสมรรถภาพการทำงานของไตได้จากการตรวจเลือดและการตรวจปัสสาวะ ซึ่งโดยหลัก ๆ แล้วจะประกอบไปด้วยการตรวจ BUN, Creatinine และ eGFR ทั้งนี้ก็เพื่อดูว่าไตสามารถทำหน้าที่กรองของเสียออกจากเลือดขับทิ้งปัสสาวะได้เป็นปกติหรือไม่
Blood urea nitrogen
เป็นการวัดค่าไนโตรเจนจากยูเรีย ที่อยู่ในกระแสเลือดเพื่อตรวจดูการทำงานของไตและตับ
Serum creatinine
Creatinine เป็นของเสียที่เกิดจากกล้ามเนื้อ สาร Creatinine จะเกิดขึ้นทุกวัน และมีค่าคงที่ คือมีในปริมาณเท่าๆกันทุกวัน ในแต่ละคน ซึ่งสารนี้จะถูกขับออกจากร่างกายผ่านไต แต่หากไตทำงานผิดปกติ หรือไตเสื่อมด้วยเหตุผลใดๆก็ตาม การกำจัดสาร Creatinine จะลดลง สารนี้จะถูกกรองที่ไตและขับออกทางปัสสาวะ ดังนั้นหากค่านี้สูงก็หมายถึงการทำงานของไตลดลง
Estimated glomerular filtration rate : eGFR
การตรวจหาค่าอัตราการไหลของเลือดผ่านตัวกรองไตในหนึ่งนาที โดยเป็นค่าที่ได้จากการคำนวณ Creatinine เพศ อายุ และเชื้อชาติของผู้รับการตรวจแต่ละคน (ค่าCreatinine ยิ่งสูง จะยิ่งทำให้ GFR มีค่าต่ำ)
Pathology of Kidney
Hyperkalemia
ภาวะที่มีปริมาณโพแทสเซียมในเลือดสูงเกินเกณฑ์มาตรฐาน (Normal 3.5-5.0 mmol / l)
สาเหตุ
-ลด REF หลอดเลือดฝอยส่วนต้นและห่วง Henle's loop จึงปรับตัวดูดซึม Na” กลับมากขึ้นทำให้ปริมาณสารที่ถูกกรองผ่านทางหลอดฝอยไตรวมบริเวณผิวไตด้านนอกมีการขับ K ทางปัสสาวะลดลงขึ้นปริมาณปัสสาวะลดลงทำให้ระดับ K ในเลือดสูงขึ้น
-ความบกพร่องของระบบ RAAS ทำให้ปริมาณ Aldersterone ลดลงเกิดการดูด Na กลับขับ K
ออกจากร่างกายจึงทำให้มีระดับ K
เลือดสูงขึ้น -ความผิดปกติของหลอดเลือดฝอยในไตรวมบริเวณผิวนอกของไต
-ภาวะไตวาย
Hypokalemia
ภาวะที่มีปริมาณโพแทสเซียมในเลือดต่ำเกินเกณฑ์มาตรฐาน (Normal 3.5-5.0 mmol / l )
สาหตุ
-การเพิ่มการทำงานของระบบ RAAS
-ปริมาณ HCO, ในปัสสาวะเพิ่มขึ้นจึงมีผลให้ไตขับ K ออกจากร่างกายเพิ่มขึ้น
-ภาวะ Mg + ในเลือดต่ำ (hypermagnesemia) จึงปิดช่องทางการดูดกลับ K เข้าสู่ร่างกายที่ Henle's ส่วนหนาที่ทอดขึ้นและกระตุ้นให้ต่อมหมวกไตหลั่ง aldosterone เพิ่มขึ้น
-ภาวะ Ca” ในเลือดสูง (hypercalcium) ทำให้เกิดการทำลายเซลล์เยื่อบุหลอดฝอยไต
Hyponatremia
สาเหตุ
-เกิดจากความผิดปกติที่ไตขับน้ำออกจากร่างกายลดลง
-มีการเพิ่มการสร้างและหลั่ง ADH
