การป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ
ในโรงพยาบาล

การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ

การปฏิบัติเพื่อป้องกันมิให้เชื้อจุลชีพจากผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อหรือผู้ที่มีเชื้ออยู่แต่ไม่ปรากฎอาการ (Carrier หรือ colonized)แพร่ไปสู่ผู้ป่วยอื่นสู่บุคลากร หรือญาติผู้ป่วย

การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ

Standard precautions

Transmission-based precautions

- Airborne precautions                 - Droplet precautions        - Contact precautions
- Universal precautions                                              - Body substance isolations 

มาตรฐานป้องกันการกระจายเชื้อที่จะต้องปฏิบัติ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อทางเลือด สารน้ำ สารคัดหลั่งของผู้ป่วยโดยให้คำนึงว่าผู้ป่วยทุกรายอาจจะมีเชื้อโรคในร่างกายที่สามารถติดต่อโดยเลือดและสารคัดหลั่ง

Airborne precautions

วิธีปฏิบัติ

1.การล้างมือและการสวมถุงมือ
(Handwashing and gloving)

ล้างมืออย่างถูกวิธีก่อนให้การดูแลผู้ป่วย ก่อนการสัมผัส
ผู้ป่วยแต่ละราย หลังจากสัมผัสสารคัดหลั่งหรืออุปกรณ์ที่แปดเปื้อนเชื้อและหลังสัมผัสผู้ป่วย

2.สวมเครื่องมือป้องกันร่างกาย
(Protective barriers)

ควรสวมผ้าปิดปากปิดจมูก (Mask) หน้ากาก (Face shield) แว่นตา (Goggle) เสื้อคลุม (Gown) และถุงมือ (Glove) รองเท้าบู๊ท

3.การดูแลอุปกรณ์เครื่องมือ – เครื่องใช้ของผู้ป่วย (Patient care equipment)

ต้องทำความสะอาดด้วยความระมัดระวัง และมีการทำลายเชื้อหรือทำให้ปราศจากเชื้ออย่างถูกต้องตามความเหมาะสมก่อนนำมาใช้

4.การจัดการผ้าและการซัก
(Linen and laundry)

ควรถือและจับต้องด้วยความระมัดระวัง ทิ้งในถังผ้าเปื้อนแล้วส่งไปซักล้างหรือทำลายเชื้อที่งานซักฟอก

5.การทำความสะอาดเตียงผู้ป่วยและสิ่งของเครื่องใช้ภายในห้องผู้ป่วยตลอดจนสิ่งแวดล้อมรอบๆผู้ป่วย
(Routine and terminal cleaning /Environmental control)

เตียง ที่กั้นเตียง อุปกรณ์ข้างเตียง ห้องและหอผู้ป่วยให้เช็ดทำความสะอาดด้วยผงซักฟอกและน้ำตามปกติ

6.อุปกรณ์ที่ใช้ในการรับประทานอาหาร
( Eating utensils)

จาน ชาม ช้อน ส้อม ล้างทำความ
สะอาดด้วยน้ำยาล้างจาน และล้างด้วยน้ำร้อน

  1. การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อ
    (Transport of infected patient )

ต้องให้ผู้ป่วยสวมอุปกรณ์ที่เหมาะสม

การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรคที่แพร่ทางอากาศที่มีขนาดเล็กกว่า 5 ไมครอน

วิธีปฏิบัติดังนี้

ปฏิบัติตามหลัก Standard precautions ในการดูแลผู้ป่วย

แยกผู้ป่วยไว้ในห้องแยกจนพ้นระยะแพร่เชื้อ

ควรจำกัดบริเวณผู้ป่วยเท่าที่ทำได้

ให้แขวนป้าย Airborne precautions/สัญลักษณ์ไว้ที่ห้องแยกหรือที่เตียงผู้ป่วย

สวมผ้าปิดปาก ปิดจมูก ที่มีคุณสมบัติกรองเชื้อโรค

ไม่ควรเคลื่อนย้ายผู้ป่วยออกจากห้อง หรือหอผู้ป่วยโดยไม่จำเป็น

แนะนำให้ผู้ป่วยใช้ผ้าหรือกระดาษเช็ดหน้าปิดปาก ปิดจมูกขณะไอหรือจาม

แนะนำการปฏิบัติตัวแก่ญาติ ในการเข้าเยี่ยมผู้ป่วย

Droplet precautions

การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรคจากละอองฝอย เสมหะ ที่มีขนาดใหญ่กว่า 5 ไมครอน

วิธีปฏิบัติดังนี้

ปฏิบัติตามหลัก Standard precautions ในการดูแลผู้ป่วย

แยกผู้ป่วยไว้ในห้องแยกจนพ้นระยะแพร่เชื้อ

ควรจัดระยะห่างจากเตียงผู้ป่วยอื่น มากกว่า 3 ฟุต

แขวนป้าย Droplet precautions/สัญลักษณ์ไว้ที่หน้าห้องแยกหรือที่เตียงผู้ป่วย

สวมผ้าปิดปาก-จมูก ชนิด Surgical mask เมื่อต้องเข้าใกล้ผู้ป่วยภายในระยะ 3 ฟุต

ไม่ควรเคลื่อนย้ายผู้ป่วยออกจากห้องหรือหอผู้ป่วยโดยไม่จำเป็น

แนะนำการปฏิบัติตัวแก่ญาติในการเข้าเยี่ยมผู้ป่วย

Contact precautions

การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรคที่ติดต่อได้โดยการสัมผัสทั้งทางตรงและทางอ้อม

วิธีปฏิบัติดังนี้

ปฏิบัติตามหลัก Standard precautions ในการดูแลผู้ป่วย

แยกของใช้ผู้ป่วยไว้ในห้องแยกจนพ้นระยะแพร่เชื้อ

แขวนป้าย Contact precautions/สัญลักษณ์ไว้ที่หน้าห้องแยกหรือที่เตียงผู้ป่วย

สวมถุงมือและถอดถุงมือทันทีหลังให้การรักษาพยาบาลผู้ป่วยแต่ละครั้ง

สวมเสื้อคลุม หรือผ้ากันเปื้อนพลาสติกเมื่ออยู่ใกล้ชิดผู้ป่วย

อุปกรณ์ เครื่องมือ – เครื่องใช้ ให้แยกใช้กับผู้ป่วยเฉพาะราย

แนะนำการปฏิบัติตัวแก่ญาติในการเข้าเยี่ยม โดยให้ล้างมือก่อน-หลังสัมผัสผู้ป่วย

นางสาวธนพร พูนประสิทธิ์ เลขที่ 28 ห้อง A รหัส 62123301049