Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การวินิจฉัยทางการพยาบาลNursing Diagnosis - Coggle Diagram
การวินิจฉัยทางการพยาบาลNursing Diagnosis
1.การกําหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาล
1.1ความหมาย
เป็นการนําข้อมูลของผู้รับบริการที่ได้จากการประเมินภาวะสุขภาพ
จัดหมวดหมู่
ผ่านการวิเคราะห์
เปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานแล้วนํามากําหนด
นอกจากนี้พยาบาลมีบทบาททั้งที่เป็นบทบาทอิสระบทบาทกึ่งอิสระ และบทบาทที่ไม่อิสระ
ทั้งนี้ขอบเขตของการวินิจฉัยการพยาบาลต้องเป็นสิ่งที่พยาบาลมีอิสระในการปฏิบัติ ได้ตามกฎหมายและครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และจิตวิญญาณ
คุณลักษณะที่สําคัญของ การวินิจฉัยการพยาบาล
การวินิจฉัยการพยาบาลเป็นการกําหนดเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพหรือเป็นภาวะเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาสุขภาพของบุคคลครอบครัว
หรือชุมชน
การวินิจฉัยการพยาบาลเป็นการ
กําหนดเกี่ยวกับภาวะสุขภาพดีในกรณีที่มีสุขภาพแข็งแรงไม่เจ็บป่วยซึ่งพยาบาลมีบทบาทในการส่งเสริมภาวะสุขภาพดีนั้นให้นานที่สุด
การวินิจฉัยการพยาบาลเกิดจากการตัดสินใจของพยาบาลโดยอิสระที่พยาบาลสามารถปฏิบัติได้ตามขอบเขตที่กฎหมายกําหนด
การวินิจฉัยการพยาบาลจะครอบคลุมบุคคลทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และจิตวิญญาณ(Holism)
5.การวินิจฉัยการพยาบาลใช้เป็นแนวทางให้พยาบาล
สามารถกําหนดกิจกรรมพยาบาลตาม บทบาทหน้าที่ของวิชาชีพทั้ง 4 บทบาทคือ การป้องกันโรค การส่งเสริมสุขภาพ การดูแลรักษา และการฟื้นฟูสภาพร่างกาย
1.2ข้อแตกต่างระหว่างการวินิจฉัยทางการพยาบาลและการวินิจฉัยโรคทางการแพทย์
วินิจฉัยโรคทางการแพทย์
การวินิจฉัยการพยาบาลเป็นการกําหนดปัญหาหรือภาวะสุขภาพที่ครอบคลุมทั้งทางด้านร่างกายจิตสังคม และจิต
วิญญาณ ของผู้รับบริการ
การวินิจฉัยโรคทางการแพทย์ส่วนใหญ่จะเน้นปัญหาเฉพาะทางด้านร่างกายที่มีการเปลี่ยนแปลงพยาธิสภาพซึ่งแพทย์เป็นผู้รักษาผู้ป่วย
การวินิจฉัยโรค ถ้าวินิจฉัยได้แน่นอนแล้วจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงจนกว่าจะหาย
การวินิจฉัยการพยาบาลจะเปลี่ยนแปลงไปตามการตอบสนองหรือพฤติกรรมของผู้รับบริการ ที่พยาบาลประเมินได้
ตัวอย่างการวินิจฉัยโรค : กล้ามเนื้อหัวใจตายการวินิจฉัยการพยาบาล
เจ็บหน้าอก (chest pain) เนื่องจาก มีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย
ความสามารถในการทํากิจกรรมลดลง เนื่องจาก มีอาการเหนื่อย
ง่ายจากภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย
วิตกกังวล เนื่องจาก ขาดความรู้ในการดูแลตนเองเกี่ยวกับโรค
กล้ามเนื้อหัวใจตาย
1.3 รูปแบบของการกําหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาล
(1) ข้อวินิจฉัยภาวะสุขภาพดี (Wellness)
(3) ข้อวินิจฉัยปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นแล้ว (Actual problem)
(4) ข้อวินิจฉัยปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาล(Collaborative problem)
(2) ข้อวินิจฉัยปัญหาสุขภาพที่อาจจะเกิดขึ้นหรือมีแนวโน้มที่
จะเกิดขึ้น(Possible or Potential problem)
1.4 ส่วนประกอบของข้อวินิจฉัยการพยาบาล
(1) ข้อวินิจฉัยการพยาบาลที่มีส่วนประกอบ 2 ส่วน(Two-partdiagnostic
system)
ส่วนที่หนึ่ง (Problem-P)
เป็นส่วนแรกของข้อความที่แสดงถึงภาวะ
สุขภาพของผู้ป่วย ภาวะสุขภาพดี ภาวะเสี่ยงหรือภาวะเจ็บป่วย
ส่วนที่สอง (Etiology=E)