-ลดการดูดซึมโซเดียมและคลอไรด์ที่ thick ascending timb of Henle's loop ทำให้ collecting duct ดูดน้ำกลับภายใต้อิทธิพล ADH ลดลง
-ภาวะไตวายภาวะโซเดียมในเลือดต่ำทำให้เป็นอาการน้ำเป็นเช่น NW ระดับความรู้สึกเปลี่ยนแปลง เป็นตัน
ภาวะที่ร่างกายมีปริมาณโซเดียมในเลือดต่ำกว่าค่ามาตรฐาน (Normal 135-145 mmol / L)
Uremia
นอกจากนี้ยังส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการผิดปกติทางสมองร่างกายอ่อนเพลียเบื่ออาหารคลื่นไส้อาเจียนปวดศีรษะกระสับกระส่ายกล้ามเนื้อกระตุกและอาจซักหมดสติได้
อาการเป็นพิษในเลือดที่เกิดจากสารอัน ได้แก่ Urea / Creatinine ตกค้างอยู่ในเลือดโดยเฉพาะอย่างยิ่ง Urea อาการเป็นพิษดังกล่าวมักเป็นผลสืบเนื่องมาจากการป่วยเป็นโรคไตในขั้นร้ายแรงทำให้ร่างกายไม่สามารถขับ Urea ออกได้
Hypernatremia
ภาวะที่ร่างกายมีปริมาณโซเดียมในเลือดเกินค่ามาตรฐาน (Normal 135-145 mmoVL)
สาเหตุ
-รับประทาน Na 2+เกิน
-ขาดน้ำ (dehydration)
-สูญเสียน้ำเช่น Vormit, diarrhea, burn เป็นต้น
ผลกระทบ ความผิดปกติเหล่านี้ส่งผลทำให้เลือดที่ไหลเวียนผ่านไตมีความเข้มข้นสูงไตจึงสร้างปัสสาวะมากขึ้นจากการเพิ่มความเข้มข้นของปัสสาวะ (osmotic diuresis) ทำให้ความเข้มข้นของเลือดสูงขึ้นจึงมักแสดงอาการขาดน้ำ (dehydration) ร่วมด้วย
Kidney failure
มีหน้าที่ในการขับถ่ายของเสียที่เกิดจากการเผาผลาญอาหารออกจากกระแสเลือด
ไตล้มเหลวเรื้อรัง (Chronic renal failure)
Renal Failure
Hemodialysis
เป็นการบำบัดไตโดยใช้เครื่องไตเทียม
Renal transplantation
เป็นการผ่าตัดเปลี่ยนถ่ายไต
ไตล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute renal failure)
ความผิดปกติของสารต่างๆภายในปัสสาวะ
Polyuria
สาเหตุ 1. ปัสสาวะมากจากการเพิ่มปริมาณน้ำในร่างกาย 2. ปัสสาวะมากจากการเพิ่มความเข้มข้นของปัสสาวะ
ภาวะที่มีการขับถ่ายปัสสาวะมากกว่าวันละ 1,500 ml โดยไม่ได้เกิดจากการดื่มน้ำมาก
Oliguria
ภาวะปัสสาวะน้อยกว่าปกติ < 20 ml/hr) < 400 ml/day
Ketonuria
ตรวจพบคีโตในปัสสาวะ > 20 mg/dl
เมื่อปริมาณคีดตในเลือดจะมีผลลดระดับบัฟเฟอร์ในเลือด จึงเกิดภาวะกรดจากการคั่งของคีโต
Anuria
ภาวะปัสสาวะน้อยกว่าปกติ < 100 ml/day
Glucosuria
การมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินระดับที่ไตสามารถกรองได้
Proteinuria
ภาวะที่โปรตีนในปัสสาวะมากกว่า 150 มิลลิลิตรกรัมต่อวัน
สาเหตุ
-ระดับโปรตีนในพลาสมามาก -โปรตีนผ่านโมเลกุลมากขึ้น
