Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจร่างกาย ระบบประสาท, นางสาวธนพร พูนประสิทธิ์ ชั้นปีที่ 2 ห้อง A…
การตรวจร่างกาย
ระบบประสาท
GLASGOW COMA SCALE
VERBAL RESPONSE
ตอบคำถามได้ถูกต้อง (5)
Oriented
ตอบคำถามได้แต่ไม่ถูกต้อง (4) Confused conversation
ตอบคำถามเพียง 2-3 คำ (3) Inappropriate words
ตอบเสียงอืออา (2)
Incomprehensible sounds
ไม่โต้ตอบ (1) None
MOTOR RESPONSE
เมื่อกระตุ้นให้เจ็บได้ สามารถปัดได้ถูกตำแหน่ง (5) Localizes pain
ขยับแขนขาหนีเมื่อเจ็บมาก ๆ (4) Flexion withdrawal
เมื่อกระตุ้นให้เจ็บแล้วผู้ป่วยไม่ปัด แต่งอแขนเข้าหาตัวทั้ง 2 ข้าง (3) Flexion abnormal(Decorticate rigidity)
เหยียดแขนออกทั้ง 2 ข้างเมื่อเจ็บ (2) Extension (Decerebrate rigidity)
ทำตามคำสั่งได้ถูกต้อง (6) Obeys commands
ไม่ขยับเมื่อเจ็บ (1) None
EYA OPEN
ลืมตาได้เอง (4) Spontaneously
ลืมตาเมื่อเรียก (3) To verbal command
กระตุ้นให้เจ็บจึงลืมตา (2) To pain
ไม่ลืมตา (1) None
การตรวจปฏิกิริยาตอบสนอง Reflex
แบ่งได้
การตรวจปฏิกิริยาตอบสนองชนิดลึก Deep tendon reflex
ทดสอบ Biceps reflex
ตรวจการทำงานของเส้นประสาท Cervical spinal nerve คู่ที่ 5
โดยให้ผู้ป่วยงอข้อศอกเล็กน้อย ผู้ตรวจวางนิ้วหัวแม่มือลลงบน Biceps tendon กดนิ้วหัวแม่มือลงเล็กน้อย และใช้ไม้เคาะรีแฟล็กซ์
ทดสอบ
Triceps reflex
ตรวจสอบการทำงานของเส้นประสาท Cervical spinal nerve คู่ที่ 6 และ 7
โดยให้ปลายแขนห้อย และใช้ไม้เคาะตรงบริเวณเอ็นของกล้ามเนื้อ Triceps brachealis (ประมาณ 2 นิ้วเหนือข้อศอกด้านหลัง)
ทดสอบ
Quadriceps reflex
ตรวจการทำงานของเส้นประสาท Lumbar spinal nerve คู่ที่ 2 ถึง 4
Femoral nerve โดยให้ผู้ป่วยนั่งห้อยเท้าที่ขอบเตียง ผู้ตรวจใช้ไม้เคาะรีแฟล็กซ์ บริเวณ Patella tendon
การตรวจปฏิกิริยาตอบสนองชนิดตื้น
ทดสอบปฏิกิริยาของแก้วตา
Corneal reflex
ทดสอบการทำงานของ
เส้นประสาทคู่ที่ 5
ทดสอบปฏิกิริยาตอบสนองที่ผนังหน้าท้อง
Abdominal reflex
เป็นการตรวจการทำงานของ Thoracic spinal nerve คู่ที่ 8-12
ให้ผู้ป่วยนอนหงาย และใช้วัสดุปลายทู่เขี่ยบริเวณหน้าท้องรอบๆสะดือเบาๆ ลากเฉียงจากด้านนอกเข้าด้านใน โดยผนังหน้าท้องจะหดตัว สะดือจะเอียงไปด้านที่ทำการทดสอบ
ทดสอบการหดตัวของถุงอัณฑะ Cremasteric reflex
ทดสอบการทำงานของ Lumbar spinal nerve คู่ที่ 1-2
ผู้ป่วยนอนหรือนั่ง ผู้ตรวจใช้วัตถุทู่ๆ ขีดลากด้านในของต้นขาในแนวเฉียงลงล่างและเข้าด้านใน จะเห็นถุงอัณฑะด้านที่ทดสอบหดตัว
