Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ปฏิรูปการเมืองในสมัยรัชกาลที่5 - Coggle Diagram
ปฏิรูปการเมืองในสมัยรัชกาลที่5
ร.5มีอำนาจไม่อำนาจเลยเพราะอำนาจตกอยู่ที่ตระกูลบุนนาค
พ.ศ. 2418
เกิดความตึงเครียดระหว่างฝ่ายวังหลวงกับฝ่ายวังหน้า ที่เรียกว่า “วิกฤตการณ์วังหน้า”
เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์นั้น พระองค์ทรงมีพระชนมายุ
ได้เพียง 15 พรรษา
การเมือง ถือเป็นเหตุการณ์ความวุ่นวายภายในประเทศ จะเห็นได้ว่า เมื่อรัชกาลที่ 5 ขึ้นครองราชย์ พระองค์แทบจะไม่มีพระราชอำนาจเลย
2 . สังคม ปัญหาของสังคมไทยที่สำคัญ คือ ระบบไพร่และทาสกำลังเสื่อมลงถึงจุดต่ำสุด
พระมหากษัตริย์ไม่สามารถ
ควบคุมคนได้ด้วยเหตุการณ์วิกฤตการณ์วังหน้า
พ.ศ. 2417
แสดงให้เห็นว่ากำลังไพร่พลที่ถูกฝึกหัด ตามแบบทหารตะวันตกสามารถสร้างความไม่มั่นคงให้แก่ราชบัลลังก์ได้
การปกครองส่วนกลางการแบ่งงานมีปัญหาทำให้การทำงานล่าช้า
ปัญหาจากการคมนาคม และการที่พระเจ้าแผ่นดินมีพระราชทรัพย์ น้อย จึงไม่สามารถส่งข้าราชการของตนไปปกครองหัวเมืองได้มาก
การแบ่งงาน ขาดประสิทธิภาพ เกิดความแตกแยก
รัฐบาลเพียงแต่ทำหน้าที่แค่รับรองอำนาจ
เจ้าเมืองเท่านั้น เมื่อเจ้าเมืองได้รับการรับรองอำนาจอย่างเป็นทางการจากราชธานี
ก็ทำการ
“กินเมือง” (เก็บภาษี ใช้แรงงานไพร่ เก็บเงินราชการจากไพร่ มีสิทธิลงโทษพลเมืองของตน)
ทั้งผลจากสนธิสัญญาเบาว์ริงทำให้เกิดการขยายตัวทางการผลิตและค้าข้าวทำให้ต้องการแรงงานเพื่อใช้ในการทำนา
การคุกคามจากจักรวรรดินิยมตะวันตก ขณะเดียวกันรัฐบาลก็จำเป็นต้องมีกองทหารแบบตะวันตกเพื่อป้องกันประเทศ
การเลิกไพร่
ฟื้นฟูกรมทหารหน้า ในปี พ.ศ. 2423 ได้ประกาศรับสมัครคนข้อมือขาวหรือไพร่ที่ไม่มีสังกัดมูลนายเข้าเป็นทหาร
ควบคุมคนให้ขึ้นสังกัดตามท้องที่การทำสำมะโนครัว โดยเริ่มจากระดับหมู่บ้าน
พระราชบัญญัติลักษณะเกณฑ์จ้าง พ.ศ. 2443 กำหนดให้ค่าจ้างแก่ผู้ถูกเกณฑ์
มีการประกาศเลกที่ไม่ได้เป็นทหารให้ขึ้นสังกัดท้องที่ ถือเอาท้องที่ไพร่อยู่ตามทะเบียนสำมะโน ครัวเป็นสำคัญ เป็นการยกเลิกไพร่ผ่านมูลนายในที่สุด
พระราชบัญญัติลักษณะการเกณฑ์ทหาร พ.ศ. 2448 กำหนดชายฉกรรจ์ทุกคนอายุ 18 – 60 ปี ต้องเป็นทหาร
ยกฐานะกรมพระสุรัสวดีให้เท่าเทียมกับกรมสำคัญอื่น
การปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค พ.ศ. 2437
มีการยกเลิกระบบกินเมืองที่สืบทอดตำแหน่งกันในตระกูลเจ้าเมือง
ทรงให้กระทรวงมหาดไทยมีหน้าที่ในการจัดระเบียบการปกครอง
การปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2448
ราษฎรได้รับสิทธิ์ในการเลือกผู้ปกครองของตนเองในระดับหมู่บ้านและตำบล
การปกครองส่วนกลาง
ทรงยกเลิกการปกครองแบบจตุสดมภ์ ยกฐานะกรมขึ้นเป็นกระทรวงทั้งหมด 12 กระทรวง