-ลดการดูดกลับที่หลอดเลือดฝอยไต -Pathophysiology
Hematuria
การมีเลือดแดงปนออกมากับปัสสาวะ
สาเหตุ -มีการบาดเจ็บที่ระบบทางเดินปัสสาวะ -การอักเสบ - บมะเร็งในระบบทางเดินปัสสาวะ-การตายของ basement membrane ของ glomerulus ทำให้ RBC ถูกกรองผ่านมาทางปัสสาวะได้
Voiding dysfunction
Dysuria
ปัสสาวะลำบาก ปวดขณะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย และอยากถ่ายทันที
สาเหตุ 1.การอักเสบของกระเพาะปัสสาวะ 2.การอักเสบของท่อปัสสาวะ 3.ท่อปัสสาวะได้รับอันตราย 4.อาจเกิดขึ้นชั่วคราวภายหลังร่วมเพศ
Retention of urine
การมีปัสสาวะคั่งในกระเพาะปัสสาวะ
สาเหตุ 1.การบวมบริเวณท่อปัสสาวะ 2.ต่อมลูกหมากโต 3.กระเพาะปัสสาวะอักเสบ 5.ระบบประสาทเสียหน้าที่ 6.เกิดชั่วคราวในผู้ป่วยหลังผ่าตัด
Nocturia
อาการตื่นในตอนกลางคืนเพื่อปัสสาวะมากกว่า 1 ครั้ง
สาเหตุ 1.พฤติกรรมการใช้ชีวิต 2.อายุ 3.การใช้ยา 4.การเจ็บป่วย 5.การตั้งครรภ์
Urinary incontinence
ปัสสาวะเล็ดทันทีเมื่อปวดปัสสาวะ
ปัสสาวะเล็ดตลอดเวลา
ปัสสาวะเล็ดขณะออกแรง
ปัสสาวะเล็ดจากภาวะหรือโรคทางกาย
Other of disease in KUB
Renal cell carcinoma
มะเร็งไต พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง
ปัจจัยเสี่ยง 1.การสูบบุหรี่ 2.กลุ่มโรคบางโรค 3.โลหะหนัก 4.รังสีจากสาร
อาการแสดง ปัสสาวะเป็นเลือด เป็นไข้ ปวด คลำได้ก้อน
Horseshoe kidney
การเชื่อมกันของไตสองข้างตั้งแต่กำเนิดโดยมากมักเป็นขั้วล่างเชื่อมกันส่วนใหญ่ไม่มีอาการมักพบโดยบังเอิญในรายที่ทำการผ่าชันสูตรศพอาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้บ่อยหรือทำให้เกิดนิ่วได้ง่ายอาจพบความผิดปกติอื่นร่วมได้
Urinary bladder carcinoma
เกิดจากการแบ่งตัวที่ผิดปกติของเซลลืเยื่อบุผนังด้านใน ก่อนพบเป็นก้อนเนื้องอก
Urinary tract infections
ปัสสาวะติดเชื้อ เนื่องจากเกิดเชื้อแบคทีเรีย
Kidney Stones
สาเหตุ เกิดขึ้นได้จากปริมาณของเกลือแร่ แร่ธาตุ และสสารต่างๆ
อาการแสดง ปวดบริเวณหลัง มีอาการปวดบีบเป็นระยะ ปัสสาวะเป็นเลือด ปัสสาวะแล้วเจ็บ ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะน้อย ปัสสาวะขุ่น คลื่นไส้ อาเจียน หนาวสั่น เป้นไข้
Rhabdomyolysis
อาจทำให้ไตวาย
สาเหตุ ความผิดปกติทาง พันธุกรรม,การเผาผลาญอาหาร,ภาวะขาดน้ำ,ติดเชื้อแบคทีเรีย,การออกกำลังกายแรง,ได้รับสารพิษ