การแบ่งระดับความไว
ไวมาก
4+
ไว
3+
ปกติ
2+
น้อยกว่าปกติ
1+
ไม่มี
0
ตำแหน่งความผิดปกติของเส้นประสาทไขสันหลัง
การตรวจประสาทสมอง (Cranial Nerve)
ประสาทสมองคู่ที่ 2 Optic Nerve
หน้าที่ : เกี่ยวกับการมองเห็น รับแสง สีและภาพ
(โดยการตรวจสายตา,การตรวจลานสายตา,การตรวจจอตา)
ประสาทสมองคู่ที่ 1 Olfactory Nerve
หน้าที่ : ดมกลิ่น (โดยให้ผู้ป่วยหลับตาดมกลิ่นแล้วบอก)
ประสาทสมองคู่ที่ 3 Oculomotor Nerve
คู่ที่ 4 Trochlear Nerve
คู่ที่ 6 Abducens Nerve
ประสาทสมองทั้ง 3 คู่จะทำงานประสานพร้อมๆกัน
หน้าที่ : เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของลูกตา (การตรวจรูม่านตาทั้งสองข้างไม่เท่ากัน โดยมีสาเหตุมาจากความผิดปกติของประสาทสมองคู่ที่ 3 พบได้ในโรคม่านตาอักเสบ(lritis))
ประสาทสมองคู่ที่ 5 Trigeminal Nerve
เป็นการตรวจความรู้สึกเจ็บ(Pain)
ตรวจโดยใช้เข็มหมุดปลายแหลม แตะตั้งแต่หน้าผาก แก้ม คาง
รวมทั้งหนังศีรษะและมุมคาง
ตรวจความรู้สึกสัมผัส(Touch Sensation)
ตรวจโดยใช้สำลีแตะบริเวณผิวหน้าตามตำแหน่งเดียวกันกับPainและเปรียบเทียบกัน
ตรวจกล้ามเนื้อการเคี้ยว
ตรวจโดยให้ผู้ป่วยขบกรามเข้าออก และผู้ตรวจใช้นิ้วคลำไปที่กระพุ้งแก้มทั้งสองข้าง (คนปกติคลำจะพบการเกร็งบริเวณดังกล่าวเท่ากันทั้งสองข้าง)
ประสาทสมองคู่ที่ 7 Facial Nerve
ตรวจกล้ามเนื้อ Orbicularis Oculi
ให้ผู้ป่วยหลับตา
คนปกติ : หลับตาได้สนิท
ผิดปกติ : จะมองเห็นตาขาว
ตรวจกล้ามเนื้อ Zygomaticus
ให้ผู้ป่วยยิงฟันเต็มที่ และผู้ตรวจดูการยกของมุมปาก
ตรวจกล้ามเนื้อ Orbicularis fris
ให้ผู้ป่วยเป่าแก้มทั้งสองข้าง ทำปากจู๋ และผิวปาก
การตรวจการรับรส
บริเวณการรับรสของลิ้น
ประสาทสมองคู่ที่ 8 Auditory Nerve
ตรวจการได้ยิน และฟัง โดยใช้ Tuning Fork
เคาะให้สั่นและนำปลายมาแตะที่กลางศีรษะ
Rinne's Test โดยใช้ Tuning Fork
เคาะให้สั่นและนำมาแตะที่ Mastoid Process
ประสาทสมองคู่ที่ 9 และ 10
Glossopharyngeal and Vagus Nerve
หน้าที่ : ควบคุมการทำงานของลิ้นไก่ เพดานปาก หลอดคอ กล่องเสียง การหลั่งน้ำลาย และการรับรสที่โคนลิ้น
สังเกตว่ามีเสียงแหบหรือเสียงขึ้นจมูกหรือไม่
ให้ผู้ป่วยร้อง "อา" และสังเกตการยกตัวของลิ้นไก่ (ปกติลิ้นไก่จะยกขึ้นในแนวตรง)
ทดสอบ Gag reflex โดยใช้ไม้กดลิ้นแตะผนังคอหรือโคนลิ้น(ปกติจะมีการขย้อน)
ประสาทสมองคู่ที่ 11 Accessory Nerve
ตรวจกล้ามเนื้อ Sternocleidomastiod