เป็นส่วนหลังของข้อความที่บอกสาเหตุหรือสิ่งที่ทําให้เกิดปัญหา สุขภาพ หรือปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับปัญหาสุขภาพ
ข้อวินิจฉัยการพยาบาลเป็นประโยชน์ในการกําหนดแนวทางช่วยเหลือหรือแก้ไขปัญหาสุขภาพนั้นได้ตรงเป้าหมายโดยใช้คําว่า “เนื่องจาก” เชื่อมข้อความส่วนที่หนึ่งและส่วนที่สอง
(2) ข้อวินิจฉัยการพยาบาลที่มีส่วนประกอบ 3 ส่วน(Three-part diagnostic system = PES)
ซึ่งเป็นข้อความที่ขยายส่วนที่สองให้เห็นปัญหาชัดเจนมากขึ้น ซึ่งอาจเป็น ข้อมูลเกี่ยวกับอาการ หรืออาการแสดงทางคลินิก (Signs & Symptoms = S)โดยใช้คําว่า “จาก” หรือ “เป็นผลจาก" เชื่อมข้อความส่วนที่สองกับส่วนที่สาม
ตัวอย่าง
มีความทนต่อการ
ทํากิจกรรมลดลงเนื่องจากมีน้ำคั่งในปอดจากโรคปอดอักเสบ
-เจ็บข้อเข่ามากเนื่องจากมีการอักเสบของข้อจากการมีข้อเข่า
เสื่อม
1.5 หลักการกําหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาล
(1) เขียนข้อความครบถ้วนทั้งส่วนแรกและส่วนหลัง
ปัญหาสุขภาพที่สามารถวิเคราะห์ถึงสาเหตุของปัญหาได้
ชัดเจนจากการประเมินภาวะ
(2) เขียนข้อความเฉพาะส่วนแรก
กรณีปัญหาสุขภาพที่มีความชัดเจนอยู่แล้วโดยไม่
จําเป็นต้องกล่าวถึงสาเหตุของปัญหา สุขภาพเช่น ปวดแผลผ่าตัด ,ขาดความรู้
เกี่ยวกับการปฏิบัติตนเมื่อกลับบ้าน
1.6 วิธีการกําหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาล
(1) การเขียนข้อวินิจฉัยการพยาบาลควรเขียนให้ครอบ
คลุมองค์รวม
(2)คําที่ใช้เขียนข้อวินิจฉัยการพยาบาลอาจใช้คําได้หลาก
หลาย
สามารถใช้คําได้หลากหลาย เช่น
ขาด เกิน บกพร่อง เพิ่มขึ้น ลดลง เบี่ยงเบนไม่สามารถ ไม่
เหมาะสม ไม่มีประสิทธิภาพ
สรุป
การวินิจฉัยการพยาบาลเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ความรู้ทั้งศาสตร์การพยาบาลและศาสตร์อื่น ๆ รวมทั้งประสบการณ์ของพยาบาล เพื่อวิเคราะห์ปัญหาสุขภาพของผู้รับบริการได้ตรงประเด็น
การวินิจฉัยทางการพยาบาล เป็นการนําข้อมูลของผู้รับบริการที่ได้จากการประเมินภาวะสุขภาพซึ่งผ่านการวิเคราะห์ จัดหมวดหมู่ และเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานแล้ว
.การกําหนดข้อมูลสนับสนุน
ความหมายของข้อมูลสนับสนุน
ได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลผู้รับบริการโดยวิธีการสังเกต การ ซักประวัติการตรวจร่างกายผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษต่างๆ
ข้อมูลสนับสนุนประกอบด้วย
ข้อมูลปรนัย (Objective data = OD) ที่ได้จากการสังเกตหรือตรวจวัดของพยาบาล
ข้อมูลอัตนัย (Subjective data = SD)ที่ได้จากการบอก
เล่าของผู้รับ บริการ
ข้อมูลสนับสนุนจึงเป็นสิ่งบ่งชี้หรือสนับสนุนว่าผู้รับบริการมี
ปัญหาสุขภาพหรือไม่
ข้อควรระวังในการกําหนดข้อมูลสนับสนุน
(1) ข้อมูลสนับสนุนต้องมีความสัมพันธ์หรือมีความสอดคล้องกับข้อวินิจฉัยการพยาบาล
(2) ข้อมูลสนับสนุนต้องมีเพียงพอที่จะบอกว่าผู้ป่วยมีปัญหาสุขภาพจริง
(3) ไม่นํากิจกรรมการพยาบาลหรือการรักษาของแพทย์มาเป็นข้อมูลสนับสนุนของข้อวินิจฉัยการพยาบาล
ตัวอย่าง (3.1) ข้อวินิจฉัยการพยาบาล : มีภาวะท้องผูก
ข้อมูลสนับสนุนที่ไม่ถูกต้อง : ผู้ป่วยได้รับการสวนอุจจาระ
ข้อมูลสนับสนุนที่ถูกต้อง : ผู้ป่วยดื่มน้ําน้อยและไม่ชอบรับประทานผักผลไม้
การกําหนดข้อมูลสนับสนุนที่สอดคล้องกับข้อวินิจฉัยการ
พยาบาล
ตัวอย่างที่ 1 ข้อวินิจฉัยการพยาบาล :อาจเกิดแผลกดทับเนื่องจากเคลื่อนไหวร่างกายน้อย
ข้อมูลสนับสนุน
SD : - ไม่อยากขยับตัว เจ็บแผลมาก
OD : - นอนนิ่งอยู่ท่าเดียว ไม่ค่อยขยับหรือพลิกตัว
- มีรอยแดงที่ผิวหนังบริเวณก้นกบ