Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การปฏิรูปประเทศสมัย ร.๕ - Coggle Diagram

- - - - นำรูปแบบการบริหารราชการแบบอังกฤษมาใช้ โดยกรมหมื่นเทววงศ์วโรปการพระเจ้าน้องยาเธอ เสด็จกลับดูงานการปกครองในอเมริกา ยุโรป และญี่ปุ่น ได้เสนอให้เร่มจากตั้งเป็นกรม 6 กรม โดยรวมกับกรมเดิม 6 กรม และพ.ศ. 2435 ยกฐานะ การจัดการบริหารงานเป็นระบบกระทรวง มีตาแหน่งเสนาบดีกระทรวงดูแล ประกอบด้วย กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงเกษตรพนิชการ กระทรวงนครบาล กระทรวงวัง กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ กระทรวงยุทธนาธิการ กระทรวงโยธาธิการ กระทรวงยุติธรรม กระทรวงมุรธาธร จานวน 9 ใน 12 กระทรวง ส่วนใหญ่เป็นเชื้อพระวงศ์
    - - ส่วนภูมิภาคจัดรูปแบบการปกครองใหม่ เรียกว่า “แบบเทศาภิบาล” เริ่มจากประกาศและจัดหน้าที่ให้รวมหัวเมืองทั้งหมดไว้ใต้บังคับบัญชาของกระทรวงมหาไทย ร.ศ. 113 ทรงมีพระราชดำริให้การปฏิรูปการบริหารราชการมีประสิทธิภาพ ควบคุมหัวเมืองให้ใกล้ชิด เพื่อสกัดกั้นภัยจากจักรวรรดินิยม โดยการรวมอานาจเวทีรัฐบาลกลาง รูปแบบการปกครองดังกล่าวได้จากอังกฤษใช้กับพม่าและมลายู การจัดการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาล เริ่มในปี พ.ศ. 2437 ทาให้รูปแบบการบริหารราชการ มีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบจากต่ำสุดไปชั้นสูงสุด2
        
        การปกครองหมู่บ้าน มี ผู้ใหญ่บ้านปกครอง
        
        การปกครองตาบล มี กำนัน
        
        การปกครองอำเภอ มี นายอำเภอ
        
        การปกครองเมือง มี เจ้าเมือง
        
        การปกครองมณฑล มี ข้าหลวงเทศาภิบาล
        
        ผลของการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ทาให้ผู้ที่มีอานาจเดิม เช่น เจ้าเมืองสูญเสียผลประโยชน์และเกิดกบฎ ตามหัวเมืองในช่วง พ.ศ. 2444 – 2445 ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเกิดกบฏผีบุญ ภาคเหนือเกิดกบฏเงี้ยวเมืองแพร่ และภาคใต้ เกิดกบฏพระยาแขกเจ็ดหัวเมือง3 (ร.ศ. 121)
    - - เป็นแนวคิดที่ให้ประชาชนปกครองตนเองมีส่วนในการบริหารท้องถิ่นของตนเอง ด้านความสะอาด, ถนน โดยจัดตั้งสุขาภิบาลที่กรุงเทพฯ พ.ศ. 2440 และในหัวเมืองเริ่มใน พ.ศ. 2448
      - ตั้งสุขาภิบาลทดลองที่ตาบลท่าฉลอม จังหวัดสมุทรสาคร จัดการเรื่องการเก็บภาษีโรงเรือน ให้มีการเลือกตั้งประชาชนมาร่วมบริหารงานร่วมกับกานัน ผู้ใหญ่บ้านในเขตสุขาภิบาลต่อมามีการตราพระราชบัญญัติจัดการสุขาภิบาลหัวเมือง พ.ศ. 2450