ให้ผู้ป่วยหันหน้าไปด้านใดด้านหนึ่ง และให้พยายามดันคางกลับทางเดิม (คนปกติจะต้านแรงผู้ตรวจได้ )
ตรวจกล้ามเนื้อ Traprzius
ให้ผู้ป่วยนั่งหรือยืนตัวตรง
สังเกต
ระดับไหล่ว่าเท่ากันหรือไม่
กล้ามเนื้อลีบกว่ากันหรือไม่
กดไหล่ผู้ป่วย เพื่อดูกำลังของกล้ามเนื้อ
ประสาทสมองคู่ที่ 12 Hypoglossal Nerve
ให้ผู้ป่วยอ้าปากแลบลิ้นเข้าออกเร็วๆ พร้อมตวัดลิ้นไปมา
สังเกต
ขนาดและลักษณะของลิ้น ถ้าลิ้นเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง แสดงว่ามีความผิดปกติ
ระบบประสาทมีหน้าที่ควบคุมหลัก 3 ประการ
1.การรับความรู้สึก
1.ระบบประสาทส่วนกลาง
สมอง (Brain)
สมองใหญ่(Cerebrum)
หน้าที่ : รับความรู้สึก ควบคุมการ
ทำงานของกล้ามเนื้อ
ระบบต่อมไร้ท่อ และระบบประสาทอัตโนมัติ
สมองน้อย(Cerebellum)
หน้าที่ : ควบคุมสมดุล การเคลื่อนไหวของร่างกาย
ไขสันหลัง (Spinal cord)
ที่อยู่ของเซลล์ประสาท
หน้าที่ : เคลื่อนไหวและรับความรู้สึก ซึ่งสามารถส่งกระแสประสาทไปยังสมองและส่วนต่างๆ ของร่างกาย
2.การวิเคราะห์ข้อมูล
3.การสั่งงานและควบคุมการทำงานของร่างกาย
2.ระบบประสาทส่วนปลาย
Cranial nerve
จำนวน 12 คู่
Spinal nerve
จำนวน 31 คู่
3.ระบบประสาทอัตโนมัติ
การตรวจทั่วไป
การเดิน ลักษณะที่แสดงออก
การตรวจระดับการรู้สึกตัว
ระดับการรู้สติ
การตรวจสภาวะทางจิตใจ(Mental status)
การรับรู้วันเวลา สถานที่ บุคคล
ความสามารถทางเชาวน์ปัญญา
การตรวจระบบประสาทมอเตอร์(Motor System)
ดูรายละเอียดได้จากการประเมินภาวะสุขภาพระบบกระดูก ข้อ และกล้ามเนื้อ
การตรวจการทำงานประสานกัน COORDINATION
ทดสอบ finger to finger
ให้ผู้ป่วยหลับตาและกางแขนออกเต็มที่ เหวี่ยงแขนเข้าด้านในเป็นวงจนปลายนิ้วทั้งสองมาแตะกันตรงกลาง
ทดสอบ Finger to nose
ให้ผู้ป่วยหลับตา กางแขนข้างหนึ่งออกโดยนิ้วชี้ของมืออีกข้างสัมผัสจมูก นำนิ้วชี้ข้างที่สัมผัสจมูกไปสัมผัสกับปลายนิ้วชี้ข้างที่กางออก ทำซ้ำ 2-3 ครั้ง สลับกับอีกข้าง
ทดสอบ heel to knee
ให้ผู้ป่วยนอนยกขาข้างหนึ่งขึ้นแล้ววางส้นเท้าลงบนเข่าอีกข้าง ไถส้นเท้าไปตามหน้าแข้งและหลังเท้า จนถึงปลายเท้า ด้วยความเร็วพอสมควร ทดสอบทีละข้าง
ทดสอบ Finger to nose to finger
ให้ผู้ป่วยลืมตาและใช้ปลายนิ้วสัมผัสจมูกตนเองและนำไปสัมผัสกับปลายนิ้วชี้ของผู้ตรวจ เปลี่ยนตำแหน่งไปเรื่อยๆ
ทดสอบ Romberg test
ให้ผู้ป่วยยืนหลับตา เท้าชิกกัน หงายฝ่ามือเหยียดแขนไปข้างหน้า สังเกตการทรงตัว
นางสาวธนพร พูนประสิทธิ์ ชั้นปีที่ 2 ห้อง A รหัส 62123301049