Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Franse Literatuur 20e eeuw - Coggle Diagram
Franse Literatuur 20e eeuw
Geschiedenis
Politiek gezien stabiele tijd, maar sociaal en cultureel gezien zeer turbulente tijden.
La belle époque
: veel technische, wetenschappelijke en economische ontwikkeling.
Fin de siècle
: gevoel van onbehagen aan het eind van de 19e eeuw, toenemende sociale misstanden en conflicten.
Eerste Wereldoorlog
(1914-1918): oorlog tussen de geallieerden en de centralen, waarbij veel (Franse) soldaten sneuvelden.
Interbellum
: de periode tussen de Eerste en Tweede wereldoorlog, dit was een op politiek gebied erg onrustige tijd.
Tweede Wereldoorlog
: noorden bezet door Duitsland, zuiden niet → samen met geallieerden bevrijding Europa.
Dadaisme
(1916-1920)
Negatieve, agressieve, nihilistische, anti-nationalistische beweging als reactie op de Eerste Wereldoorlog.
Verlies van de wereld zoals we ze kenden en uitzichtloos bestaan.
Mengvormen van beeldende kunst, poëzie, theater en grafisch ontwerp.
Experimenteren met taal, syntax en grammatica → het opzettelijk irrationele en ondergraven van standaarden.
Tristan Tzara was een van de stichters.
Dadaïstisch gedicht maken door willekeurige woorden uit een krant te knippen en bij elkaar te plakken op een vel.
Surréalisme
Het gaat om het onbewuste (
l'inconscient
), om dromen, verlangens en vrije associaties.
Gebaseerd op ideeën van Sigmund Freud, die schreef dat dromen verkapte vervullingen van onbewuste wensen zijn.
Ongewone beelden verkrijgen door het samenbrengen van dingen die niets met elkaar te maken hebben, door:
L'écriture automatique
: schrijven zonder controle van het verstand.
Le cadavre exquis
: de eerste deelnemer schrijft een versregel, plus het eerste (of laatste) woord van de tweede regel. De eerste regel wordt omgevouwen. De tweede deelnemer borduurt voor op de eerste regel, enz.
Conversatiegedicht
: willekeurige zinnen (bijv. gehoord in café)
Poèmes visuels
: de vorm weerspiegelt de inhoud.
Marcel Proust schreef
À la recherche du temps perdu
: Proust vertelt vanuit de ik-persoon over zijn leven: ouders, liefde, snobisme van de Franse elite, de invloed van de Dreyfus-affaire en de liefde voor kunst en cultuur.
De verteller eet een madeleine die zijn geheugen activiteit en waardoor alle jeugdherinneringen terugkomen →
mémoire involontaire
.
Littérature Engagée
Schrijvers zetten zich in voor iets nuttigs om zin te geven aan hun leven, zich zo bevrijden van hun angsten en kritiek te uiten.
Elk mens in verantwoordelijk voor wat er in zijn tijd speelt.
Bijv.
Le petit prince
(Antoine de Saint-Exupéry) en
Animal Farm
(George Orwell).
Volgens Albert Camus hebben kunstenaars de plicht de waarheid weer te geven en hun vrijheid in te zetten voor de maatschappij.
Existentialisme
Filosofische stroming met als belangrijkste idee:
l'existente précède l'essence
(de mens is in essentie vrij en kan zijn verantwoordelijkheid niet afschuiven op omstandigheden).
Albert Camus
(weigerde label 'existentialisme'): bij hem staat het lichamelijke meer centraal. Het idee van het
absurde
: het leven heeft geen betekenis of bedoeling.
Schreef o.a.
L'Etranger
: Meursault pleegt een moord, in het proces lijkt niet zozeer de moord zelf centraal te staan (het betrof ‘slechts een Arabier’) maar de vraag of Meursault in staat is berouw te tonen.
Het bestaan is zinloos, maar de uitdaging van ieder individueel mens is om (in afwezigheid van een god) zijn vrijheid te gebruiken en zijn bestaan zo zin te geven.
Zelf keuzes maken en de gevolgen accepteren.
Jean-Paul Sartre
: vond dat de mens in alles wat hij doet vrij is. De mens verschilt in deze zin van andere objecten in de wereld: een boom is een boom omdat hij volledig met zichzelf samenvalt (
être en-soi
), de mens valt niet volledig met zichzelf samen, niet altijd wat je ziet (
être pour-soi
); men speelt steeds een bepaalde rol (bijv. beroep of afkomst).
Simone de Beauvoir
: schreef
Le Deuxième Sexe
waarin zij pleit voor economische onafhankelijkheid van de vrouw. 'Je bent niet als vrouw geboren, maar je wordt tot vrouw gemaakt'.
Théâtre de l'Absurde
Absurdisme (afsplitsing van existentialisme)
Onlogisch taalgebruik en onbegrijpelijk
Personages inwisselbaar
Droomwereld, d.m.v. decor een droomachtig beeld scheppen
Mythe van Sisyphus
: gedoemd tot het eeuwig opnieuw een rotsblok een steile berg opduwen.
En attendent Godot
(Samuel Beckett): twee mannen wachten op Godot, maar wie hij is en wanneer hij komt is onbekend, ondertussen hebben ze bizarre gesprekken.
Herhaling
Onlogische en irrationele aspecten van het leven benadrukken → doelloosheid aantonen.
La cantatrice chauve
(Eugène Lonesco): twee mensen komen elkaar tegen in de trein, uiteindelijk komen ze erachter dat ze man en vrouw zijn.