Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ออกกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ - Coggle Diagram

- - - - Type1 DM
        
        ไม่มี Insulin หลั่งออกมาจากตับอ่อน ต้องการ Insulin จากภายนอกร่างกาย
      - Type2 DM
        
        มี Insulin หลั่งออกจากตับอ่อนน้อย/เกิดการดื้อต่อ Insulin
      - Type3 DM
        
        โรคเบาหวานจากสาเหตุอื่นเช่น พันธุกรรม โรคตับอ่อน ยากลุ่มเตียรอยด์
      - Type4 DM
        
        โรคเบาหวานที่เกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์
  - - - ยาฉีดอินซูลิน (Insulin)
        
        ข้อบงใช้
        
        -ลดระดับน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยเบาหวานทุกประเภท
        
        กลไกการออกกฤทธิ์
        
        นำ glucoseจากเส้นเลือดเข้าสู่เซลล์แล้วเปลี่ยนเป็น glycogen จากนั้นนำ Potassium เข้าสู่เวลล์พร้อมกับ glucose
        
        ผลข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นเร็ว เหงื่อออกมาก หิว ปวดหว สั่น อ่อนเพลีย ซึม หมดสติ
        
        ตุ่มนูนเเข็งจากไขมันใต้ผิวหนังตรงตำแหน่งที่ฉีด จากการฉีดซ้ำจากตำแหน่งเดิม
  - - - กลไกการออกกฤทธิ์ -กระตุ้นการหลั่ง Insulin จากเบต้าเซลล์ที่ตับอ่อน
      - ผลข้างเคียง -น้ำหนักตัวเพิ่ม,ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ
      - ข้อห้ามใช้ -ผู้ป่วยที่แพ้ยาปฏิชีวะนะกลุ่ม sulfonamide -ภาวะตับ/ไตทำงานบกพร่อง
    - - กลไกการออกกฤทธิ์ -กระตุ้นการหลั่ง Insulin จากเบต้าเซลล์ที่ตับอ่อน
      - อาการไม่พึงประสงค์ -น้ำหนักตัวเพิ่ม,ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ
      - ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา -กินพร้อมกันกับยา gemfibrozil เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
    - - กลไกการออกกฤทธิ์ -เพิ่มความไวของเนื้อเยื้อต่อInsulin และลดการสร้างglucoseจากตับ
      - ข้อห้ามใช้ -ผูป่วยที่มีภาวะไตทำงานบกพร่อง หัวใจวาย ระบบไหลเวียนล้มเหลวเพราะอาจทำให้กรดแลคติกคั่งในเลือด
      - ผลข้างเคียง -เบื่ออาหาร อาเจียน น้ำหนักลด
      - ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา -เมื่อกินพร้อมแอลกอฮอล์จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดกรดแลคติกคั่ง
    - - กลไกการออกกฤทธิ์ -เพิ่มการนำ glucose เข้าสู่เซลล์และลดการสังเคราะห์ glucose
      - ผลข้างเคียง -บงมน้ำ ตัวเหลือง ปัสสาวะสีดำ
    - - กลไกการออกฤทธิ์ -ยั้บยั้งเอนไซม์ Alpha-glucosidase เอนไซม์นี้มีหน้าที่ย่อยคาร์โบไฮเดรตเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว
      - ข้อห้ามใช้ -ผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบทางเดินอาหาร การทำงานของตับ/ไต บกพร่อง
      - ผลข้างเคียง -ปวดท้อง ท้องเสียง ท้องอืด
    - - 1.กระตุ้นตัวรับ GLP-1
        
        กลไกการออกกฤทธิ์ -ส่งผลให้มีการกระตุ้นการหลั่ง Insulin ยับยั้งการหลั่ ง glucagon
        
        ผลข้างเคียง -เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน น้ำหนักลด
        
        ข้อห้ามใช้ -ผู้ป่วยโรคไตวาย
      - 2.ยับยั้งเอนไซม์ DPP-4
        
        กลไกการออกกฤทธิ์ -ทำลาย GLP-1และGIP ทำให้ลดการทำลายฮอรโมน GLP-1 และ GIP
        
        ผลข้างเคียง -การติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนบน เยื่อจมูกอักเสบ
    - - ข้อบ่งใช้ -ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำขั้นวิกฤตจากภาวะต่างๆเช่น Insulin overdose
      - กลไกการออกกฤทธิ์ -คลื่นไส้ อาเจียน
      - ข้อควรระวัง
        
        การใช้ในผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือด
- - - - กลไกการออกกฤทธิ์ -ยับยั้งเอนไซม์ที่ใช่สังเคราะห์ฮอร์โมนธัยรอยด์
      - ผลข้างเคียง -กดไขกระดูกโดยเฉพาะการลดลงของเม็ดเลือดขาว -ตับอักเสบ -ผื่นคัน
      - ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา anticoagulants -เมื่อกินร่วมกันจะเพิ่มฤทธิ์ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
    - - นิยมใช้ลดขนาดต่อมและปริมาณเลือดที่มาเลี้ยงต่อม ก่อนทำการผ่าตัด
      - กลไกการออกกฤธิ์ -ยับยั้งการสังเคราะห์ฮอร์โมนธัยรอยด์
      - ผลข้างเคียง -พิษไอโอไดด์ เช่นเป็นไข้ ปวดแสบร้อนในปาก
      - ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา อาหารที่มีไอโอดีนสูง -เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดพิษไอโอไดด์
    - - lodine-131 เป็นไอโซโทป ถูกดูดซึมอย่างรวดเร็วและไปเก็บสะสมความเข้มข้นสูงที่ต่มธัยรอยด์
      - กลไกการออกกฤทธิ์ -ปล่อยรังสีเบต้าทำลายต่อมธัยรอยด์
      - ราคาถูกให้ผลดี ไม่เจ็บ
      - อาการไม่พึ่งประสงค์ -กดไขกระดูก
      - ข้อห้ามใช้ -หญิงตั้งครรภ์ ให้นมบุตร
  - - - มีทั้งยากินและยาฉีด รูปแบบยาฉีด(IV) ใช้รักษาภาวะธัยรอยด์ฮอร์โมนในเลือดต่ำรุนแรง
      - ผลข้างเคียง -หากได้รับยามากจนทำให้ระดับธัยรอยด์ฮอร์โมนในเลือดสูง ผู้ป่วยจะมีอาการหัวใจเต้นเร็ว กระสับกระส่าย ทนร้อนไม่ได้ น้ำหนักลด
      - ข้อห้ามใช้ -ห้ามกินร่วมกับยาลดกรดในกระเพาะ ยาลดไขมัน เพราะทำให้การดูดซึม levothyroxine ลดลง
    - - มีทั้งยากินและยาฉีด รูปแบบยาฉีด(IV) ใช้รักษาภาวะธัยรอยด์ฮอร์โมนในเลือดต่ำรุนแรง
      - ผลข้างเคียง ข้อควรระวัง ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา เช่นเดียวกับ Levothyroxine (T4)